سۈرە ئەنفال
سۈرە ئەنفال 1-ئايەت
يَسْأَلُونَكَ عَنِ الْأَنفَالِ قُلِ الْأَنفَالُ لِلَّهِ وَالرَّسُولِ فَاتَّقُوا اللَّهَ وَأَصْلِحُوا ذَاتَ بَيْنِكُمْ وَأَطِيعُوا اللَّهَ وَرَسُولَهُ إِن كُنتُم مُّؤْمِنِينَ
(ئى مۇھەممەت!) ئۇلار سەندىن ئولجىلار توغرۇلۇق سورىشىدۇ، ئېيتقىنكى: «ئولجىلار (توغرىسىدا ھۆكۈم چىقىرىش) ئاللاھقا ۋە ئۇنىڭ رەسۇلىغا مەنسۇپتۇر، ئاللاھقا تەقۋادار– مەسئۇلىيەتچان بولۇڭلار، ئاراڭلاردىكى قېرىنداشلىق رىشتىسىنى تۈزەڭلار، سىلەر (راست) ئىمان ئېيتقۇچى بولساڭلار، ئاللاھقا ۋە ئۇنىڭ رەسۇلىغا ئىتائەت قىلىڭلار»(1).
سۈرە ئەنفال 2-ئايەت
إِنَّمَا الْمُؤْمِنُونَ الَّذِينَ إِذَا ذُكِرَ اللَّهُ وَجِلَتْ قُلُوبُهُمْ وَإِذَا تُلِيَتْ عَلَيْهِمْ آيَاتُهُ زَادَتْهُمْ إِيمَانًا وَعَلَى رَبِّهِمْ يَتَوَكَّلُونَ
ئاللاھ تىلغا ئېلىنغاندا قەلبلىرى تىترەيدىغان، ئاللاھنىڭ ئايەتلىرى تىلاۋەت قىلىنسا ئىمانى كۈچىيىدىغان، رەببىگىلا تايىنىدىغان كىشىلەرلا (كامىل) مۆمىنلەردۇر(2).
سۈرە ئەنفال 3-ئايەت
الَّذِينَ يُقِيمُونَ الصَّلَاةَ وَمِمَّا رَزَقْنَاهُمْ يُنفِقُونَ
ئۇلار نامازنى تەلەپكە لايىق ئادا قىلىدۇ، بىز ئۇلارغا رىزىق قىلىپ بەرگەن پۇل-مالدىن خەير-ساخاۋەت قىلىدۇ(3).
سۈرە ئەنفال 4-ئايەت
أُولَئِكَ هُمُ الْمُؤْمِنُونَ حَقًّا لَّهُمْ دَرَجَاتٌ عِندَ رَبِّهِمْ وَمَغْفِرَةٌ وَرِزْقٌ كَرِيمٌ
ئەنە شۇلار ھەقىقىي مۆمىنلەردۇر، ئۇلار ئۈچۈن رەببىنىڭ ھۇزۇرىدا يۇقىرى مەرتىۋىلەر، ئەپۇ-مەغپىرەت ۋە ئېسىل رىزىق بار(4).
سۈرە ئەنفال 5-ئايەت
كَمَا أَخْرَجَكَ رَبُّكَ مِن بَيْتِكَ بِالْحَقِّ وَإِنَّ فَرِيقًا مِّنَ الْمُؤْمِنِينَ لَكَارِهُونَ
(بۇ) خۇددى رەببىڭنىڭ سېنى ھەققانىيەت ئۈچۈن ئۆيۈڭدىن (ئۇرۇشقا) چىقارغانلىقىغا ئوخشاشتۇر. ھالبۇكى، مۆمىنلەردىن بىر گۇرۇپپا ئادەم (ئۇرۇشقا چىقىشنى) ھەقىقەتەن ياقتۇرمايتتى[1](5).
[1] . بۇ ئايەتتە بەدىر ئۇرۇشى كۆزدە تۇتۇلغان.
سۈرە ئەنفال 6-ئايەت
يُجَادِلُونَكَ فِي الْحَقِّ بَعْدَ مَا تَبَيَّنَ كَأَنَّمَا يُسَاقُونَ إِلَى الْمَوْتِ وَهُمْ يَنظُرُونَ
ھەقىقەت ئايدىڭلاشقاندىن كېيىنمۇ، گويا سەن ئۇلارنى قاراپ تۇرۇپ ئۆلۈمگە ھەيدەۋاتقاندەك سەن بىلەن تاكاللىشىۋاتاتتى(6).
سۈرە ئەنفال 7-ئايەت
وَإِذْ يَعِدُكُمُ اللَّهُ إِحْدَى الطَّائِفَتَيْنِ أَنَّهَا لَكُمْ وَتَوَدُّونَ أَنَّ غَيْرَ ذَاتِ الشَّوْكَةِ تَكُونُ لَكُمْ وَيُرِيدُ اللَّهُ أَن يُحِقَّ الْحَقَّ بِكَلِمَاتِهِ وَيَقْطَعَ دَابِرَ الْكَافِرِينَ
ئۇ چاغدا ئاللاھ ئىككى گۇرۇھ (يەنى مۇشرىكلار كارۋىنى بىلەن مۇشرىكلار قوشۇنى)دىن بىرىنىڭ قولۇڭلارغا ئۆتىدىغانلىقىنى ۋەدە قىلغان ئىدى، سىلەر قورالسىز گۇرۇھنىڭ (يەنى كارۋاننىڭ) قولۇڭلارغا ئۆتۈشىنى ياقتۇردۇڭلار، ئاللاھ ئۆز سۆزلىرى ئارقىلىق ھەقىقەتنى ئۈستۈن قىلىشنى، كاپىرلارنىڭ يىلتىزىنى قۇرۇتۇشنى خالايتتى(7).
سۈرە ئەنفال 8-ئايەت
لِيُحِقَّ الْحَقَّ وَيُبْطِلَ الْبَاطِلَ وَلَوْ كَرِهَ الْمُجْرِمُونَ
(بۇ،) گۇناھكار ئادەملەرنىڭ ياقتۇرمىغىنىغا قارىماي، ئاللاھنىڭ ھەقنى ئۈستۈن، باتىلنى بەربات قىلىدىغانلىقى ئۈچۈن ئىدى(8).
سۈرە ئەنفال 9-ئايەت
إِذْ تَسْتَغِيثُونَ رَبَّكُمْ فَاسْتَجَابَ لَكُمْ أَنِّي مُمِدُّكُم بِأَلْفٍ مِّنَ الْمَلَائِكَةِ مُرْدِفِينَ
ئۇ چاغدا (دۇئا قىلىپ) رەببىڭلاردىن ياردەم تىلىگەن ئىدىڭلار، ئاللاھ: «سىلەرگە ئارقىمۇئارقا (چۈشىدىغان) مىڭ پەرىشتە بىلەن ياردەم بېرىمەن» دەپ تىلىكىڭلارنى قوبۇل قىلغان ئىدى(9).
سۈرە ئەنفال 10-ئايەت
وَمَا جَعَلَهُ اللَّهُ إِلَّا بُشْرَى وَلِتَطْمَئِنَّ بِهِ قُلُوبُكُمْ وَمَا النَّصْرُ إِلَّا مِنْ عِندِ اللَّهِ إِنَّ اللَّهَ عَزِيزٌ حَكِيمٌ
ئاللاھ بۇنى سىلەرگە پەقەت خۇشخەۋەر بېرىش ۋە كۆڭلۈڭلارنى ئارام تاپقۇزۇش ئۈچۈن قىلدى. ياردەم پەقەت ئاللاھ تەرىپىدىنلا كېلىدۇ. ئاللاھ ھەقىقەتەن (ھەممىدىن) ئۈستۈن قۇدرەت ئىگىسىدۇر، (ھەممىنىڭ ئۈستىدىن) ھۆكۈم يۈرگۈزگۈچىدۇر(10).
سۈرە ئەنفال 11-ئايەت
إِذْ يُغَشِّيكُمُ النُّعَاسَ أَمَنَةً مِّنْهُ وَيُنَزِّلُ عَلَيْكُم مِّنَ السَّمَاءِ مَاءً لِّيُطَهِّرَكُم بِهِ وَيُذْهِبَ عَنكُمْ رِجْزَ الشَّيْطَانِ وَلِيَرْبِطَ عَلَى قُلُوبِكُمْ وَيُثَبِّتَ بِهِ الْأَقْدَامَ
ئۇ چاغدا ئاللاھ ئۆز ھۇزۇرىدىن سىلەرگە خاتىرجەملىك بېغىشلايدىغان مۈگدەك ئاتا قىلغانىدى. سىلەرنى پاكلاش، سىلەردىن (ئىچكى دۇنيايىڭلارنى بۇلغىغان) شەيتاننىڭ كىرلىرىنى يوقۇتۇش، (ئاللاھنىڭ ياردىمىگە ئىشەنچ قىلىپ) قەلبىڭلارنى بىربىرىگە باغلاش ۋە قەدىمىڭلارنى مەزمۇت تۇرغۇزۇش ئۈچۈن ئاللاھ سىلەرگە ئاسماندىن يامغۇر ياغدۇرۇپ بەرگەنىدى(11).
سۈرە ئەنفال 12-ئايەت
إِذْ يُوحِي رَبُّكَ إِلَى الْمَلَائِكَةِ أَنِّي مَعَكُمْ فَثَبِّتُوا الَّذِينَ آمَنُوا سَأُلْقِي فِي قُلُوبِ الَّذِينَ كَفَرُوا الرُّعْبَ فَاضْرِبُوا فَوْقَ الْأَعْنَاقِ وَاضْرِبُوا مِنْهُمْ كُلَّ بَنَانٍ
ئۇ چاغدا رەببىڭ پەرىشتىلەرگە مۇنداق ۋەھىي قىلغانىدى: «مەن سىلەر بىلەن بىللە، مۆمىنلەرگە ئارقا تېرەك بولۇڭلار! كاپىرلارنىڭ دىللىرىغا قورقۇنچ سالىمەن. قېنى ئۇ(كاپىر)لارنىڭ بويۇنلىرىغا ئۇرۇڭلار، ئۇلارنىڭ ھەممە بارماقلىرىغا ئۇرۇڭلار»(12).
سۈرە ئەنفال 13-ئايەت
ذَلِكَ بِأَنَّهُمْ شَاقُّوا اللَّهَ وَرَسُولَهُ وَمَن يُشَاقِقِ اللَّهَ وَرَسُولَهُ فَإِنَّ اللَّهَ شَدِيدُ الْعِقَابِ
بۇ شۇنىڭ ئۈچۈنكى، ئۇلار ئاللاھ ۋە ئۇنىڭ رەسۇلىغا قارشى چىقتى. كىمكى ئاللاھ ۋە ئۇنىڭ رەسۇلىغا قارشى چىقىدىكەن، ئەلۋەتتە ئاللاھنىڭ جازاسى قاتتىقتۇر(13).
سۈرە ئەنفال 14-ئايەت
ذَلِكُمْ فَذُوقُوهُ وَأَنَّ لِلْكَافِرِينَ عَذَابَ النَّارِ
(ئى كاپىرلار جامائەسى! بۇ دۇنيادا) سىلەر مۇشۇنداق جازانى تېتىڭلار. كاپىرلار (ئاخىرەتتە) چوقۇم دوزاخ ئازابىغا دۇچار بولىدۇ(14).
سۈرە ئەنفال 15-ئايەت
يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا إِذَا لَقِيتُمُ الَّذِينَ كَفَرُوا زَحْفًا فَلَا تُوَلُّوهُمُ الْأَدْبَارَ
ئى ئىمان ئېيتقانلار! كاپىرلار (قوشۇنى) بىلەن توقۇنۇشقان چېغىڭلاردا، قەتئىي ئارقاڭلارغا چېكىنمەڭلار(15).
سۈرە ئەنفال 16-ئايەت
وَمَن يُوَلِّهِمْ يَوْمَئِذٍ دُبُرَهُ إِلَّا مُتَحَرِّفًا لِّقِتَالٍ أَوْ مُتَحَيِّزًا إِلَى فِئَةٍ فَقَدْ بَاءَ بِغَضَبٍ مِّنَ اللَّهِ وَمَأْوَاهُ جَهَنَّمُ وَبِئْسَ الْمَصِيرُ
كىمكى ئۇ كۈندە جەڭ تاكتىكىسى سەۋەبلىك ئورۇن ئالماشتۇرۇش ياكى باشقا بىر قوشۇنغا قوشۇلۇشنى مەقسەت قىلماستىن، دۈشمەنگە ئارقىسىنى قىلىپ قاچىدىكەن، ئۇ ھەقىقەتەن ئاللاھنىڭ غەزىپىگە ئۇچرايدۇ، ئۇنىڭ جايى جەھەننەم بولىدۇ. جەھەننەم نېمىدېگەن يامان جاي!(16).
سۈرە ئەنفال 17-ئايەت
فَلَمْ تَقْتُلُوهُمْ وَلَكِنَّ اللَّهَ قَتَلَهُمْ وَمَا رَمَيْتَ إِذْ رَمَيْتَ وَلَكِنَّ اللَّهَ رَمَى وَلِيُبْلِيَ الْمُؤْمِنِينَ مِنْهُ بَلَاءً حَسَنًا إِنَّ اللَّهَ سَمِيعٌ عَلِيمٌ
(جەڭدە) ئۇلارنى سىلەر ئۆلتۈرمىدىڭلار ، بەلكى ئۇلارنى ئاللاھ ئۆلتۈردى. ئوقنى ئاتقان ۋاقتىڭدا سەن ئاتمىغان ئىدىڭ، بەلكى ئۇنى ئاللاھ ئاتتى. (ئاللاھنىڭ بۇنداق قىلىشى) مۆمىنلەرنى چىرايلىقچە سىناش ئۈچۈن ئىدى. ئاللاھ ھەقىقەتەن (ھەممىنى) ئاڭلاپ تۇرغۇچىدۇر، (ھەممىنى) بىلىپ تۇرغۇچىدۇر(17).
سۈرە ئەنفال 18-ئايەت
ذَلِكُمْ وَأَنَّ اللَّهَ مُوهِنُ كَيْدِ الْكَافِرِينَ
مانا شۇنىڭغا ئوخشاش، ئاللاھ كاپىرلارنىڭ ھىيلە-نەيرىڭىنى چوقۇم بۇزۇپ تاشلايدۇ((18).
سۈرە ئەنفال 19-ئايەت
إِن تَسْتَفْتِحُوا فَقَدْ جَاءَكُمُ الْفَتْحُ وَإِن تَنتَهُوا فَهُوَ خَيْرٌ لَّكُمْ وَإِن تَعُودُوا نَعُدْ وَلَن تُغْنِيَ عَنكُمْ فِئَتُكُمْ شَيْئًا وَلَوْ كَثُرَتْ وَأَنَّ اللَّهَ مَعَ الْمُؤْمِنِينَ
ئەگەر غەلىبە تىلىسەڭلار، ئەنە سىلەرگە غەلىبە كەلدى. (ئاللاھ ۋە ئۇنىڭ رەسۇلىغا دۈشمەنلىشىشتىن) ساقلانساڭلار، ئۇ ئۆزۈڭلار ئۈچۈن ياخشىدۇر. ئەگەر (ئاللاھ ۋە ئۇنىڭ رەسۇلىغا دۈشمەنلىشىشكە) قايتساڭلار، بىزمۇ قايتىمىز، قوشۇنۇڭلارنىڭ كۆپ بولۇشى سىلەرگە ئەسقاتمايدۇ. (ھەركىم شۇنى بىلسۇنكى،) ئاللاھ ھەقىقەتەن مۆمىنلەر بىلەن بىللىدۇر(19).
سۈرە ئەنفال 20-ئايەت
يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا أَطِيعُوا اللَّهَ وَرَسُولَهُ وَلَا تَوَلَّوْا عَنْهُ وَأَنتُمْ تَسْمَعُونَ
ئى ئىمان ئېيتقانلار! ئاللاھقا ۋە ئۇنىڭ رەسۇلىغا بويسۇنۇڭلار، ئاڭلاپ تۇرۇپ ئۇنىڭدىن يۈز ئۆرۈمەڭلار(20).
سۈرە ئەنفال 21-ئايەت
وَلَا تَكُونُوا كَالَّذِينَ قَالُوا سَمِعْنَا وَهُمْ لَا يَسْمَعُونَ
ئاڭلىماي تۇرۇپ ئاڭلىدۇق دېگەن كىشىلەردەك بولماڭلار(21).
سۈرە ئەنفال 22-ئايەت
إِنَّ شَرَّ الدَّوَابِّ عِندَ اللَّهِ الصُّمُّ الْبُكْمُ الَّذِينَ لَا يَعْقِلُونَ
شۈبھىسىزكى، ئاللاھنىڭ نەزىرىدە جانلىقلارنىڭ ئەڭ ناچىرى ئەقلىنى ئىشلەتمەيدىغان، (ھەقىقەتكە قارشى) گاس، گاچا كىشىلەردۇر(22).
سۈرە ئەنفال 23-ئايەت
وَلَوْ عَلِمَ اللَّهُ فِيهِمْ خَيْرًا لَّأَسْمَعَهُمْ وَلَوْ أَسْمَعَهُمْ لَتَوَلَّوا وَّهُم مُّعْرِضُونَ
ئەگەر ئاللاھ ئۇلاردا بىرەر ياخشىلىق بار دەپ بىلسە ئىدى، ئەلۋەتتە ئۇلارغا (ھەقنى) ئاڭلىتاتتى؛ ئۇلارغا ئاڭلاتقان تەقدىردىمۇ، ئۇلار ھەقتىن ئەلۋەتتە يۈز ئۆرۈگەن ھالدا باش تارتاتتى(23).
سۈرە ئەنفال 24-ئايەت
يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا اسْتَجِيبُوا لِلَّهِ وَلِلرَّسُولِ إِذَا دَعَاكُمْ لِمَا يُحْيِيكُمْ وَاعْلَمُوا أَنَّ اللَّهَ يَحُولُ بَيْنَ الْمَرْءِ وَقَلْبِهِ وَأَنَّهُ إِلَيْهِ تُحْشَرُونَ
ئى ئىمان ئېيتقانلار! ئاللاھ ۋە ئۇنىڭ رەسۇلى سىلەرنى سىلەرگە ھايات[2] بېغىشلايدىغان نەرسىگە چاقىرسا، ئۇنىڭغا ئاۋاز قوشۇڭلار. بىلىڭلاركى، ئاللاھ كىشى بىلەن ئۇنىڭ قەلبى ئارىسىغا كىرىدۇ[3]. (قىيامەت كۈنى) سىلەر ئاللاھنىڭ ھۇزۇرىغا يىغىلىسىلەر(24).
[2] . ئۆلۈم دۇنيادىنلا ئايرىلىش ئەمەس، ھەقىقەتتىنمۇ ئايرىلىشتۇر، ئاللاھنىڭ نەزىرىدىكى تىرىكلىك ئىمانلىق ياشاشتۇر.
[3] . ئاللاھ ئىنساننىڭ ئوي-پىكرى، ئەمەلىيىتىدىن تارتىپ ھەممىنى بىلىپ تۇرىدۇ.
سۈرە ئەنفال 25-ئايەت
وَاتَّقُوا فِتْنَةً لَّا تُصِيبَنَّ الَّذِينَ ظَلَمُوا مِنكُمْ خَاصَّةً وَاعْلَمُوا أَنَّ اللَّهَ شَدِيدُ الْعِقَابِ
سىلەرنىڭ ئاراڭلاردىكى ئۆزىگە ئۇۋال قىلغانلارنىڭ بېشىغا كېلىش بىلەنلا چەكلىنىپ قالمايدىغان بالايىئاپەتتىن پەخەس بولۇڭلار، بىلىڭلاركى، ئاللاھنىڭ جازاسى قاتتىقتۇر(25).
سۈرە ئەنفال 26-ئايەت
وَاذْكُرُوا إِذْ أَنتُمْ قَلِيلٌ مُّسْتَضْعَفُونَ فِي الْأَرْضِ تَخَافُونَ أَن يَتَخَطَّفَكُمُ النَّاسُ فَآوَاكُمْ وَأَيَّدَكُم بِنَصْرِهِ وَرَزَقَكُم مِّنَ الطَّيِّبَاتِ لَعَلَّكُمْ تَشْكُرُونَ
ئېسىڭلارغا ئېلىڭلاركى، ئەينى چاغدا سىلەر زېمىندا (يەنى مەككىدە) ئېزىلگەن ئاز سانلىق ئىدىڭلار، كىشىلەر (يەنى مۇشرىكلار)نىڭ تالان-تاراج قىلىشىدىن قورقاتتىڭلار، ئاللاھ سىلەرنى (مەدىنىگە) يەرلەشتۈردى، (بەدرى ئۇرۇشىدا) ئۆز ياردىمى بىلەن سىلەرنى كۈچلەندۈردى، سىلەرگە پاك نەرسىلەردىن رىزىق قىلىپ بەردى. ئۈمىدكى، مىننەتدارلىق بىلدۈرگەيسىلەر!(26).
سۈرە ئەنفال 27-ئايەت
يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا لَا تَخُونُوا اللَّهَ وَالرَّسُولَ وَتَخُونُوا أَمَانَاتِكُمْ وَأَنتُمْ تَعْلَمُونَ
ئى ئىمان ئېيتقانلار! ئاللاھقا ۋە رەسۇلىغا خىيانەت قىلماڭلار، سىلەرگە (تاپشۇرۇلغان) ئامانەتلەرگە بىلىپ تۇرۇپ خىيانەت قىلماڭلار(27).
سۈرە ئەنفال 28-ئايەت
وَاعْلَمُوا أَنَّمَا أَمْوَالُكُمْ وَأَوْلَادُكُمْ فِتْنَةٌ وَأَنَّ اللَّهَ عِندَهُ أَجْرٌ عَظِيمٌ
بىلىڭلاركى، سىلەرنىڭ پۇل-ماللىرىڭلار، ئەۋلادلىرىڭلار سىلەر ئۈچۈن پەقەتلا بىر خىل ئىمتىھان ۋاسىتىسىدۇر، ئەڭ كاتتا مۇكاپات پەقەت ئاللاھنىڭ ھۇزۇرىدىدۇر(28).
سۈرە ئەنفال 29-ئايەت
يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا إِن تَتَّقُوا اللَّهَ يَجْعَل لَّكُمْ فُرْقَانًا وَيُكَفِّرْ عَنكُمْ سَيِّئَاتِكُمْ وَيَغْفِرْ لَكُمْ وَاللَّهُ ذُو الْفَضْلِ الْعَظِيمِ
ئى ئىمان ئېيتقانلار! ئەگەر ئاللاھقا تەقۋادار– مەسئۇلىيەتچان بولساڭلار، ئاللاھ سىلەرگە (ھەق بىلەن باتىلنى) پەرقلەندۈرەلەيدىغان پاراسەت ئاتا قىلىدۇ، گۇناھىڭلارنى ياپىدۇ ۋە سىلەرنى كەچۈرىدۇ. چۈنكى ئاللاھ كاتتا ئىلتىپات ئىگىسىدۇر(29).
سۈرە ئەنفال 30-ئايەت
وَإِذْ يَمْكُرُ بِكَ الَّذِينَ كَفَرُوا لِيُثْبِتُوكَ أَوْ يَقْتُلُوكَ أَوْ يُخْرِجُوكَ وَيَمْكُرُونَ وَيَمْكُرُ اللَّهُ وَاللَّهُ خَيْرُ الْمَاكِرِينَ
(ئى مۇھەممەت!) ئەينى چاغدا كاپىرلار سېنى قاماققا ئېلىش ياكى ئۆلتۈرۈش ۋەياكى (مەككىدىن) ھەيدەپ چىقىرىۋېتىش ئۈچۈن تۇزاق قۇرغان ئىدى. ئۇلار تۇزاق قۇراتتى، ئاللاھ بولسا ئۇلارنىڭ تۇزاقلىرىنى بىتچىت قىلاتتى، ئاللاھ تۇزاقلارنى ئەڭ ياخشى بىتچىت قىلغۇچىدۇر(30).
سۈرە ئەنفال 31-ئايەت
وَإِذَا تُتْلَى عَلَيْهِمْ آيَاتُنَا قَالُوا قَدْ سَمِعْنَا لَوْ نَشَاءُ لَقُلْنَا مِثْلَ هَذَا إِنْ هَذَا إِلَّا أَسَاطِيرُ الْأَوَّلِينَ
ئايەتلىرىمىز ئۇلارغا ئوقۇپ بېرىلگەندە، ئۇلار: «بىز (بۇ گەپلەرنى ئىلگىرىمۇ) ئاڭلىغان ئىدۇق، ناۋادا خالىساق ئۇنىڭغا ئوخشاش سۆزلەرنى بىزمۇ ئەلۋەتتە ئېيتالايتتۇق، بۇ بۇرۇنقىلاردىن قالغان ئەپسانىلەردىن باشقا نەرسە ئەمەس» دېيىشتى(31).
سۈرە ئەنفال 32-ئايەت
وَإِذْ قَالُوا اللَّهُمَّ إِن كَانَ هَذَا هُوَ الْحَقَّ مِنْ عِندِكَ فَأَمْطِرْ عَلَيْنَا حِجَارَةً مِّنَ السَّمَاءِ أَوِ ائْتِنَا بِعَذَابٍ أَلِيمٍ
ئەينى چاغدا ئۇلار: «ئى ئاللاھ! ئەگەر بۇ (قۇرئان) سېنىڭ تەرىپىڭدىن (كەلگەن) ھەقىقەت بولىدىغان بولسا، ئۇنداقتا ئاسماندىن ئۈستىمىزگە تاش ياغدۇرغىن ياكى بىزنى ئېچىنىشلىق ئازاب-ئوقۇبەت بىلەن جازالىغىن!» دېيىشتى(32).
سۈرە ئەنفال 33-ئايەت
وَمَا كَانَ اللَّهُ لِيُعَذِّبَهُمْ وَأَنتَ فِيهِمْ وَمَا كَانَ اللَّهُ مُعَذِّبَهُمْ وَهُمْ يَسْتَغْفِرُونَ
(ئى مۇھەممەت!) سەن ئۇلارنىڭ ئىچىدە تۇرغان مۇددەتچە ئاللاھ ئۇلارنى ئازاب-ئوقۇبەت بىلەن جازالىمايدۇ، ئۇلار توۋا-ئىستىغپار ئېيتىپ تۇرىدىكەن ئاللاھ ئۇلارنى ئازابلىمايدۇ(33).
سۈرە ئەنفال 34-ئايەت
وَمَا لَهُمْ أَلَّا يُعَذِّبَهُمُ اللَّهُ وَهُمْ يَصُدُّونَ عَنِ الْمَسْجِدِ الْحَرَامِ وَمَا كَانُوا أَوْلِيَاءَهُ إِنْ أَوْلِيَاؤُهُ إِلَّا الْمُتَّقُونَ وَلَكِنَّ أَكْثَرَهُمْ لَا يَعْلَمُونَ
ئۇلار (باشقىلارنى) ھەرەم مەسچىتىدىن توسۇۋاتسا، ئاللاھ ئۇلارغا نېمىشقا ئازاب قىلمىسۇن؟ ئۇلار ھەرەم مەسچىتىنىڭ ئىگىلىرى ئەمەس، ھەرەم مەسچىتىنىڭ ئىگىلىرى پەقەتلا تەقۋادار– مەسئۇلىيەتچان كىشىلەردۇر، لېكىن ئۇلارنىڭ تولىسى بىلمەيدۇ(34).
سۈرە ئەنفال 35-ئايەت
وَمَا كَانَ صَلَاتُهُمْ عِندَ الْبَيْتِ إِلَّا مُكَاءً وَتَصْدِيَةً فَذُوقُوا الْعَذَابَ بِمَا كُنتُمْ تَكْفُرُونَ
ئۇلارنىڭ بەيتۇللاھ يېنىدىكى نامىزى– دۇئاسى ئىسقىرتماق، چاۋاك چالماقتىن باشقا نەرسە ئەمەس ئىدى. (ئى كاپىرلار!) سىلەر تۇزكور– كاپىر بولغانلىقىڭلار تۈپەيلىدىن ئازاب-ئوقۇبەتنى تېتىڭلار(35).
سۈرە ئەنفال 36-ئايەت
إِنَّ الَّذِينَ كَفَرُوا يُنفِقُونَ أَمْوَالَهُمْ لِيَصُدُّوا عَن سَبِيلِ اللَّهِ فَسَيُنفِقُونَهَا ثُمَّ تَكُونُ عَلَيْهِمْ حَسْرَةً ثُمَّ يُغْلَبُونَ وَالَّذِينَ كَفَرُوا إِلَى جَهَنَّمَ يُحْشَرُونَ
شۈبھىسىزكى، كاپىرلار مال-مۈلۈكلىرىنى (باشقىلارنى) ئاللاھنىڭ يولىدىن توسۇش ئۈچۈن سەرپ قىلىۋاتىدۇ، ئۇلار بۇنىڭدىن كېيىنمۇ سەرپ قىلىدۇ. نەتىجىدە، ئۇلارنىڭ سەرپ قىلغان مال-مۈلۈكلىرى ئۇلارغا ھەسرەت-نادامەت ئېلىپ كېلىدۇ، ئاخىرى ئۇلار مەغلۇپ بولىدۇ. كاپىرلار جەھەننەمگە ھەيدەپ يىغىلىدۇ(36).
سۈرە ئەنفال 37-ئايەت
لِيَمِيزَ اللَّهُ الْخَبِيثَ مِنَ الطَّيِّبِ وَيَجْعَلَ الْخَبِيثَ بَعْضَهُ عَلَى بَعْضٍ فَيَرْكُمَهُ جَمِيعًا فَيَجْعَلَهُ فِي جَهَنَّمَ أُولَئِكَ هُمُ الْخَاسِرُونَ
ئاللاھنىڭ (بۇنداق قىلىشى) ناپاكنى پاكتىن ئايرىشى ئۈچۈندۇر، ئاللاھ ھەممە ناپاكلارنى ئۈستى-ئۈستىگە دۆۋىلەپ توپلىغاندىن كېيىن، دوزاخقا تاشلايدۇ، ئەنە شۇلار زىيان تارتقۇچىلارنىڭ دەل ئۆزىدۇر(37).
سۈرە ئەنفال 38-ئايەت
قُل لِّلَّذِينَ كَفَرُوا إِن يَنتَهُوا يُغْفَرْ لَهُم مَّا قَدْ سَلَفَ وَإِن يَعُودُوا فَقَدْ مَضَتْ سُنَّتُ الْأَوَّلِينَ
(ئى مۇھەممەت!) كاپىرلارغا ئېيتقىنكى: ئەگەر ئۇلار (كۇفرىدىن، پەيغەمبەر بىلەن دۈشمەنلىشىشتىن) يانسا، ئۆتمۈشتىكى گۇناھلىرى ئەپۇ-مەغپىرەت قىلىنىدۇ. ئەگەر ئۇلار (پەيغەمبەر بىلەن قايتا دۈشمەنلىشىشكە) قايتسا، (بىلسۇنكى،) ئىلگىرىكى (ئىجرا قىلىنىپ كېلىنگەن) قانۇنىيەت كۈچكە ئىگە(38).
سۈرە ئەنفال 39-ئايەت
وَقَاتِلُوهُمْ حَتَّى لَا تَكُونَ فِتْنَةٌ وَيَكُونَ الدِّينُ كُلُّهُ لِلَّهِ فَإِنِ انتَهَوْا فَإِنَّ اللَّهَ بِمَا يَعْمَلُونَ بَصِيرٌ
زۇلۇم-بېسىم يۇقالغان ۋە دىن پۈتۈنلەي ئاللاھ ئۈچۈن بولغانغا قەدەر ئۇلار بىلەن ئۇرۇشۇڭلار؛ ئەگەر ئۇلار (زۇلۇم ۋە بېسىمدىن) ۋاز كەچسە، ئاللاھ ھەقىقەتەن ئۇلارنىڭ قىلمىشلىرىنى كۆرۈپ تۇرىدۇ(39).
سۈرە ئەنفال 40-ئايەت
وَإِن تَوَلَّوْا فَاعْلَمُوا أَنَّ اللَّهَ مَوْلَاكُمْ نِعْمَ الْمَوْلَى وَنِعْمَ النَّصِيرُ
ئەگەر ئۇلار (ئىماندىن) يۈز ئۆرۈسە، (ئى مۆمىنلەر!) بىلىڭلاركى، ئاللاھ سىلەرنىڭ ئىگەڭلاردۇر. ئاللاھ نېمىدېگەن ياخشى ئىگە!، نېمىدېگەن ياخشى ياردەم قىلغۇچى!(40).
سۈرە ئەنفال 41-ئايەت
وَاعْلَمُوا أَنَّمَا غَنِمْتُم مِّن شَيْءٍ فَأَنَّ لِلَّهِ خُمُسَهُ وَلِلرَّسُولِ وَلِذِي الْقُرْبَى وَالْيَتَامَى وَالْمَسَاكِينِ وَابْنِ السَّبِيلِ إِن كُنتُمْ آمَنتُم بِاللَّهِ وَمَا أَنزَلْنَا عَلَى عَبْدِنَا يَوْمَ الْفُرْقَانِ يَوْمَ الْتَقَى الْجَمْعَانِ وَاللَّهُ عَلَى كُلِّ شَيْءٍ قَدِيرٌ
ئەگەر سىلەر ئاللاھقا ۋە ھەق بىلەن باتىل ئايرىلغان، يەنى ئىككى قوشۇن (بەدىردە) توقۇنۇشقان كۈندە بەندىمىز(مۇھەممەت)گە بىز چۈشۈرگەن نەرسە(ۋەھىي)گە ئىشەنسەڭلار، (ئى مۆمىنلەر!) بىلىڭلاركى، سىلەر ئالغان ئولجىنىڭ بەشتىن بىرى ئاللاھقا، رەسۇلغا، ئۇرۇق-تۇغقان– يېقىندىكىلەرگە، يېتىم-يېسىرلارغا، يوقسۇللارغا، يولدا-كوچىدا قالغانلارغا تەۋەدۇر. ئاللاھ ھەر نەرسىگە كۈچى يەتكۈچىدۇر(41).
سۈرە ئەنفال 42-ئايەت
إِذْ أَنتُم بِالْعُدْوَةِ الدُّنْيَا وَهُم بِالْعُدْوَةِ الْقُصْوَى وَالرَّكْبُ أَسْفَلَ مِنكُمْ وَلَوْ تَوَاعَدتُّمْ لَاخْتَلَفْتُمْ فِي الْمِيعَادِ وَلَكِن لِّيَقْضِيَ اللَّهُ أَمْرًا كَانَ مَفْعُولًا لِّيَهْلِكَ مَنْ هَلَكَ عَن بَيِّنَةٍ وَيَحْيَا مَنْ حَيَّ عَن بَيِّنَةٍ وَإِنَّ اللَّهَ لَسَمِيعٌ عَلِيمٌ
ئۇ چاغدا سىلەر ۋادىنىڭ (مەدىنىگە) يېقىن تەرىپىدە ئىدىڭلار، ئۇلار (يەنى مۇشرىكلار قوشۇنى) ۋادىنىڭ (مەدىنىگە) يىراق تەرىپىدە ئىدى، (قۇرەيشنىڭ) سودا كارۋىنى بولسا سىلەرنىڭ تۆۋەن تەرىپىڭلاردا ئىدى. ئەگەر سىلەر (مۇشرىكلار بىلەن ئۇچرىشىشقا) ۋەدىلەشكەن بولساڭلار، ۋەدىلەشكەن ۋاقىت ھەققىدە دەتالاشتا قالغان بولاتتىڭلار، لېكىن ئاللاھ بولۇشقا تېگىشلىك ئىشنى ئەمەلگە ئاشۇرۇش ئۈچۈن (سىلەرنى بەدرىدە مۇشرىكلار قوشۇنى بىلەن ۋەدىسىز ئۇچراشتۇردى). ھالاك بولىدىغانلار روشەن پاكىتنى كۆرۈپ ئاندىن ھالاك بولسۇن؛ ياشايدىغانلار روشەن پاكىتنى كۆرۈپ ئاندىن ياشىسۇن. ئاللاھ (ھەممىنى)ئاڭلاپ تۇرغۇچىدۇر، (ھەممىنى) بىلىپ تۇرغۇچىدۇر(42).
سۈرە ئەنفال 43-ئايەت
إِذْ يُرِيكَهُمُ اللَّهُ فِي مَنَامِكَ قَلِيلًا وَلَوْ أَرَاكَهُمْ كَثِيرًا لَّفَشِلْتُمْ وَلَتَنَازَعْتُمْ فِي الْأَمْرِ وَلَكِنَّ اللَّهَ سَلَّمَ إِنَّهُ عَلِيمٌ بِذَاتِ الصُّدُورِ
(ئى مۇھەممەت!) ئەينى چاغدا ئاللاھ چۈشۈڭدە ئۇلار(يەنى مۇشرىكلار قوشۇنى)نى ساڭا ئاز كۆرسەتتى، ناۋادا ساڭا ئۇلارنى كۆپ كۆرسەتكەن بولسا، ئەلۋەتتە قورقۇپ بوشىشىپ كېتەتتىڭلار، (قىلىدىغان) ئىش ھەققىدە دەتالاشقا چۈشەتتىڭلار، لېكىن ئاللاھ (سىلەرنى بۇنىڭدىن) ساقلىدى. ئاللاھ دىللارنىڭ چوڭقۇر قاتلىمىنى ئەلۋەتتە بىلىپ تۇرغۇچىدۇر(43).
سۈرە ئەنفال 44-ئايەت
وَإِذْ يُرِيكُمُوهُمْ إِذِ الْتَقَيْتُمْ فِي أَعْيُنِكُمْ قَلِيلًا وَيُقَلِّلُكُمْ فِي أَعْيُنِهِمْ لِيَقْضِيَ اللَّهُ أَمْرًا كَانَ مَفْعُولًا وَإِلَى اللَّهِ تُرْجَعُ الْأُمُورُ
ئاللاھ (سىلەرنىڭ غەلىبە قىلىشىڭلاردىن ئىبارەت) بولۇشقا تېگىشلىك ئىشنى ئەمەلگە ئاشۇرۇش ئۈچۈن، ئۇلار بىلەن ئۇچراشقان چېغىڭلاردا سىلەرنىڭ كۆزۈڭلارغا ئۇلارنى ئاز كۆرسەتتى ۋە سىلەرنىمۇ ئۇلارنىڭ كۆزلىرىگە ئاز كۆرسەتتى. ھەممە ئىش ئاللاھقا قايتۇرۇلىدۇ(44).
سۈرە ئەنفال 45-ئايەت
يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا إِذَا لَقِيتُمْ فِئَةً فَاثْبُتُوا وَاذْكُرُوا اللَّهَ كَثِيرًا لَّعَلَّكُمْ تُفْلِحُونَ
ئى ئىمان ئېيتقانلار! سىلەر (دۈشمەن) بىر گۇرۇھ بىلەن (جەڭ مەيدانىدا) ئۇچراشقان چېغىڭلاردا مۇستەھكەم تۇرۇڭلار ۋە ئاللاھنى كۆپ ياد ئېتىڭلاركى، ئۇتۇق قازانغايسىلەر(45).
سۈرە ئەنفال 46-ئايەت
وَأَطِيعُوا اللَّهَ وَرَسُولَهُ وَلَا تَنَازَعُوا فَتَفْشَلُوا وَتَذْهَبَ رِيحُكُمْ وَاصْبِرُوا إِنَّ اللَّهَ مَعَ الصَّابِرِينَ
ئاللاھقا ۋە ئۇنىڭ رەسۇلىغا بويسۇنۇڭلار، بىر-بىرىڭلار بىلەن نىزالاشماڭلار، بولمىسا بوشىشىپ قالىسىلەر، كۈچ- قۇۋۋىتىڭلار كېتىپ قالىدۇ؛ چىدامچان بولۇڭلار، ئاللاھ راستتىنلا (قىيىنچىلىق ئالدىدا تىز پۈكمەي) چىدامچان بولغۇچىلار بىلەن بىللىدۇر(46).
سۈرە ئەنفال 47-ئايەت
وَلَا تَكُونُوا كَالَّذِينَ خَرَجُوا مِن دِيَارِهِم بَطَرًا وَرِئَاءَ النَّاسِ وَيَصُدُّونَ عَن سَبِيلِ اللَّهِ وَاللَّهُ بِمَا يَعْمَلُونَ مُحِيطٌ
يۇرتلىرىدىن يوغانچىلىق ۋە كۆز-كۆز قىلغان ھالدا چىققان، ھەمدە (كىشىلەرنى) ئاللاھنىڭ يولىدىن توسىدىغان ئادەملەردەك[4] بولماڭلار، ئاللاھ ئۇلارنىڭ قىلمىشلىرىنى (كۆزىتىش ئارقىلىق) قورشاپ تۇرغۇچىدۇر(47).
[4] . بۇ يەردە نەزەردە تۇتۇلغىنى ئەينى چاغدىكى پوچى قۇرەيش مۇشرىكلىرى.
سۈرە ئەنفال 48-ئايەت
وَإِذْ زَيَّنَ لَهُمُ الشَّيْطَانُ أَعْمَالَهُمْ وَقَالَ لَا غَالِبَ لَكُمُ الْيَوْمَ مِنَ النَّاسِ وَإِنِّي جَارٌ لَّكُمْ فَلَمَّا تَرَاءَتِ الْفِئَتَانِ نَكَصَ عَلَى عَقِبَيْهِ وَقَالَ إِنِّي بَرِيءٌ مِّنكُمْ إِنِّي أَرَى مَا لَا تَرَوْنَ إِنِّي أَخَافُ اللَّهَ وَاللَّهُ شَدِيدُ الْعِقَابِ
ئۆز ۋاقتىدا شەيتان ئۇلارغا (قەبىھ) قىلمىشلىرىنى پەردازلاپ كۆرسىتىپ: « بۈگۈن ھېچكىم سىلەرنى يېڭەلمەيدۇ، چۈنكى مەن ھەقىقەتەن سىلەرنىڭ يېنىڭلاردا» دېگەن ئىدى. لېكىن ئىككى قوشۇن بىر-بىرىنى كۆرەر-كۆرمەس شەيتان ئارقىسىغا چېكىندى ۋە: «مەن سىلەردىن ئادا-جۇدامەن، سىلەر كۆرمەيۋاتقاننى ھەقىقەتەن كۆرۈپ تۇرۇۋاتىمەن، مەن راستتىنلا ئاللاھتىن قورقىمەن، ئاللاھنىڭ جازاسى قاتتىقتۇر» دېدى(48).
سۈرە ئەنفال 49-ئايەت
إِذْ يَقُولُ الْمُنَافِقُونَ وَالَّذِينَ فِي قُلُوبِهِم مَّرَضٌ غَرَّ هَؤُلَاءِ دِينُهُمْ وَمَن يَتَوَكَّلْ عَلَى اللَّهِ فَإِنَّ اللَّهَ عَزِيزٌ حَكِيمٌ
ئۇ چاغدا ئىككى يۈزلىمىچى– مۇناپىقلار ۋە دىللىرىدا كېسىلى بارلار: «بۇلارنى (يەنى مۇسۇلمانلارنى) ئۇلارنىڭ دىنى ئالدىدى (يەنى مۇسۇلمانلار ئۆز دىنىغا مەغرۇر بولۇپ، ئۆزلىرىنى يېڭىلمەس دەپ گۇمان قىلىپ، ئاز سانلىق تۇرۇقلۇق كۆپ سانلىقلار بىلەن ئۇرۇشۇشقا چىقتى)» دەيتتى. ئەمەلىيەتتە كىمكى ئاللاھقا تايىنىدىكەن، (شۇنى بىلسۇنكى،) ئاللاھ مۇتلەق غالىبتۇر، (ھەممىنىڭ ئۈستىدىن) ھۆكۈم يۈرگۈزگۈچىدۇر(49).
سۈرە ئەنفال 50-ئايەت
وَلَوْ تَرَى إِذْ يَتَوَفَّى الَّذِينَ كَفَرُوا الْمَلَائِكَةُ يَضْرِبُونَ وُجُوهَهُمْ وَأَدْبَارَهُمْ وَذُوقُوا عَذَابَ الْحَرِيقِ
پەرىشتىلەرنىڭ (بەدرى ئۇرۇشىدا) كاپىرلارنىڭ يۈزلىرىگە ۋە كۆتىلىرىگە ئۇرۇپ، (ئۇلارغا:) «دوزاخنىڭ كۆيدۈرگۈچى ئازابىنى تېتىڭلار!» دەپ ئۇلارنىڭ جانلىرىنى ئېلىۋاتقان ھالەتنى بىر كۆرگەن بولساڭ(50).
سۈرە ئەنفال 51-ئايەت
ذَلِكَ بِمَا قَدَّمَتْ أَيْدِيكُمْ وَأَنَّ اللَّهَ لَيْسَ بِظَلَّامٍ لِّلْعَبِيدِ
بۇ (ئازاب-ئوقۇبەت) سىلەرنىڭ ئۆز قولۇڭلار بىلەن ئىشلىگەن گۇناھىڭلار تۈپەيلىدىندۇر، شۇنداقلا ئاللاھنىڭ ئۆز بەندىلىرىگە ئۇۋال قىلغۇچى ئەمەسلىكىدىندۇر(51).
سۈرە ئەنفال 52-ئايەت
كَدَأْبِ آلِ فِرْعَوْنَ وَالَّذِينَ مِن قَبْلِهِمْ كَفَرُوا بِآيَاتِ اللَّهِ فَأَخَذَهُمُ اللَّهُ بِذُنُوبِهِمْ إِنَّ اللَّهَ قَوِيٌّ شَدِيدُ الْعِقَابِ
(ئۇلارنىڭ ئادىتى) پىرئەۋن تەرەپدارلىرى ۋە ئۇلاردىن بۇرۇنقىلارنىڭ ئادىتىگە ئوخشايدۇ، (ئۇلارنىڭ ھەممىسى) ئاللاھنىڭ ئايەتلىرىنى ئىنكار قىلىشقان ئىدى، ئاللاھ ئۇلارنى گۇناھلىرى تۈپەيلىدىن جازالىدى. ئاللاھ ناھايىتى كۈچلۈكتۇر، جازاسى قاتتىقتۇر(52).
سۈرە ئەنفال 53-ئايەت
ذَلِكَ بِأَنَّ اللَّهَ لَمْ يَكُ مُغَيِّرًا نِّعْمَةً أَنْعَمَهَا عَلَى قَوْمٍ حَتَّى يُغَيِّرُوا مَا بِأَنفُسِهِمْ وَأَنَّ اللَّهَ سَمِيعٌ عَلِيمٌ
بۇ شۇنىڭ ئۈچۈنكى، بىرەر قوۋم ئۆزلىرىنىڭ ھالىتىنى ئۆزگەرتمىگۈچە ئاللاھ ئۇلارغا بەرگەن نېمىتىنى ئۆزگەرتىۋەتمەيدۇ. ئاللاھ (ھەممىنى) ئاڭلاپ تۇرغۇچىدۇر، (ھەممىنى) بىلىپ تۇرغۇچىدۇر(53).
سۈرە ئەنفال 54-ئايەت
كَدَأْبِ آلِ فِرْعَوْنَ وَالَّذِينَ مِن قَبْلِهِمْ كَذَّبُوا بِآيَاتِ رَبِّهِمْ فَأَهْلَكْنَاهُم بِذُنُوبِهِمْ وَأَغْرَقْنَا آلَ فِرْعَوْنَ وَكُلٌّ كَانُوا ظَالِمِينَ
(ئۇلارنىڭ ئادىتى) پىرئەۋن تەرەپدارلىرى ۋە ئۇلاردىن بۇرۇنقىلارنىڭ ئادىتىگە ئوخشايدۇ، ئۇلار(نىڭ ھەممىسى) رەببىنىڭ ئايەتلىرىنى يالغانغا چىقارغان ئىدى. گۇناھلىرى تۈپەيلىدىن ئۇلارنى ھالاك قىلدۇق، پىرئەۋن تەرەپدارلىرىنى غەرق قىلدۇق، ئۇلارنىڭ ھەممىسى زالىم كىشىلەر ئىدى(54).
سۈرە ئەنفال 55-ئايەت
إِنَّ شَرَّ الدَّوَابِّ عِندَ اللَّهِ الَّذِينَ كَفَرُوا فَهُمْ لَا يُؤْمِنُونَ
ئاللاھنىڭ نەزىرىدە جانلىقلارنىڭ ئەڭ رەزىلى كۇپۇردا چىڭ تۇرۇپ ئىمان ئېيتمايدىغان ئادەملەردۇر(55).
سۈرە ئەنفال 56-ئايەت
الَّذِينَ عَاهَدتَّ مِنْهُمْ ثُمَّ يَنقُضُونَ عَهْدَهُمْ فِي كُلِّ مَرَّةٍ وَهُمْ لَا يَتَّقُونَ
ئۇلارنىڭ ئىچىدىن سەن بىلەن كېلىشىم تۈزۈشسە، ھەر قېتىمدا مەسئۇلىيەتسىزلىك قىلىپ كېلىشىمگە ۋاپاسىزلىق قىلىدىغان ئادەملەرگە كەلسەك(56)،
سۈرە ئەنفال 57-ئايەت
فَإِمَّا تَثْقَفَنَّهُمْ فِي الْحَرْبِ فَشَرِّدْ بِهِم مَّنْ خَلْفَهُمْ لَعَلَّهُمْ يَذَّكَّرُونَ
ئۇلارنى ئۇرۇشتا قولغا چۈشۈرسەڭ، قاتتىق جازالاپ تىرىپىرەن قىلىۋەتكىنكى، ئارقىدىكىلىرى (بۇنىڭدىن) ساۋاق ئالسۇن(57).
سۈرە ئەنفال 58-ئايەت
وَإِمَّا تَخَافَنَّ مِن قَوْمٍ خِيَانَةً فَانبِذْ إِلَيْهِمْ عَلَى سَوَاءٍ إِنَّ اللَّهَ لَا يُحِبُّ الْخَائِنِينَ
ئەگەر (ئاراڭلاردا كېلىشىم تۈزۈلگەن) بىر قوۋمنىڭ كېلىشىمگە ۋاپاسىزلىق قىلىشىدىن ئەنسىرىسەڭ، كېلىشىمنىڭ ئىناۋەتسىز بولغانلىقىنى ئۇلارغا ئوچۇق جاكارلىغىن. شۈبھىسىزكى، ئاللاھ ۋاپاسىزلارنى ياقتۇرمايدۇ(58).
سۈرە ئەنفال 59-ئايەت
وَلَا يَحْسَبَنَّ الَّذِينَ كَفَرُوا سَبَقُوا إِنَّهُمْ لَا يُعْجِزُونَ
ئۇ كاپىرلار قۇتۇلدۇق دەپ ئويلىمىسۇن، ئۇلار (ئاللاھنىڭ جازاسىدىن) ھەرگىزمۇ قېچىپ قۇتۇلالمايدۇ(59).
سۈرە ئەنفال 60-ئايەت
وَأَعِدُّوا لَهُم مَّا اسْتَطَعْتُم مِّن قُوَّةٍ وَمِن رِّبَاطِ الْخَيْلِ تُرْهِبُونَ بِهِ عَدُوَّ اللَّهِ وَعَدُوَّكُمْ وَآخَرِينَ مِن دُونِهِمْ لَا تَعْلَمُونَهُمُ اللَّهُ يَعْلَمُهُمْ وَمَا تُنفِقُوا مِن شَيْءٍ فِي سَبِيلِ اللَّهِ يُوَفَّ إِلَيْكُمْ وَأَنتُمْ لَا تُظْلَمُونَ
ئۇلارغا (يەنى دۇشمەنلىرىڭلارغا) قارشى قولۇڭلاردىن كېلىشىچە قورال كۈچى، جەڭ ئېتى تەييارلاڭلار. بۇنىڭ بىلەن ئاللاھنىڭ دۈشمىنىنى، ئۆزۈڭلارنىڭ دۈشمىنىڭلارنى، ھەمدە ئۇلاردىن باشقا يەنە سىلەر بىلمەيدىغان، ئەمما ئاللاھ بىلىدىغان دۈشمەنلەرگە ۋەھىمە سالالايسىلەر. سىلەرنىڭ ئاللاھ يولىدا چىقىم قىلغىنىڭلار مەيلى نېمە بولسا بولسۇن، سىلەرگە ئۇنىڭ مۇكاپاتى تولۇق بېرىلىدۇ، سىلەرگە ئۇۋال قىلىنمايدۇ(60).
سۈرە ئەنفال 61-ئايەت
وَإِن جَنَحُوا لِلسَّلْمِ فَاجْنَحْ لَهَا وَتَوَكَّلْ عَلَى اللَّهِ إِنَّهُ هُوَ السَّمِيعُ الْعَلِيمُ
ئەگەر ئۇلار تىنچلىققا مايىل بولسا، سەنمۇ تىنچلىققا مايىل بولغىن، ئاللاھقا تايانغىن. ئاللاھ (ھەممىنى) ئاڭلاپ تۇرغۇچىدۇر، (ھەممىنى) بىلىپ تۇرغۇچىدۇر(61).
سۈرە ئەنفال 62-ئايەت
وَإِن يُرِيدُوا أَن يَخْدَعُوكَ فَإِنَّ حَسْبَكَ اللَّهُ هُوَ الَّذِي أَيَّدَكَ بِنَصْرِهِ وَبِالْمُؤْمِنِينَ
ئەگەر ئۇلار (سۈلھى-سالا ھىيلىسى بىلەن) سېنى ئالدىماقچى بولسا، (بىلگىنكى) ئاللاھ ساڭا يېتەرلىكتۇر. ئۇ سېنى ئۆزىنىڭ ياردىمى بىلەن ۋە مۆمىنلەر بىلەن كۈچلەندۈردى(62).
سۈرە ئەنفال 63-ئايەت
وَأَلَّفَ بَيْنَ قُلُوبِهِمْ لَوْ أَنفَقْتَ مَا فِي الْأَرْضِ جَمِيعًا مَّا أَلَّفْتَ بَيْنَ قُلُوبِهِمْ وَلَكِنَّ اللَّهَ أَلَّفَ بَيْنَهُمْ إِنَّهُ عَزِيزٌ حَكِيمٌ
ئاللاھ مۆمىنلەرنىڭ دىللىرىنى (ئۆزئارا مېھىر-مۇھەببەت بىلەن) بىرلەشتۈردى. سەن يەر يۈزىدىكى ھەممە نەرسىنى سەرپ قىلغان تەقدىردىمۇ ئۇلارنىڭ دىللىرىنى بىرلەشتۈرەلمەيتتىڭ، لېكىن ئاللاھ ئۇلارنى ئىناق قىلدى. شۈبھىسىزكى، ئاللاھ شانۇشەۋكەتلىكتۇر، (ھەممىنىڭ ئۈستىدىن) ھۆكۈم يۈرگۈزگۈچىدۇر (63).
سۈرە ئەنفال 64-ئايەت
يَا أَيُّهَا النَّبِيُّ حَسْبُكَ اللَّهُ وَمَنِ اتَّبَعَكَ مِنَ الْمُؤْمِنِينَ
ئى نەبى! ئاللاھ ساڭىمۇ ۋە ساڭا ئەگەشكەن مۆمىنلەرگىمۇ يېتەرلىكتۇر(64).
سۈرە ئەنفال 65-ئايەت
يَا أَيُّهَا النَّبِيُّ حَرِّضِ الْمُؤْمِنِينَ عَلَى الْقِتَالِ إِن يَكُن مِّنكُمْ عِشْرُونَ صَابِرُونَ يَغْلِبُوا مِائَتَيْنِ وَإِن يَكُن مِّنكُم مِّائَةٌ يَغْلِبُوا أَلْفًا مِّنَ الَّذِينَ كَفَرُوا بِأَنَّهُمْ قَوْمٌ لَّا يَفْقَهُونَ
ئى نەبى! مۆمىنلەرنى (كاپىرلارغا قارشى) ئۇرۇش قىلىشقا رىغبەتلەندۈرگىن، ئەگەر سىلەردە چىداملىق يىگىرمە ئادەم بولىدىغان بولسا، (دۈشمەندىن) ئىككى يۈزنى يېڭەلەيدۇ؛ ئەگەر سىلەردە (چىداملىق) يۈز ئادەم بولىدىغان بولسا، كاپىرلاردىن مىڭنى يېڭەلەيدۇ، چۈنكى ئۇلار چۈشەنمەيدىغان كىشىلەر توپىدۇر(65).
سۈرە ئەنفال 66-ئايەت
الْآنَ خَفَّفَ اللَّهُ عَنكُمْ وَعَلِمَ أَنَّ فِيكُمْ ضَعْفًا فَإِن يَكُن مِّنكُم مِّائَةٌ صَابِرَةٌ يَغْلِبُوا مِائَتَيْنِ وَإِن يَكُن مِّنكُمْ أَلْفٌ يَغْلِبُوا أَلْفَيْنِ بِإِذْنِ اللَّهِ وَاللَّهُ مَعَ الصَّابِرِينَ
ئاللاھ سىلەرنىڭ ئاجىزلىقىڭلارنى بىلگەنلىكى ئۈچۈن ئەمدى يۈكۈڭلارنى يېنىكلەتتى، ئەگەر سىلەردە چىداملىق يۈز ئادەم بولىدىغان بولسا، ئىككى يۈز (دۈشمەن)نى يېڭەلەيدۇ؛ ئەگەر سىلەردە (چىداملىق) مىڭ ئادەم بولىدىغان بولسا، ئاللاھنىڭ رۇخسىتى بىلەن ئىككى مىڭ (دۈشمەن)نى يېڭەلەيدۇ، چۈنكى ئاللاھ (قىيىنچىلىقلار ئالدىدا تىز پۈكمەيدىغان) چىداملىق كىشىلەر بىلەن بىللىدۇر(66).
سۈرە ئەنفال 67-ئايەت
مَا كَانَ لِنَبِيٍّ أَن يَكُونَ لَهُ أَسْرَى حَتَّى يُثْخِنَ فِي الْأَرْضِ تُرِيدُونَ عَرَضَ الدُّنْيَا وَاللَّهُ يُرِيدُ الْآخِرَةَ وَاللَّهُ عَزِيزٌ حَكِيمٌ
ھېچبىر نەبىگە زېمىندا (دۈشمەنلىرى بىلەن) قاتتىق ئېلىشىپ، (ئۇلارنى) ئۈزۈل-كېسىل تارمار قىلماستىن ئەسىر ئېلىش لايىق ئەمەس. (ئى مۆمىنلەر! سىلەر فىدىيە ئالىمىز دەپ) دۇنيا مەنپەئەتىنى كۆزلەيسىلەر، ئاللاھ بولسا سىلەرگە ئاخىرەتنى كۆزلەيدۇ. ئاللاھ شانۇشەۋكەتلىكتۇر، ھېكمەت بىلەن ئىش قىلغۇچىدۇر(67).
سۈرە ئەنفال 68-ئايەت
لَّوْلَا كِتَابٌ مِّنَ اللَّهِ سَبَقَ لَمَسَّكُمْ فِيمَا أَخَذْتُمْ عَذَابٌ عَظِيمٌ
ناۋادا ئاللاھنىڭ بۇرۇن يازغان بىر ھۆكمى[5] بولمىغان بولسا ئىدى، (ئەسىرلەردىن) فىدىيە ئالغانلىقىڭلار ئۈچۈن ئەلۋەتتە زور ئازاب-ئوقۇبەتكە دۇچار بولاتتىڭلار(68).
[5] . 47- سۈرە مۇھەممەد، 4- ئايەتكە قارالسۇن.
سۈرە ئەنفال 69-ئايەت
فَكُلُوا مِمَّا غَنِمْتُمْ حَلَالًا طَيِّبًا وَاتَّقُوا اللَّهَ إِنَّ اللَّهَ غَفُورٌ رَّحِيمٌ
سىلەر ئولجا ئالغان نەرسەڭلارنى ھالال ۋە پاك بىلىپ يەڭلار، ئاللاھقا تەقۋادار– ئاڭلىق بولۇڭلار. ئاللاھ ھەقىقەتەن ئەپۇ-مەغپىرەت قىلغۇچىدۇر، ناھايىتى رەھىمدىلدۇر(69).
سۈرە ئەنفال 70-ئايەت
يَا أَيُّهَا النَّبِيُّ قُل لِّمَن فِي أَيْدِيكُم مِّنَ الْأَسْرَى إِن يَعْلَمِ اللَّهُ فِي قُلُوبِكُمْ خَيْرًا يُؤْتِكُمْ خَيْرًا مِّمَّا أُخِذَ مِنكُمْ وَيَغْفِرْ لَكُمْ وَاللَّهُ غَفُورٌ رَّحِيمٌ
ئى نەبى! قولۇڭلاردىكى ئەسىرلەرگە ئېيتقىنكى، ئەگەر ئاللاھ دىلىڭلاردا بىرەر ياخشىلىقنىڭ بارلىقىنى بىلسە، سىلەرگە ئۆزۈڭلاردىن ئېلىنغان فىدىيەدىن ياخشىراقىنى ئاتا قىلىدۇ، (گۇناھلىرىڭلارنى) كەچۈرۈم قىلىدۇ. ئاللاھ ئەپۇ-مەغپىرەت قىلغۇچىدۇر، ئىنتايىن رەھىمدىلدۇر(70).
سۈرە ئەنفال 71-ئايەت
وَإِن يُرِيدُوا خِيَانَتَكَ فَقَدْ خَانُوا اللَّهَ مِن قَبْلُ فَأَمْكَنَ مِنْهُمْ وَاللَّهُ عَلِيمٌ حَكِيمٌ
(ئى مۇھەممەت!) ئەگەر ئۇلار ساڭا خىيانەت قىلماقچى بولغان بولسا (قىلىۋەرسۇن)، ئىلگىرىمۇ ئۇلار (كۇپرى ۋە ئەھدىنى بۇزۇش بىلەن) ئاللاھقا ھەقىقەتەن خىيانەت قىلغان ئىدى، ئاللاھ سېنى ئۇلارنىڭ ئۈستىدىن غالىب قىلدى. ئاللاھ بىلىپ تۇرغۇچىدۇر، (ھەممىنىڭ ئۈستىدىن) ھۆكۈم يۈرگۈزچىدۇر(71).
سۈرە ئەنفال 72-ئايەت
إِنَّ الَّذِينَ آمَنُوا وَهَاجَرُوا وَجَاهَدُوا بِأَمْوَالِهِمْ وَأَنفُسِهِمْ فِي سَبِيلِ اللَّهِ وَالَّذِينَ آوَوا وَّنَصَرُوا أُولَئِكَ بَعْضُهُمْ أَوْلِيَاءُ بَعْضٍ وَالَّذِينَ آمَنُوا وَلَمْ يُهَاجِرُوا مَا لَكُم مِّن وَلَايَتِهِم مِّن شَيْءٍ حَتَّى يُهَاجِرُوا وَإِنِ اسْتَنصَرُوكُمْ فِي الدِّينِ فَعَلَيْكُمُ النَّصْرُ إِلَّا عَلَى قَوْمٍ بَيْنَكُمْ وَبَيْنَهُم مِّيثَاقٌ وَاللَّهُ بِمَا تَعْمَلُونَ بَصِيرٌ
ئىمان ئېيتقان، (دىنىنى ياشاش يۈزىسىدىن يۇرتىنى تاشلاپ) ھىجرەت قىلغان، پۇل-ماللىرى ۋە جانلىرى بىلەن ئاللاھ يولىدا كۈرەش قىلغانلار ۋە (يۇرتىدا مۇھاجىرلارغا جاي بېرىش ئارقىلىق) قول-قانات ئاستىغا ئېلىپ يار-يۆلەك بولغانلارغا كەلسەك، ئەنە شۇلار بىر-بىرىنىڭ جانجىگەر دوستىدۇر. بىراق ئىمان ئېيتقان ئەمما (مەدىنىگە) ھىجرەت قىلمىغانلار بىلەن سىلەرنىڭ ئوتتۇراڭلاردا تاكى ئۇلار ھىجرەت قىلغانغا قەدەر ئۆزئارا قەدىناس دوستلۇق مۇناسىۋىتىڭلار بولمايدۇ؛ ئەگەر ئۇلار دىن ھەققىدە (يەنى بېسىمغا قارشى) سىلەردىن ياردەم سورىسا، ئۇلارنىڭ دۈشمىنى بىلەن سىلەرنىڭ ئاراڭلاردا كېلىشىم بولمىسىلا، ئۇلارغا ياردەم بېرىشىڭلار كېرەك، ئاللاھ سىلەرنىڭ قىلىۋاتقان ئىشىڭلارنى كۆرۈپ تۇرغۇچىدۇر(72).
سۈرە ئەنفال 73-ئايەت
وَالَّذِينَ كَفَرُوا بَعْضُهُمْ أَوْلِيَاءُ بَعْضٍ إِلَّا تَفْعَلُوهُ تَكُن فِتْنَةٌ فِي الْأَرْضِ وَفَسَادٌ كَبِيرٌ
كاپىر بولغانلار بىر-بىرىنىڭ جانجىگەر دوستىدۇر، ئەگەر (مۆمىنلەرنىڭ جانجىگەر قېرىنداشلىقىغا) ئەمەل قىلمىساڭلار، زېمىندا غايەت زور فىتنە-پاسات ۋە چوڭ قالايمىقانچىلىق يۈز بېرىدۇ (73).
سۈرە ئەنفال 74-ئايەت
وَالَّذِينَ آمَنُوا وَهَاجَرُوا وَجَاهَدُوا فِي سَبِيلِ اللَّهِ وَالَّذِينَ آوَوا وَّنَصَرُوا أُولَئِكَ هُمُ الْمُؤْمِنُونَ حَقًّا لَّهُم مَّغْفِرَةٌ وَرِزْقٌ كَرِيمٌ
ئىمان ئېيتقان، ھىجرەت قىلغان، ئاللاھنىڭ يولىدا كۈرەش قىلغان، (يۇرتىدا مۇھاجىرلارغا جاي بېرىپ) قول-قانات ئاستىغا ئالغان ۋە يار-يۆلەكتە بولغانلارغا كەلسەك، ئەنە شۇلار ھەقىقىي مۆمىنلەردۇر، ئۇلار ئەپۇ-مەغپىرەت ۋە ئېسىل رىزىققا ئېرىشىدۇ(74).
سۈرە ئەنفال 75-ئايەت
وَالَّذِينَ آمَنُوا مِن بَعْدُ وَهَاجَرُوا وَجَاهَدُوا مَعَكُمْ فَأُولَئِكَ مِنكُمْ وَأُولُو الْأَرْحَامِ بَعْضُهُمْ أَوْلَى بِبَعْضٍ فِي كِتَابِ اللَّهِ إِنَّ اللَّهَ بِكُلِّ شَيْءٍ عَلِيمٌ
كېيىن ئىمان ئېيتىپ ھىجرەت قىلغانلار ۋە سىلەر بىلەن بىللە كۈرەش قىلغانلارمۇ سىلەر بىلەن بىر قاتاردىدۇر. ئاللاھنىڭ كىتابىدا ئۇرۇق-تۇغقانلار بىر-بىرىگە مىراسخور بولۇشقا (ياتلاردىن) ئەڭ ھەقلىقتۇر، شۈبھىسىزكى، ئاللاھ ھەر شەيئىنى بىلىپ تۇرغۇچىدۇر(75).
Flag Counter