سۈرە ھەشر
سۈرە ھەشىر 1-ئايەت
سَبَّحَ لِلَّهِ مَا فِي السَّمَاوَاتِ وَمَا فِي الْأَرْضِ وَهُوَ الْعَزِيزُ الْحَكِيمُ
ئاسمانلاردىكى ۋە زېمىندىكى بارلىق شەيئىلەر ئاللاھنىڭ شەنىنى ئۇلۇغلىدى. ئاللاھ مۇتلەق ئۈستۈندۇر، (ھەممىنىڭ ئۈستىدىن) ھۆكۈم يۈرگۈزگۈچىدۇر (1).
سۈرە ھەشىر 2-ئايەت
هُوَ الَّذِي أَخْرَجَ الَّذِينَ كَفَرُوا مِنْ أَهْلِ الْكِتَابِ مِن دِيَارِهِمْ لِأَوَّلِ الْحَشْرِ مَا ظَنَنتُمْ أَن يَخْرُجُوا وَظَنُّوا أَنَّهُم مَّانِعَتُهُمْ حُصُونُهُم مِّنَ اللَّهِ فَأَتَاهُمُ اللَّهُ مِنْ حَيْثُ لَمْ يَحْتَسِبُوا وَقَذَفَ فِي قُلُوبِهِمُ الرُّعْبَ يُخْرِبُونَ بُيُوتَهُم بِأَيْدِيهِمْ وَأَيْدِي الْمُؤْمِنِينَ فَاعْتَبِرُوا يَا أُولِي الْأَبْصَارِ
ئاللاھ شۇنداق زاتكى، ئەھلى كىتابتىن بولغان ئىنكارچىلارنى تۇنجى قېتىملىق سۈرگۈن ئۈچۈن يۇرتلىرىدىن ھەيدەپ [1] چىقاردى. (ئى مۆئمىنلەر!) سىلەر ئۇلارنى چىقىپ كېتىدۇ دەپ ئويلىمىغان ئىدىڭلار. ئۇلار قورغانلىرى ئۆزلىرىنى ئاللاھتىن قوغداپ قالىدۇ دەپ ئويلىغان ئىدى، ئۇلارغا ئاللاھ (نىڭ جازاسى) ئۇلار ئويلىمىغان يەردىن كەلدى، ئاللاھ ئۇلارنىڭ دىللىرىغا قورقۇنچ سالدى. ئۇلار ئۆي-ۋارانلىرىنى ئۆز قوللىرى ۋە مۆمىنلەرنىڭ قوللىرى بىلەن بۇزۇۋاتاتتى. ئىي پاراسەت ئىگىلىرى! سىلەر (بۇنىڭدىن) ئىبرەت ئېلىڭلار (2).
سۈرە ھەشىر 3-ئايەت
وَلَوْلَا أَن كَتَبَ اللَّهُ عَلَيْهِمُ الْجَلَاءَ لَعَذَّبَهُمْ فِي الدُّنْيَا وَلَهُمْ فِي الْآخِرَةِ عَذَابُ النَّارِ
ناۋادا ئاللاھ ئۇلارنى سۈرگۈن بولۇشقا ھۆكۈم قىلمىغان بولسا ئىدى، ئەلۋەتتە ئۇلارنى بۇ دۇنيادا ئازابلايتتى. ئۇلار ئاخىرەتتە دوزاخ ئازابىغا دۇچار بولىدۇ (3).
سۈرە ھەشىر 4-ئايەت
ذَلِكَ بِأَنَّهُمْ شَاقُّوا اللَّهَ وَرَسُولَهُ وَمَن يُشَاقِّ اللَّهَ فَإِنَّ اللَّهَ شَدِيدُ الْعِقَابِ
بۇ سۈرگۈننىڭ سەۋەبى شۇكى، ئۇلار ئاللاھ ۋە ئۇنىڭ ئەلچىسى بىلەن قارشىلاشتى. كىمكى ئاللاھ بىلەن قارشىلىشىدىكەن، شۈبھىسىزكى، ئاللانىڭ جازاسى قاتتىقتۇر (4).
سۈرە ھەشىر 5-ئايەت
مَا قَطَعْتُم مِّن لِّينَةٍ أَوْ تَرَكْتُمُوهَا قَائِمَةً عَلَى أُصُولِهَا فَبِإِذْنِ اللَّهِ وَلِيُخْزِيَ الْفَاسِقِينَ
(ئى مۆمىنلەر! جەڭ ئىستىراتېگىيىسى سەۋەبلىك) خورما دەرەخلىرىدىن مەيلى بىر بۆلۈكىنى كەسكەنلىكىڭلار بولسۇن ياكى گەۋدىسى ئۈستىدە ئۆرە قالدۇرۇپ قويغانلىقىڭلار بولسۇن، ھەممىسى ئاللاھنىڭ رۇخسىتى بىلەن بولغاندۇر. بۇنداق قىلىش ئاللاھنىڭ ئىتائىتىدىن چىققۇچىلارنى رەسۋا قىلىش ئۈچۈندۇر (5).
سۈرە ھەشىر 6-ئايەت
وَمَا أَفَاءَ اللَّهُ عَلَى رَسُولِهِ مِنْهُمْ فَمَا أَوْجَفْتُمْ عَلَيْهِ مِنْ خَيْلٍ وَلَا رِكَابٍ وَلَكِنَّ اللَّهَ يُسَلِّطُ رُسُلَهُ عَلَى مَن يَشَاءُ وَاللَّهُ عَلَى كُلِّ شَيْءٍ قَدِيرٌ
ئۇلارنىڭ ئاللاھ ئۆز ئەلچىسىگە ئۇرۇشسىز ئولجا قىلىپ بەرگەن مال - مۆلۈكلىرىنى سىلەر ئات-تۆگىلەر بىلەن چېپىپ يۈرۈپ قولغا كەلتۈرگەن ئەمەس. لېكىن، ئاللاھ ئەلچىلىرىنى خالىغان ئادەملەرگە مۇسەللەت قىلىدۇ، ئاللاھ ھەممە نەرسىگە قادىردۇر (6).
سۈرە ھەشىر 7-ئايەت
مَّا أَفَاءَ اللَّهُ عَلَى رَسُولِهِ مِنْ أَهْلِ الْقُرَى فَلِلَّهِ وَلِلرَّسُولِ وَلِذِي الْقُرْبَى وَالْيَتَامَى وَالْمَسَاكِينِ وَابْنِ السَّبِيلِ كَيْ لَا يَكُونَ دُولَةً بَيْنَ الْأَغْنِيَاءِ مِنكُمْ وَمَا آتَاكُمُ الرَّسُولُ فَخُذُوهُ وَمَا نَهَاكُمْ عَنْهُ فَانتَهُوا وَاتَّقُوا اللَّهَ إِنَّ اللَّهَ شَدِيدُ الْعِقَابِ
ئاللاھ (پەتىھكە نېسىپ قىلىپ) رەسۇلىغا ئۇرۇشسىز ئولجا قىلىپ بەرگەن ھەرقايسى كەنىت ئاھالىسىنىڭ مال-مۈلكى ئاللاھنىڭ، رەسۇلۇللاھنىڭ، ئۇنىڭ يېقىنلىرىنىڭ، يېتىم-يېسىرلارنىڭ، مىسكىن-يوقسۇللارنىڭ ۋە (خىراجىتىدىن ئايرىلىپ) يولدا قالغانلارنىڭ ھەققىدۇر. بۇنداق تەقسىملەش (مال-مۆلۈكنىڭ ) ئاراڭلاردىكى بايلار ئارىسىدا (مونوپۇل قىلىۋېلىنىپ) قولدىن-قولغا ئۆتۈپ تۇرماسلىقى[2] ئۈچۈندۇر. رەسۇلۇللاھ (ئۇنىڭدىن) سىلەرگە نېمىنى بەرسە (چىن كۆڭلۈڭلاردىن) قوبۇل قىلىڭلار، ئۇ سىلەرنى نېمىدىن چەكلىسە (ئۇنىڭدىن) چەكلىنىڭلار. ئاللاھقا تەقۋادار _ مەسئۇلىيەتچان بولۇڭلار. شۈبھىسىزكى ئاللاھنىڭ جازاسى قاتتىقتۇر (7).
سۈرە ھەشىر 8-ئايەت
لِلْفُقَرَاءِ الْمُهَاجِرِينَ الَّذِينَ أُخْرِجُوا مِن دِيَارِهِمْ وَأَمْوَالِهِمْ يَبْتَغُونَ فَضْلًا مِّنَ اللَّهِ وَرِضْوَانًا وَيَنصُرُونَ اللَّهَ وَرَسُولَهُ أُولَئِكَ هُمُ الصَّادِقُونَ
(ئۇ ئولجىلار يەنە) يۇرت-ماكانلىرىدىن ھەيدەپ چىقىرىلغان، مال - مۈلكىدىن ئايرىلىپ قالغان پېقىر مۇھاجىرلارنىڭ ھەققىدۇر. ئۇلار ئاللاھنىڭ پەزل-ئىلتىپاتىنى ۋە خۇرسەنلىكنى ئىزدەيدىغان، ئاللاھ ۋە رەسۇلىغا ھەمدەمدە بولىدىغان كىشلەردۇر. ئەنە شۇنداق كىشىلەر (ئىمانىدا) سادىق ئادەملەردۇر (8).
سۈرە ھەشىر 9-ئايەت
وَالَّذِينَ تَبَوَّءُوا الدَّارَ وَالْإِيمَانَ مِن قَبْلِهِمْ يُحِبُّونَ مَنْ هَاجَرَ إِلَيْهِمْ وَلَا يَجِدُونَ فِي صُدُورِهِمْ حَاجَةً مِّمَّا أُوتُوا وَيُؤْثِرُونَ عَلَى أَنفُسِهِمْ وَلَوْ كَانَ بِهِمْ خَصَاصَةٌ وَمَن يُوقَ شُحَّ نَفْسِهِ فَأُولَئِكَ هُمُ الْمُفْلِحُونَ
ئۇلار (كېلىش) دىن ئىلگىرى (مەدىنىگە) يەرلەشكەن ۋە (قەلبلىرىگە) ئىماننى يەرلەشتۈرگەن (ئەنسار) لار ئۆزلىرىنىڭ يېنىغا ھىجرەت قىلىپ كەلگەنلەرنى قىزغىن سۆيىدۇ، ئۇلارغا بېرىلگەن نەرسىلەر ئۈچۈن كۆڭۈللىرىدە بىئاراملىق - ئىچى تارلىق ھېس قىلمايدۇ، ئۆزلىرى مۇھتاج تۇرۇقلۇق، مۇھاجىرلارنىڭ مەنپەئەتىنى ئۆز مەنپەئەتىدىن ئەلا بىلىدۇ. كىملەركى ئۆز نەپسىنىڭ پىخسىقلىقىدىن ساقلىنىدىكەن، ئەنە شۇلار مۇراد-مەقسىتىگە ئېرىشكۈچىلەردۇر (9).
سۈرە ھەشىر 10-ئايەت
وَالَّذِينَ جَاءُوا مِن بَعْدِهِمْ يَقُولُونَ رَبَّنَا اغْفِرْ لَنَا وَلِإِخْوَانِنَا الَّذِينَ سَبَقُونَا بِالْإِيمَانِ وَلَا تَجْعَلْ فِي قُلُوبِنَا غِلًّا لِّلَّذِينَ آمَنُوا رَبَّنَا إِنَّكَ رَءُوفٌ رَّحِيمٌ
ئۇلاردىن كېيىن كەلگەنلەر: «ئى رەببىمىز! بىزنى ۋە بىزدىن ئىلگىرى ئىمان ئېيتقان قېرىنداشلىرىمىزنى ئەپۇ-مەغپىرەت قىلغايسەن، دىللىرىمىزدا مۆمىنلەرگە قارشى ئۆچمەنلىك قويمىغايسەن. ئى رەببىمىز! سەن ناھايىتى شەپقەتلىك، رەھىمدىلدۇرسەن» دەيدۇ (10).
سۈرە ھەشىر 11-ئايەت
أَلَمْ تَرَ إِلَى الَّذِينَ نَافَقُوا يَقُولُونَ لِإِخْوَانِهِمُ الَّذِينَ كَفَرُوا مِنْ أَهْلِ الْكِتَابِ لَئِنْ أُخْرِجْتُمْ لَنَخْرُجَنَّ مَعَكُمْ وَلَا نُطِيعُ فِيكُمْ أَحَدًا أَبَدًا وَإِن قُوتِلْتُمْ لَنَنصُرَنَّكُمْ وَاللَّهُ يَشْهَدُ إِنَّهُمْ لَكَاذِبُونَ
(ئىي مۇھەممەت!) ئىككى يۈزلىمىچى-مۇناپىقلارنىڭ ئەھلى كىتابتىن بولغان ئىنكارچى بۇرادەرلىرىگە: «ئەگەر سىلەر ھەيدەپ چىقىرىۋېتىلسەڭلار، بىزمۇ چوقۇم سىلەر بىلەن بىللە چىقىپ كېتىمىز، ھەرگىز سىلەرنىڭ زىينىڭلار ھېسابىغا باشقا ئادەمگە ئىتائەت قىلمايمىز، سىلەرگە ئۇرۇش ئېچىلسا، چوقۇم سىلەرگە ياردەم بېرىمىز» دېيىشكەنلىكىگە قارىمىدىڭمۇ؟ ئاللاھ گۇۋاھلىق بېرىدۇكى، ئۇلار يالغانچىلاردۇر (11).
سۈرە ھەشىر 12-ئايەت
لَئِنْ أُخْرِجُوا لَا يَخْرُجُونَ مَعَهُمْ وَلَئِن قُوتِلُوا لَا يَنصُرُونَهُمْ وَلَئِن نَّصَرُوهُمْ لَيُوَلُّنَّ الْأَدْبَارَ ثُمَّ لَا يُنصَرُونَ
ئەگەر ئۇلار ھەقىقەتەن ھەيدەپ چىقىرىلسا، ئىككى يۈزلىمىچى-مۇناپىقلار ئۇلار بىلەن بىللە چىقمايدۇ، ئەگەر ئۇلارغا ئۇرۇش ئېچىلسا، ئىككى يۈزلىمىچى- مۇناپىقلار ئۇلارغا ياردەم بەرمەيدۇ. ياردەم بەرگەن تەقدىردىمۇ ئارقىسىغا قاراپ قاچىدۇ - دە، ئەھلى كىتاب ياردەمسىز قالىدۇ (12).
سۈرە ھەشىر 13-ئايەت
لَأَنتُمْ أَشَدُّ رَهْبَةً فِي صُدُورِهِم مِّنَ اللَّهِ ذَلِكَ بِأَنَّهُمْ قَوْمٌ لَّا يَفْقَهُونَ
شۈبھىسىزكى، (ئى مۆمىنلەر!) ئۇلارنىڭ سىلەردىن قورقۇشى ئاللاھتىن قورققاندىنمۇ بەكرەك قاتتىقتۇر. بۇنىڭ سەۋەبى شۇكى، ئۇلار چۈشەنمەيدىغان ئادەملەر توپىدۇر (13).
سۈرە ھەشىر 14-ئايەت
لَا يُقَاتِلُونَكُمْ جَمِيعًا إِلَّا فِي قُرًى مُّحَصَّنَةٍ أَوْ مِن وَرَاءِ جُدُرٍ بَأْسُهُم بَيْنَهُمْ شَدِيدٌ تَحْسَبُهُمْ جَمِيعًا وَقُلُوبُهُمْ شَتَّى ذَلِكَ بِأَنَّهُمْ قَوْمٌ لَّا يَعْقِلُونَ
ئۇلار پەقەت مۇستەھكەم قەلئە ئىچىدە ياكى تاملارنىڭ ئارقىسىدا تۇرغاندىلا، ئاندىن سىلەرگە قارشى بىرلىشىپ ئۇرۇش قىلالايدۇ، ئۇلارنىڭ ئۆز-ئارا زىددىيىتى قاتتىقتۇر. (ئى مۇھەممەت!) سەن ئۇلارنى ئۆم دەپ ئويلاپ قالىسەن، ھالبۇكى، ئۇلارنىڭ دىللىرى تارقاقتۇر. بۇنىڭ سەۋەبى شۇكى، ئۇلار ئەقلىنى ئىشلەتمەيدىغان كىشىلەر توپىدۇر (14).
سۈرە ھەشىر 15-ئايەت
كَمَثَلِ الَّذِينَ مِن قَبْلِهِمْ قَرِيبًا ذَاقُوا وَبَالَ أَمْرِهِمْ وَلَهُمْ عَذَابٌ أَلِيمٌ
(ئۇلارنىڭ ئاقىۋىتىمۇ ) ئۆزىدىن ئىلگىرى يېقىندىلا ئۆتكەن، قىلمىشلىرىنىڭ جازاسىنى تېتىغانلارنىڭ ئاقىۋىتىگە ئوخشاش بولىدۇ. ئۇلار (ئاخىرەتتە) ئېچىنىشلىق ئازاب-ئوقۇبەتكە دۇچار بولىدۇ (15).
سۈرە ھەشىر 16-ئايەت
كَمَثَلِ الشَّيْطَانِ إِذْ قَالَ لِلْإِنسَانِ اكْفُرْ فَلَمَّا كَفَرَ قَالَ إِنِّي بَرِيءٌ مِّنكَ إِنِّي أَخَافُ اللَّهَ رَبَّ الْعَالَمِينَ
(يەھۇدىيلارنى ئۇرۇش قىلىشقا قۇتراتقۇلۇق قىلغان ئىككى يۈزلىمىچى- مۇناپىقلارنىڭ ئەھۋالى) خۇددى ئادەمزاتنى: «تۇزكور بولغىن» دەپ ئازدۇرۇپ، ئۇ تۇزكور بولغان چاغدا: مېنىڭ سەن بىلەن قىلچە مۇناسىۋىتىم يوق، مەن ھەقىقەتەن ئالەملەرنىڭ رەببى ئاللاھتىن قورقىمەن» دېگەن شەيتانغا ئوخشايدۇ (16).
سۈرە ھەشىر 17-ئايەت
فَكَانَ عَاقِبَتَهُمَا أَنَّهُمَا فِي النَّارِ خَالِدَيْنِ فِيهَا وَذَلِكَ جَزَاءُ الظَّالِمِينَ
نەتىجىدە بۇ ئىككىسىنىڭ ئاقىۋىتى دوزاخقا تاشلىنىش، دوزاختا مەڭگۈ قېلىش بولىدۇ. ئەنە شۇ زالىملارنىڭ جازاسىدۇر (17).
سۈرە ھەشىر 18-ئايەت
يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا اتَّقُوا اللَّهَ وَلْتَنظُرْ نَفْسٌ مَّا قَدَّمَتْ لِغَدٍ وَاتَّقُوا اللَّهَ إِنَّ اللَّهَ خَبِيرٌ بِمَا تَعْمَلُونَ
ئى ئىمان ئېيتقانلار! ئاللاھقا تەقۋادار-مەسئۇلىيەتچان بولۇڭلار. ھەر ئادەم ئۆزىنىڭ ئەتە ئۈچۈن نېمىلەرنى تەييارلىغانلىقىغا قاراپ باقسۇن. ئاللاھقا تەقۋادار-مەسئۇلىيەتچان بولۇڭلار. ئاللاھ ھەقىقەتەن قىلىۋاتقان ئىش-ھەرىكىتىڭلاردىن تولۇق خەۋەرداردۇر (18).
سۈرە ھەشىر 19-ئايەت
وَلَا تَكُونُوا كَالَّذِينَ نَسُوا اللَّهَ فَأَنسَاهُمْ أَنفُسَهُمْ أُولَئِكَ هُمُ الْفَاسِقُونَ
ئاللاھنى ئۇنتۇغانلىقى سەۋەپلىك ئاللاھنىڭمۇ ئۆزلىرىگە ئۆزلىرىنى ئۇنتۇلدۇرغان كىشلەردەك بولماڭلار. ئەنە شۇلار پاسىق-يولدىن چىقىپ كەتكۈچۈلەرنىڭ دەل ئۆزىدۇر (19).
سۈرە ھەشىر 20-ئايەت
لَا يَسْتَوِي أَصْحَابُ النَّارِ وَأَصْحَابُ الْجَنَّةِ أَصْحَابُ الْجَنَّةِ هُمُ الْفَائِزُونَ
دوزىخىيلار بىلەن جەننىتىيلەر باراۋەر بولمايدۇ. جەننىتىيلەر بولسا، مۇراد-مەقسىتىگە يەتكۈچىلەردۇر (20).
سۈرە ھەشىر 21-ئايەت
لَوْ أَنزَلْنَا هَذَا الْقُرْآنَ عَلَى جَبَلٍ لَّرَأَيْتَهُ خَاشِعًا مُّتَصَدِّعًا مِّنْ خَشْيَةِ اللَّهِ وَتِلْكَ الْأَمْثَالُ نَضْرِبُهَا لِلنَّاسِ لَعَلَّهُمْ يَتَفَكَّرُونَ
ناۋادا بىز بۇ قۇرئاننى بىرەر تاغقا چۈشۈرگەن بولساق، سەن چوقۇم ئۇ تاغنىڭ ئاللاھنىڭ ھەيۋىتىدىن قورققانلىقتىن تىترەپ كۇكۇم-تالقان بولۇپ كەتكەنلىكىنى كۆرەتتىڭ. بەلكىم تەپەككۇر قىلار دەپ بىز بۇ مىساللارنى كىشىلەرگە بايان قىلىۋاتىمىز (21).
سۈرە ھەشىر 22-ئايەت
هُوَ اللَّهُ الَّذِي لَا إِلَهَ إِلَّا هُوَ عَالِمُ الْغَيْبِ وَالشَّهَادَةِ هُوَ الرَّحْمَنُ الرَّحِيمُ
ئاللاھ شۇنداق زاتكى، ئۇنىڭدىن باشقا ھېچقانداق ئىلاھ يوقتۇر،ئۇ يوشۇرۇننى ۋە ئاشكارىنى بىلگۈچى،ناھايتى شەپقەتلىك،رەھىمدىلدۇر (22).
سۈرە ھەشىر 23-ئايەت
هُوَ اللَّهُ الَّذِي لَا إِلَهَ إِلَّا هُوَ الْمَلِكُ الْقُدُّوسُ السَّلَامُ الْمُؤْمِنُ الْمُهَيْمِنُ الْعَزِيزُ الْجَبَّارُ الْمُتَكَبِّرُ سُبْحَانَ اللَّهِ عَمَّا يُشْرِكُونَ
ئۇ شۇنداق زاتكى، ئۇنىڭدىن باشقا ھېچقانداق ئىلاھ يوقتۇر، ئۇ مۇتلەق ھۆكۈمراندۇر، مۇقەددەستۇر، تېنچلىق بەخش ئەتكۈچى، ئامان-ئېسەنلىك ئاتا قىلغۇچىدۇر، كۆزىتىپ تۇرغۇچىدۇر، مۇتلەق ئۈستۈندۇر، ھەممىگە بۇيرۇقىنى يۈرگۈزگۈچىدۇر، تەڭداشسىز ئۇلۇغدۇر، ئۇلارنىڭ شېرىك كەلتۈرگەن نەرسىلىرىدىن پاكتۇر (23).
سۈرە ھەشىر 24-ئايەت
هُوَ اللَّهُ الْخَالِقُ الْبَارِئُ الْمُصَوِّرُ لَهُ الْأَسْمَاءُ الْحُسْنَى يُسَبِّحُ لَهُ مَا فِي السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ وَهُوَ الْعَزِيزُ الْحَكِيمُ
ئۇ ئاللاھ ھەممىنى ئاپىرىدە قىلغۇچى، يوقلۇقتىن بار قىلغۇچىدۇر، ھەممە نەرسىگە شەكىل بەرگۈچىدۇر، ئەڭ چىرايلىق ئىسىملارغا ئىگىدۇر. ئاسمانلاردىكى ۋە زېمىندىكى نەرسىلەر ئاللاھنى ئۇلۇغلاپ-تەسبىھ ئېيتىپ تۇرىدۇ. ئاللاھ مۇتلەق ئۈستۈندۇر، (ھەممىنىڭ ئۈستىدىن) ھۆكۈم يۈرگۈزگۈچىدۇر(24).
Flag Counter