سۈرە رۇم
سۈرە رۇم 1-ئايەت
الم
ئەلىف، لام، مىم (1).
سۈرە رۇم 2-ئايەت
غُلِبَتِ الرُّومُ
رۇملۇقلار (ئەرەب يېرىم ئارىلىغا) يېقىن بىر جايدا مەغلۇپ بولدى، ئۇلار مەغلۇپ بولغاندىن كېيىن بىر قانچە يىل ئىچىدە غەلىبە قىلىدۇ، ئىلگىرى - كېيىن ھەممە ئىش ئاللاھقا تەئەللۇق. ئەنە شۇ (غەلىبە) كۈنىدە مۆمىنلەر خۇشال بولىدۇ، ئاللاھ خالىغان كىشىگە ياردەم بېرىدۇ، ئاللاھ مۇتلەق ئۈستۈن ۋە ناھايىتى رەھىمدىل(2 - 5).
سۈرە رۇم 3-ئايەت
فِي أَدْنَى الْأَرْضِ وَهُم مِّن بَعْدِ غَلَبِهِمْ سَيَغْلِبُونَ
رۇملۇقلار (ئەرەب يېرىم ئارىلىغا) يېقىن بىر جايدا مەغلۇپ بولدى، ئۇلار مەغلۇپ بولغاندىن كېيىن بىر قانچە يىل ئىچىدە غەلىبە قىلىدۇ، ئىلگىرى - كېيىن ھەممە ئىش ئاللاھقا تەئەللۇق. ئەنە شۇ (غەلىبە) كۈنىدە مۆمىنلەر خۇشال بولىدۇ، ئاللاھ خالىغان كىشىگە ياردەم بېرىدۇ، ئاللاھ مۇتلەق ئۈستۈن ۋە ناھايىتى رەھىمدىل(2 - 5).
سۈرە رۇم 4-ئايەت
فِي بِضْعِ سِنِينَ لِلَّهِ الْأَمْرُ مِن قَبْلُ وَمِن بَعْدُ وَيَوْمَئِذٍ يَفْرَحُ الْمُؤْمِنُونَ
رۇملۇقلار (ئەرەب يېرىم ئارىلىغا) يېقىن بىر جايدا مەغلۇپ بولدى، ئۇلار مەغلۇپ بولغاندىن كېيىن بىر قانچە يىل ئىچىدە غەلىبە قىلىدۇ، ئىلگىرى - كېيىن ھەممە ئىش ئاللاھقا تەئەللۇق. ئەنە شۇ (غەلىبە) كۈنىدە مۆمىنلەر خۇشال بولىدۇ، ئاللاھ خالىغان كىشىگە ياردەم بېرىدۇ، ئاللاھ مۇتلەق ئۈستۈن ۋە ناھايىتى رەھىمدىل(2 - 5).
سۈرە رۇم 5-ئايەت
بِنَصْرِ اللَّهِ يَنصُرُ مَن يَشَاءُ وَهُوَ الْعَزِيزُ الرَّحِيمُ
رۇملۇقلار (ئەرەب يېرىم ئارىلىغا) يېقىن بىر جايدا مەغلۇپ بولدى، ئۇلار مەغلۇپ بولغاندىن كېيىن بىر قانچە يىل ئىچىدە غەلىبە قىلىدۇ، ئىلگىرى - كېيىن ھەممە ئىش ئاللاھقا تەئەللۇق. ئەنە شۇ (غەلىبە) كۈنىدە مۆمىنلەر خۇشال بولىدۇ، ئاللاھ خالىغان كىشىگە ياردەم بېرىدۇ، ئاللاھ مۇتلەق ئۈستۈن ۋە ناھايىتى رەھىمدىل(2 - 5).
سۈرە رۇم 6-ئايەت
وَعْدَ اللَّهِ لَا يُخْلِفُ اللَّهُ وَعْدَهُ وَلَكِنَّ أَكْثَرَ النَّاسِ لَا يَعْلَمُونَ
ئاللاھ ئۇلارغا (غەلىبە قىلىدىغانلىقىنى) ۋەدە قىلدى، ئاللاھ ۋەدىسىگە خىلاپلىق قىلمايدۇ. بىراق، ئىنسانلارنىڭ تولىسى بىلمەيدۇ (6).
سۈرە رۇم 7-ئايەت
يَعْلَمُونَ ظَاهِرًا مِّنَ الْحَيَاةِ الدُّنْيَا وَهُمْ عَنِ الْآخِرَةِ هُمْ غَافِلُونَ
ئۇلار دۇنيا ھاياتىنىڭ تاشقى كۆرۈنۈشىنىلا بىلىدۇ، ئاخىرەتتىن بولسا پۈتۈنلەي بىخۇد (7)
سۈرە رۇم 8-ئايەت
أَوَلَمْ يَتَفَكَّرُوا فِي أَنفُسِهِم مَّا خَلَقَ اللَّهُ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضَ وَمَا بَيْنَهُمَا إِلَّا بِالْحَقِّ وَأَجَلٍ مُّسَمًّى وَإِنَّ كَثِيرًا مِّنَ النَّاسِ بِلِقَاءِ رَبِّهِمْ لَكَافِرُونَ
ئۇلار، ئاللاھ ئاسمانلارنى، زېمىننى ۋە ئۇلارنىڭ ئارىسىدىكى شەيئىلەرنى مۇئەييەن مەقسەت ۋە بەلگىلىك مۇددەت ئاساسىدا ياراتتى، دەپ پىكىر يۈرگۈزمەمدۇ؟ شۇنداق تۇرۇقلۇق، ئىنسانلارنىڭ تولىسى رەببىگە يولۇقۇشنى ئىنكار قىلىدۇ (8).
سۈرە رۇم 9-ئايەت
أَوَلَمْ يَسِيرُوا فِي الْأَرْضِ فَيَنظُرُوا كَيْفَ كَانَ عَاقِبَةُ الَّذِينَ مِن قَبْلِهِمْ كَانُوا أَشَدَّ مِنْهُمْ قُوَّةً وَأَثَارُوا الْأَرْضَ وَعَمَرُوهَا أَكْثَرَ مِمَّا عَمَرُوهَا وَجَاءَتْهُمْ رُسُلُهُم بِالْبَيِّنَاتِ فَمَا كَانَ اللَّهُ لِيَظْلِمَهُمْ وَلَكِن كَانُوا أَنفُسَهُمْ يَظْلِمُونَ
ئۇلار زېمىندا كېزىپ، ئۆزىدىن ئىلگىرى ئۆتكەن(ھەقىقەتنى ئىنكار قىلغان)لەرنىڭ ئاقىۋىتىنىڭ قانداق بولغانلىقىغا نەزەر تاشلىمىدىمۇ؟ ئىلگىرى ئۆتكەن(تۇزكور)لەر بۇلاردىنمۇ كۈچلۈك بولۇپ، زېمىندا چوڭقۇر ئىز قالدۇرۇپ كەتكەن ۋە زېمىننى بۇلاردىن بەكرەك گۈللەندۈرگەن ئىدى. ئۇلارغا رەسۇللىرى (ھەقىقەتنىڭ) پاكىتلىرىنى ئېلىپ كەلگەن ئىدى. ئاللاھ ئۇلارغا ئۇۋال قىلمدى، لېكىن ئۇلار ئۆزىگە ئۆزى ئۇۋال قىلدى (9).
سۈرە رۇم 10-ئايەت
ثُمَّ كَانَ عَاقِبَةَ الَّذِينَ أَسَاءُوا السُّوءَى أَن كَذَّبُوا بِآيَاتِ اللَّهِ وَكَانُوا بِهَا يَسْتَهْزِئُونَ
ئاندىن ئاشۇ يامان ئىش قىلغانلارنىڭ ئاقىۋىتى ئەڭ يامان بولدى. چۈنكى، ئۇلار ئاللاھنىڭ ئايەتلىرىنى يالغانغا چىقىراتتى ۋە مەسخىرە ئوبيېكتى قىلىشاتتى (10).
سۈرە رۇم 11-ئايەت
اللَّهُ يَبْدَأُ الْخَلْقَ ثُمَّ يُعِيدُهُ ثُمَّ إِلَيْهِ تُرْجَعُونَ
ئاللاھ مەخلۇقاتنى دەسلەپتە (يوقتىن) بارلىققا كەلتۈرگەن، ئاندىن ئۇنى (ۋاپات بولغاندىن كېيىن) قايتا تىرىلدۈرىدۇ، ئاخىر ھەممىڭلار (ھېساب بېرىش ئۈچۈن) ئۇنىڭ دەرگاھىغا قايتۇرۇلىسىلەر (11).
سۈرە رۇم 12-ئايەت
وَيَوْمَ تَقُومُ السَّاعَةُ يُبْلِسُ الْمُجْرِمُونَ
قىيامەت قوپىدىغان كۈندە گۇناھكارلار ئۈمىدىنى يوقىتىدۇ (12).
سۈرە رۇم 13-ئايەت
وَلَمْ يَكُن لَّهُم مِّن شُرَكَائِهِمْ شُفَعَاءُ وَكَانُوا بِشُرَكَائِهِمْ كَافِرِينَ
ئۇلارنىڭ ئاللاھقا شېرىك قىلىۋالغان ئىلاھلىرى ئۇلارغا شاپائەت قىلالمايدۇ. ھالبۇكى، ئۇلار (ئاللاھقا) شېرىك كەلتۈرگەن ئىلاھلىرى تۈپەيلى كاپىر بولۇشقانىدى (13).
سۈرە رۇم 14-ئايەت
وَيَوْمَ تَقُومُ السَّاعَةُ يَوْمَئِذٍ يَتَفَرَّقُونَ
قىيامەت قوپىدىغان كۈندە، (ئىنسانلار) بىر - بىرىدىن ئايرىلىدۇ (14).
سۈرە رۇم 15-ئايەت
فَأَمَّا الَّذِينَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ فَهُمْ فِي رَوْضَةٍ يُحْبَرُونَ
ئىمان ئېيتقان ۋە ياخشى ئىشلارنى قىلغانلار جەننەت باغچىسىدا كۈتۈلىدۇ (15).
سۈرە رۇم 16-ئايەت
وَأَمَّا الَّذِينَ كَفَرُوا وَكَذَّبُوا بِآيَاتِنَا وَلِقَاءِ الْآخِرَةِ فَأُولَئِكَ فِي الْعَذَابِ مُحْضَرُونَ
(ھەقىقەتنى) ئىنكار قىلىپ، ئايەتلىرىمىزنى ۋە ئاخىرەتتە بىز بىلەن ئۇچرىشىشنى يالغانغا چىقارغانلارغا كەلسەك، ئۇلار داۋاملىق ئازاب-ئوقۇبەتتە قالىدۇ(16).
سۈرە رۇم 17-ئايەت
فَسُبْحَانَ اللَّهِ حِينَ تُمْسُونَ وَحِينَ تُصْبِحُونَ
سىلەر ئاخشامدا ۋە ئەتىگەندە ئاللاھنى ئۇلۇغلاڭلار — تەسبىھ ئېيتىڭلار (17).
سۈرە رۇم 18-ئايەت
وَلَهُ الْحَمْدُ فِي السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ وَعَشِيًّا وَحِينَ تُظْهِرُونَ
سىلەر ئاخشامدا ۋە ئەتىگەندە ئاللاھنى ئۇلۇغلاڭلار-تەسبىھ ئېيتىڭلار (17). ئاسمانلاردىكى ۋە زېمىندىكى مەدھىيەنىڭ ھەممىسى ئاللاھقا تەۋە، كەچ ۋە پېشىن ۋاقىتلىرىدىمۇ ئاللاھنى ئۇلۇغلاڭلار- تەسبىھ ئېيتىڭلار(18).
سۈرە رۇم 19-ئايەت
يُخْرِجُ الْحَيَّ مِنَ الْمَيِّتِ وَيُخْرِجُ الْمَيِّتَ مِنَ الْحَيِّ وَيُحْيِ الْأَرْضَ بَعْدَ مَوْتِهَا وَكَذَلِكَ تُخْرَجُونَ
ئاللاھ جانسىزدىن جانلىقنى چىقىرىدۇ، جانلىقتىن جانسىزنى چىقىرىدۇ، ئۆلگەن زېمىننى تىرىلدۈرىدۇ، سىلەرمۇ (قەبرىدىن تىرىلدۈرۈلۈپ) ئاشۇنداق چىقىرىلىسىلەر (19).
سۈرە رۇم 20-ئايەت
وَمِنْ آيَاتِهِ أَنْ خَلَقَكُم مِّن تُرَابٍ ثُمَّ إِذَا أَنتُم بَشَرٌ تَنتَشِرُونَ
سىلەرنى تۇپراقتىن ياراتقانلىقى، ئاندىن سىلەرنىڭ ئىنسان بولۇپ زېمىندا تارقىلىپ يۈرۈشۈڭلار، ئاللاھنىڭ (مۆجىزىۋى) دەلىللىرىدىندۇر (20).
سۈرە رۇم 21-ئايەت
وَمِنْ آيَاتِهِ أَنْ خَلَقَ لَكُم مِّنْ أَنفُسِكُمْ أَزْوَاجًا لِّتَسْكُنُوا إِلَيْهَا وَجَعَلَ بَيْنَكُم مَّوَدَّةً وَرَحْمَةً إِنَّ فِي ذَلِكَ لَآيَاتٍ لِّقَوْمٍ يَتَفَكَّرُونَ
جۈپتىلىرىڭلاردىن ئۈلپەت - ئارام ئېلىشىڭلار ئۈچۈن ئاللاھنىڭ ئۇلارنى ئۆز تىپىڭلاردىن يارىتىپ ئاراڭلاردا مېھىر - مۇھەببەت ئورناتقانلىقى، ئاللاھنىڭ(مۆجىزىۋى) دەلىللىرىدىندۇر . شۈبھىسىزكى، بۇنىڭدا پىكىر يۈرگۈزىدىغان كىشلەر توپى ئۈچۈن نۇرغۇن (مۆجىزىۋى) دەلىللەر بار(21).
سۈرە رۇم 22-ئايەت
وَمِنْ آيَاتِهِ خَلْقُ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ وَاخْتِلَافُ أَلْسِنَتِكُمْ وَأَلْوَانِكُمْ إِنَّ فِي ذَلِكَ لَآيَاتٍ لِّلْعَالِمِينَ
ئاسمانلارنىڭ ۋە زېمىننىڭ يارىتىلىشى، تىلىڭلارنىڭ ۋە رەڭگىڭلارنىڭ خىلمۇخىللىقى، ئاللاھنىڭ ئايەتلىرىدىندۇر. شۈبھىسىزكى، بۇنىڭدا بىلىملىك كىشلەر ئۈچۈن ھەقىقەتەن نۇرغۇن (مۆجىزىۋى) دەلىللەر بار (22).
سۈرە رۇم 23-ئايەت
وَمِنْ آيَاتِهِ مَنَامُكُم بِاللَّيْلِ وَالنَّهَارِ وَابْتِغَاؤُكُم مِّن فَضْلِهِ إِنَّ فِي ذَلِكَ لَآيَاتٍ لِّقَوْمٍ يَسْمَعُونَ
سىلەرنىڭ كېچىدە، كۈندۈزدە ئۇخلىشىڭلار ۋە ئاللاھنىڭ پەزل - ئىلتىپاتىدىن رىزىق تەلەپ قىلىپ ئىش - ھەرىكەت قىلىشىڭلار، ئاللاھنىڭ (مۆجىزىۋى) دەلىللىرىدىن. شۈبھىسىزكى، بۇنىڭدا قۇلاق سالىدىغان كىشلەر توپى ئۈچۈن نۇرغۇن (مۆجىزىۋى) دەلىللەر بار (23).
سۈرە رۇم 24-ئايەت
وَمِنْ آيَاتِهِ يُرِيكُمُ الْبَرْقَ خَوْفًا وَطَمَعًا وَيُنَزِّلُ مِنَ السَّمَاءِ مَاءً فَيُحْيِي بِهِ الْأَرْضَ بَعْدَ مَوْتِهَا إِنَّ فِي ذَلِكَ لَآيَاتٍ لِّقَوْمٍ يَعْقِلُونَ
ئاللاھنىڭ قورقۇنچ ۋە ئۈمىد پەيدا قىلىدىغان چاقماقنى كۆرسىتىشى، بۇلۇتتىن يامغۇر ياغدۇرۇپ ئۇنىڭ بىلەن ئۆلگەن زېمىننى تىرىلدۈرۈشى، سىلەرگە ئاللاھنىڭ (مۆجىزىۋى) دەلىللىرىدىندۇر. شۈبھىسىزكى، بۇنىڭدا ئەقلىنى ئىشلىتىدىغان كىشلەر توپى ئۈچۈن نۇرغۇن (مۆجىزىۋى) دەلىللەر بار (24).
سۈرە رۇم 25-ئايەت
وَمِنْ آيَاتِهِ أَن تَقُومَ السَّمَاءُ وَالْأَرْضُ بِأَمْرِهِ ثُمَّ إِذَا دَعَاكُمْ دَعْوَةً مِّنَ الْأَرْضِ إِذَا أَنتُمْ تَخْرُجُونَ
ئاسمان - زېمىننىڭ ئاللاھنىڭ بۇيرۇقى (يەنى بېكىتكەن قانۇنىيىتى) بىلەن ئۆرە تۇرۇشى ئاللاھنىڭ (مۆجىزىۋى) دەلىللىرىدىن. ئاخىرىدا ئاللاھ سىلەرنى (كۆمۈلۈپ ياتقان) يەر ئاستىدىن چاقىرغان ۋاقىتتا، (سىلەر سوتلىنىش ئۈچۈن تىرىلىپ) دەرھال چىقىسىلەر (25).
سۈرە رۇم 26-ئايەت
وَلَهُ مَن فِي السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ كُلٌّ لَّهُ قَانِتُونَ
ئاسمانلاردىكى ۋە زېمىندىكى ھەممە مەۋجۇدات ئاللاھقا تەۋە، ھەممىسى ئاللاھقا بويۇن ئەگكۈچى (26).
سۈرە رۇم 27-ئايەت
وَهُوَ الَّذِي يَبْدَأُ الْخَلْقَ ثُمَّ يُعِيدُهُ وَهُوَ أَهْوَنُ عَلَيْهِ وَلَهُ الْمَثَلُ الْأَعْلَى فِي السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ وَهُوَ الْعَزِيزُ الْحَكِيمُ
ئاللاھ مەخلۇقاتنى دەسلەپتە (يوقلۇقتىن) بارلىققا كەلتۈرىدىغان، ئاندىن (بارلىققا كەلتۈرۈشنى) تەكرارلايغان زات. بۇ، ئاللاھقا بەك ئاسان. ئاسمانلاردا ۋە زېمىندا ئەڭ ئۇلۇغ سۈپەت ئاللاھقا خاس، ئۇ مۇتلەق ئۈستۈن ۋە ھېكمەت بىلەن ئىش قىلغۇچى (27).
سۈرە رۇم 28-ئايەت
ضَرَبَ لَكُم مَّثَلًا مِّنْ أَنفُسِكُمْ هَل لَّكُم مِّن مَّا مَلَكَتْ أَيْمَانُكُم مِّن شُرَكَاءَ فِي مَا رَزَقْنَاكُمْ فَأَنتُمْ فِيهِ سَوَاءٌ تَخَافُونَهُمْ كَخِيفَتِكُمْ أَنفُسَكُمْ كَذَلِكَ نُفَصِّلُ الْآيَاتِ لِقَوْمٍ يَعْقِلُونَ
ئاللاھ سىلەرگە ئۆزۈڭلاردىن بىر مىسال كەلتۈرىدۇ: بىز سىلەرگە رىزىق قىلىپ بەرگەن مال - مۈلۈككە قول ئاستىڭلاردىكى(قۇل - چۆرىلەر)نىڭ شېرىك بولۇشىغا، بۇ جەھەتتە ئۇلارنىڭ سىلەر بىلەن باراۋەر بولۇشىغا، ئۇلاردىن ئۆزۈڭلار بىر - بىرىڭلاردىن تەپ تارتقاندەك تەپ تارتىشقا رازىمۇسىلەر؟ ئەقلىنى ئىشلىتىدىغان كىشلەر توپى ئۈچۈن ئايەتلەرنى مۇشۇنداق تەپسىلىي بايان قىلىمىز (28).
سۈرە رۇم 29-ئايەت
بَلِ اتَّبَعَ الَّذِينَ ظَلَمُوا أَهْوَاءَهُم بِغَيْرِ عِلْمٍ فَمَن يَهْدِي مَنْ أَضَلَّ اللَّهُ وَمَا لَهُم مِّن نَّاصِرِينَ
ئەسلىدە ئۆزىگە - ئۆزى ئۇۋال قىلغان كىشلەر بىلىمسىزلىكتىن ئۆزىنىڭ خاھىشىغا ئەگەشتى. ئاللاھ ئازغۇنلۇقىدا تاشلاپ قويغان ئادەمنى كىممۇ توغرا يولغا يېتەكلىيەلىسۇن؟ ئۇلارغا ھەرگىزمۇ ياردەم قىلغۇچى بولمايدۇ (29).
سۈرە رۇم 30-ئايەت
فَأَقِمْ وَجْهَكَ لِلدِّينِ حَنِيفًا فِطْرَتَ اللَّهِ الَّتِي فَطَرَ النَّاسَ عَلَيْهَا لَا تَبْدِيلَ لِخَلْقِ اللَّهِ ذَلِكَ الدِّينُ الْقَيِّمُ وَلَكِنَّ أَكْثَرَ النَّاسِ لَا يَعْلَمُونَ
پۈتۈن ۋۇجۇدۇڭ بىلەن بىرخۇدالىق دىنىغا-ئاللاھ ئىنسانلارنى يارىتىشتىلا كىملىكىگە نەقىش قىلىپ قۇيۇۋەتكەن فىترەتكە[1] يۈزلەنگىنكى، ئاللاھنىڭ يارىتىشىدا ھېچقانداق ئۆزگىرىش بولمايدۇ،توپتوغرا دىن دەل مۇشۇ. لېكىن ئىنسانلارنىڭ تولىسى (بۇنى) بىلمەيدۇ (30).
سۈرە رۇم 31-ئايەت
مُنِيبِينَ إِلَيْهِ وَاتَّقُوهُ وَأَقِيمُوا الصَّلَاةَ وَلَا تَكُونُوا مِنَ الْمُشْرِكِينَ
ئاللاھقا يۈزلەنگەن ھالدا ئۇنىڭغا قارىتا تەقۋادار - مەسئۇلىيەتچان بولۇڭلار، نامازنى راۋرۇس ئادا قىلىڭلار. ئاللاھتىن باشقىغا ئىلاھلىق راۋا كۆرگۈچىلەردىن بولماڭلار (31).
سۈرە رۇم 32-ئايەت
مِنَ الَّذِينَ فَرَّقُوا دِينَهُمْ وَكَانُوا شِيَعًا كُلُّ حِزْبٍ بِمَا لَدَيْهِمْ فَرِحُونَ
سىلەر دىننى (بىر پۈتۈنلۈكىنى بۇزۇپ) پارچە - پارچە قىلىۋېتىپ، گۇرۇھلارغا بۆلۈنۈپ، ھەر گۇرۇھ ئۆزىنىڭكى بىلەن خۇشاللىنىدىغانلاردىن (بولماڭلار) (32).
سۈرە رۇم 33-ئايەت
وَإِذَا مَسَّ النَّاسَ ضُرٌّ دَعَوْا رَبَّهُم مُّنِيبِينَ إِلَيْهِ ثُمَّ إِذَا أَذَاقَهُم مِّنْهُ رَحْمَةً إِذَا فَرِيقٌ مِّنْهُم بِرَبِّهِمْ يُشْرِكُونَ
ئىنسانلارغا بىرەر زىيان - زەخمەت يەتكەن چاغدا، دەرھال رەببىگە يۈزلىنىپ يالۋۇرىدۇ، ئۇنىڭدىن كېيىن ئاللاھ ئۇلارغا مېھىر - شەپقىتىنى تېتىتسا، ئۇلاردىن بىرقىسمى رەببىگە شېرىك كەلتۈرۈشكە باشلايدۇ (33).
سۈرە رۇم 34-ئايەت
لِيَكْفُرُوا بِمَا آتَيْنَاهُمْ فَتَمَتَّعُوا فَسَوْفَ تَعْلَمُونَ
نەتىجىدە، ئۇلار بىزنىڭ بەرگەن نېمەتلىرىمىزگە تۇزكورلۇق قىلىدۇ، (نېمەتلىرىمىزدىن) بەھرىمەن بولۇپ تۇرۇڭلار. ئۇزۇنغا قالماي (ماھىيىتىنى) بىلىپ قالىسىلەر (34).
سۈرە رۇم 35-ئايەت
أَمْ أَنزَلْنَا عَلَيْهِمْ سُلْطَانًا فَهُوَ يَتَكَلَّمُ بِمَا كَانُوا بِهِ يُشْرِكُونَ
يا بولمىسا، بىزئۇلارغا ئۇلارنىڭ شېرىك كەلتۈرۈشىنىڭ توغرىلىقىنى سۆزلەيدىغان بىرەر دەلىل چۈشۈردۇقمۇ؟ (35).
سۈرە رۇم 36-ئايەت
وَإِذَا أَذَقْنَا النَّاسَ رَحْمَةً فَرِحُوا بِهَا وَإِن تُصِبْهُمْ سَيِّئَةٌ بِمَا قَدَّمَتْ أَيْدِيهِمْ إِذَا هُمْ يَقْنَطُونَ
بىز ئىنسانلارغا مېھىر - شەپقەتنى تېتىتساق، ئۇلار بۇنىڭدىن خۇشاللىنىپ كېتىدۇ، ئەگەر ئۇلارغا قىلمىشلىرى تۈپەيلىدىن بىرەر كۆڭۈلسىزلىك يەتسە، دەرھال ئۈمىدسىزلىنىپ كېتىدۇ (36).
سۈرە رۇم 37-ئايەت
أَوَلَمْ يَرَوْا أَنَّ اللَّهَ يَبْسُطُ الرِّزْقَ لِمَن يَشَاءُ وَيَقْدِرُ إِنَّ فِي ذَلِكَ لَآيَاتٍ لِّقَوْمٍ يُؤْمِنُونَ
ئۇلار كۆرمەمدۇكى، ئاللاھ خالىغان ئادەمنىڭ رىزقىنى كەڭ قىلىدۇ، خالىغان ئادەمنىڭ رىزقىنى تار قىلىدۇ. ھەقىقەتەن، بۇنىڭدا (رىزىق بەرگەن ئاللاھنىڭ ھېكمىتىگە) ئىشىنىدىغان كىشىلەر توپى ئۈچۈن نۇرغۇن ساۋاقلار بار (37).
سۈرە رۇم 38-ئايەت
فَآتِ ذَا الْقُرْبَى حَقَّهُ وَالْمِسْكِينَ وَابْنَ السَّبِيلِ ذَلِكَ خَيْرٌ لِّلَّذِينَ يُرِيدُونَ وَجْهَ اللَّهِ وَأُولَئِكَ هُمُ الْمُفْلِحُونَ
خىش - ئەقرىبالارغا - يېقىندىكىلەرگە، يوقسۇللارغا، يول خىراجىتى ئۈزۈلۈپ قالغان - كوچىدا قالغانلارغا (بېرىشكە تېگىشلىك) ھەققىنى بەرگىن. مۇنداق قىلىش، ئاللاھنىڭ خۇرسەنلىكىنى كۆزلەيدىغانلار ئۈچۈن ياخشى، ئەنە شۇلار مۇراد - مەقسىتىگە ئېرىشكۈچىلەرنىڭ دەل ئۆزىدۇر (38).
سۈرە رۇم 39-ئايەت
وَمَا آتَيْتُم مِّن رِّبًا لِّيَرْبُوَ فِي أَمْوَالِ النَّاسِ فَلَا يَرْبُو عِندَ اللَّهِ وَمَا آتَيْتُم مِّن زَكَاةٍ تُرِيدُونَ وَجْهَ اللَّهِ فَأُولَئِكَ هُمُ الْمُضْعِفُونَ
باشقىلارنىڭ پۇل - مېلى ئىچىدە ئۆسۈپ قالسۇن (يەنى ئۆسۈمى چىقسۇن،كۆپەيسۇن) دەپ بەرگەن نەرسەڭلار (يەنى جازانە)، ئاللاھنىڭ نەزىرىدە ئۆسمەيدۇ. ئاللاھنىڭ خۇرسەنلىكىنى كۆزلەپ بەرگەن زاكات - سەدىقىگە كەلسەك، ئەنە شۇ مۇكاپاتنى قاتمۇقات ئاشۇرغۇچىنىڭ دەل ئۆزىدۇر (39).
سۈرە رۇم 40-ئايەت
اللَّهُ الَّذِي خَلَقَكُمْ ثُمَّ رَزَقَكُمْ ثُمَّ يُمِيتُكُمْ ثُمَّ يُحْيِيكُمْ هَلْ مِن شُرَكَائِكُم مَّن يَفْعَلُ مِن ذَلِكُم مِّن شَيْءٍ سُبْحَانَهُ وَتَعَالَى عَمَّا يُشْرِكُونَ
ئاللاھ سىلەرنى ياراتقان، ئاندىن سىلەرگە رىزىق بەرگەن، ئاندىن سىلەرنى ۋاپات تاپقۇزىدىغان، ئاندىن سىلەرنى تىرىلدۈرىدىغان زاتتۇر. شېرىك كەلتۈرگەن ئىلاھلىرىڭلار بۇ ئىشلارنىڭ قايسىبىرىنى قىلالايدۇ؟ ئاللاھ ئۇلار شېرىك كەلتۈرگەن نەرسىلەردىن پاك ۋە ئۇلۇغ (40).
سۈرە رۇم 41-ئايەت
ظَهَرَ الْفَسَادُ فِي الْبَرِّ وَالْبَحْرِ بِمَا كَسَبَتْ أَيْدِي النَّاسِ لِيُذِيقَهُم بَعْضَ الَّذِي عَمِلُوا لَعَلَّهُمْ يَرْجِعُونَ
ئىنسانلارنىڭ قىلمىشلىرى تۈپەيلى قۇرۇقلۇقتا ۋە دېڭىزدا بۇزۇلۇش يۈزبەردى، ئاللاھ، بەلكىم (قىلمىشلىرىدىن) يېنىپ قالار دەپ، قىلمىشلىرىنىڭ بىرقىسمىنى ئۇلارغا تېتىدۇ[2](41).
سۈرە رۇم 42-ئايەت
قُلْ سِيرُوا فِي الْأَرْضِ فَانظُرُوا كَيْفَ كَانَ عَاقِبَةُ الَّذِينَ مِن قَبْلُ كَانَ أَكْثَرُهُم مُّشْرِكِينَ
ئېيتقىنكى، «يەر يۈزىدە كېزىپ، ئىلگىرىكى(گۇناھكار)لەرنىڭ ئاقىۋىتىنىڭ قانداق بولغانلىقىغا قاراپ بېقىڭلار!» ئۇلارنىڭ تولىسى مۇشرىك ئىدى (42).
سۈرە رۇم 43-ئايەت
فَأَقِمْ وَجْهَكَ لِلدِّينِ الْقَيِّمِ مِن قَبْلِ أَن يَأْتِيَ يَوْمٌ لَّا مَرَدَّ لَهُ مِنَ اللَّهِ يَوْمَئِذٍ يَصَّدَّعُونَ
ئاللاھ تەرىپىدىن كېلىدىغان، قارشى تۇرغىلى بولمايدىغان (قىيامەت) كۈنى يېتىپ كېلىشتىن بۇرۇن توغرا دىنغا يۈزلەنگىن. ئۇ كۈندە ئىنسانلار (قىلمىشلىرىغا ئاساسەن) سىنىپلارغا ئايرىلىدۇ (43).
سۈرە رۇم 44-ئايەت
مَن كَفَرَ فَعَلَيْهِ كُفْرُهُ وَمَنْ عَمِلَ صَالِحًا فَلِأَنفُسِهِمْ يَمْهَدُونَ
كىمكى تۇزكورلۇق قىلغان بولسا، تۇزكورلۇقى ئۆزىگە. كىمكى (ئىمانىغا مۇناسىپ) ياخشى ئىشلارنى قىلغان بولسا، ئۆزى ئۈچۈن (جەننەتتىن) جاي راسلىغان بولىدۇ (44).
سۈرە رۇم 45-ئايەت
لِيَجْزِيَ الَّذِينَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ مِن فَضْلِهِ إِنَّهُ لَا يُحِبُّ الْكَافِرِينَ
نەتىجىدە، ئىمان ئېيتىپ (ئىمانىغا مۇناسىپ) ياخشى ئىشلارنى قىلغانلارنى(ئاللاھ) ئۆز پەزل - ئىلتىپاتى بىلەن مۇكاپاتلايدۇ. شۈبھىسىزكى، ئاللاھ كاپىرلارنى ياقتۇرمايدۇ (45).
سۈرە رۇم 46-ئايەت
وَمِنْ آيَاتِهِ أَن يُرْسِلَ الرِّيَاحَ مُبَشِّرَاتٍ وَلِيُذِيقَكُم مِّن رَّحْمَتِهِ وَلِتَجْرِيَ الْفُلْكُ بِأَمْرِهِ وَلِتَبْتَغُوا مِن فَضْلِهِ وَلَعَلَّكُمْ تَشْكُرُونَ
ئاللاھنىڭ سىلەرگە ئۆزىنىڭ مېھىر - شەپقىتىنى تېتىتىش ئۈچۈن، ئورۇنلاشتۇرغان قانۇنىيىتى بويىچە كېمىلەرنى دېڭىزدا ماڭدۇرۇش ئۈچۈن، (كېمىلەردە سەپەر قىلىپ تىجارەت ئارقىلىق) ئۆزىنىڭ پەزل - مەرھەمىتىدىن ئىزدىشىڭلار ئۈچۈن ۋە مىننەتدارلىق بىلدۈرۈشۈڭلار ئۈچۈن شاماللارنى خۇش خەۋەر بەرگۈچى قىلىپ ئەۋەتىشى، ئاللاھنىڭ (قۇدرىتىنىڭ) دەلىللىرىدىن (46).
سۈرە رۇم 47-ئايەت
وَلَقَدْ أَرْسَلْنَا مِن قَبْلِكَ رُسُلًا إِلَى قَوْمِهِمْ فَجَاءُوهُم بِالْبَيِّنَاتِ فَانتَقَمْنَا مِنَ الَّذِينَ أَجْرَمُوا وَكَانَ حَقًّا عَلَيْنَا نَصْرُ الْمُؤْمِنِينَ
(ئى مۇھەممەت!) شۈبھىسىزكى، سەندىن ئىلگىرى نۇرغۇن ئەلچىلەرنى ئۆز خەلقىگە ئەۋەتكەن ئىدۇق، ئۇ ئەلچىلەر ئۇلارغا (ھەقىقەتنىڭ) ئوپئوچۇق دەلىل- پاكىتلىرىنى ئېلىپ كەلگەن ئىدى، ئاندىن بىز گۇناھكارلاردىن ئۆچ ئالدۇق. مۆمىنلەرگە ياردەم بېرىش بىزنىڭ قىلىشقا تېگىشلىك ئىشىمىزدۇر (47).
سۈرە رۇم 48-ئايەت
اللَّهُ الَّذِي يُرْسِلُ الرِّيَاحَ فَتُثِيرُ سَحَابًا فَيَبْسُطُهُ فِي السَّمَاءِ كَيْفَ يَشَاءُ وَيَجْعَلُهُ كِسَفًا فَتَرَى الْوَدْقَ يَخْرُجُ مِنْ خِلَالِهِ فَإِذَا أَصَابَ بِهِ مَن يَشَاءُ مِنْ عِبَادِهِ إِذَا هُمْ يَسْتَبْشِرُونَ
ئاللاھ شۇنداق زاتكى، ئۇ شاماللارنى ئەۋەتىپ بۇلۇتنى قوزغايدۇ، ئاندىن ئۇنى ئاسماندا خالىغىنى بويىچە يايىدۇ ۋە ئۇششاق پارچىلارغا بۆلىدۇ؛ شۇنىڭ بىلەن سەن بۇلۇتنىڭ ئارىسىدىن يامغۇرنىڭ چۈشۈۋاتقانلىقىنى كۆرىسەن. ئاللاھ يامغۇرنى خالىغان بەندىلىرىنىڭ ئۈستىگە ياغدۇرغان چاغدا، ئۇلار دەرھال خۇشال بولۇپ كېتىشىدۇ (48).
سۈرە رۇم 49-ئايەت
وَإِن كَانُوا مِن قَبْلِ أَن يُنَزَّلَ عَلَيْهِم مِّن قَبْلِهِ لَمُبْلِسِينَ
ھالبۇكى، ئۇلار يامغۇر يېغىشتىن بۇرۇن ھەقىقەتەن ئۈمىدسىزلىنىپ كەتكەن ئىدى (49).
سۈرە رۇم 50-ئايەت
فَانظُرْ إِلَى آثَارِ رَحْمَتِ اللَّهِ كَيْفَ يُحْيِي الْأَرْضَ بَعْدَ مَوْتِهَا إِنَّ ذَلِكَ لَمُحْيِي الْمَوْتَى وَهُوَ عَلَى كُلِّ شَيْءٍ قَدِيرٌ
ئاللاھنىڭ مېھىر - شەپقىتىنىڭ نەتىجىلىرىگە - ئۆلگەن زېمىننى قانداق تىرىلدۈرىدىغانلىقىغا نەزەر سالغىن، ئەنە شۇ ئاللاھ ئۆلۈكلەرنى تىرىلدۈرگۈچى ۋە ھەممىگە قادىر زات (50).
سۈرە رۇم 51-ئايەت
وَلَئِنْ أَرْسَلْنَا رِيحًا فَرَأَوْهُ مُصْفَرًّا لَّظَلُّوا مِن بَعْدِهِ يَكْفُرُونَ
ئەگەر بىز (ئاپەتلىك) بوراننى ئەۋەتسەك، ئاندىن ئۇلار زىرائەتلىرىنىڭ سارغىيىپ كەتكەنلىكىنى كۆرسە، (ئىلگىرىكى نېمەتلىىرىمىزگە) كۇپۇرلۇق-تۇزكورلۇق قىلشقا باشلايدۇ (51).
سۈرە رۇم 52-ئايەت
فَإِنَّكَ لَا تُسْمِعُ الْمَوْتَى وَلَا تُسْمِعُ الصُّمَّ الدُّعَاءَ إِذَا وَلَّوْا مُدْبِرِينَ
شۈبھىسىزكى، سەن ئۆلۈكلەرگە (دەۋىتىڭنى) ئاڭلىتالمايسەن، (سەندىن) يۈز ئۆرۈگەن بولسا، گاسلارغىمۇ (دەۋىتىڭنى) ئاڭلىتالمايسەن (52).
سۈرە رۇم 53-ئايەت
وَمَا أَنتَ بِهَادِ الْعُمْيِ عَن ضَلَالَتِهِمْ إِن تُسْمِعُ إِلَّا مَن يُؤْمِنُ بِآيَاتِنَا فَهُم مُّسْلِمُونَ
سەن كورلارنى ئازغۇنلۇقىدىن قۇتقۇزۇپ توغرا يولغا سالالمايسەن، پەقەت بىزنىڭ ئايەتلىرىمىزگە ئىشىنىدىغانلارغىلا ئاڭلىتالايسەن، چۈنكى ئۇلار مۇسۇلمانلاردۇر (53).
سۈرە رۇم 54-ئايەت
اللَّهُ الَّذِي خَلَقَكُم مِّن ضَعْفٍ ثُمَّ جَعَلَ مِن بَعْدِ ضَعْفٍ قُوَّةً ثُمَّ جَعَلَ مِن بَعْدِ قُوَّةٍ ضَعْفًا وَشَيْبَةً يَخْلُقُ مَا يَشَاءُ وَهُوَ الْعَلِيمُ الْقَدِيرُ
ئاللاھ شۇنداق زاتكى، ئۇ سىلەرنى ئاجىز ياراتتى، ئاندىن سىلەرنى ئاجىزلىقتىن كۈچلۈك قىلدى، ئاندىن (سىلەرنى) كۈچلۈكلۈكتىن ئاجىز قىلىپ، قېرىلىقنى يەتكۈزدى. ئاللاھ نېمىنى خالىسا شۇنى يارىتىدۇ، ئۇ بىلگۈچى ۋە كۈچى يەتكۈچى زات (54).
سۈرە رۇم 55-ئايەت
وَيَوْمَ تَقُومُ السَّاعَةُ يُقْسِمُ الْمُجْرِمُونَ مَا لَبِثُوا غَيْرَ سَاعَةٍ كَذَلِكَ كَانُوا يُؤْفَكُونَ
قىيامەت قوپقان كۈندە، گۇناھكارلار (دۇنيادا) پەقەت بىر سائەتلا تۇرغانلىقىغا قەسەم قىلىدۇ، ئۇلار دۇنيادىكى چاغلىرىدىمۇ مۇشۇنداق يالغانچىلىق قىلاتتى (55).
سۈرە رۇم 56-ئايەت
وَقَالَ الَّذِينَ أُوتُوا الْعِلْمَ وَالْإِيمَانَ لَقَدْ لَبِثْتُمْ فِي كِتَابِ اللَّهِ إِلَى يَوْمِ الْبَعْثِ فَهَذَا يَوْمُ الْبَعْثِ وَلَكِنَّكُمْ كُنتُمْ لَا تَعْلَمُونَ
ئىلىم ۋە ئىمان ئاتا قىلىنغانلار ئېيتىدۇ: «سىلەر راستتىنلا (تۇغۇلغان ۋاقتىڭلاردىن تارتىپ) تىرىلگەن كۈنگە قەدەر ئاللاھنىڭ پۈتۈكى دائىرىسىدە تۇردۇڭلار، مانا بۇ قىيامەت تىرىلدۈرىلىدىغان كۈندۇر، بىراق سىلەر ئۇنى بىلمەيتتىڭلار» (56).
سۈرە رۇم 57-ئايەت
فَيَوْمَئِذٍ لَّا يَنفَعُ الَّذِينَ ظَلَمُوا مَعْذِرَتُهُمْ وَلَا هُمْ يُسْتَعْتَبُونَ
ئۇ كۈندە زالىملارنىڭ - ئۆزىگە ئۆزى ئۇۋال قىلغانلارنىڭ ئۆزرىسى پايدا بەرمەيدۇ، ئۇلاردىن (ئۆزرە ئېيتىشمۇ) تەلەپ قىلىنمايدۇ (57).
سۈرە رۇم 58-ئايەت
وَلَقَدْ ضَرَبْنَا لِلنَّاسِ فِي هَذَا الْقُرْآنِ مِن كُلِّ مَثَلٍ وَلَئِن جِئْتَهُم بِآيَةٍ لَّيَقُولَنَّ الَّذِينَ كَفَرُوا إِنْ أَنتُمْ إِلَّا مُبْطِلُونَ
ھەقىقەتەن، بىز بۇ قۇرئاندا (ھەقنى) كىشلەرگە ھەرخىل مىساللار ئارقىلىق يورۇتۇپ بەردۇق، ئەگەر سەن (بۇ خىل مىساللارنى ئۆز ئىچىگە ئالغان) بىرەر ئايەتنى كەلتۈرسەڭ، كاپىرلارنىڭ: «سىلەر پەقەت باتىلنىڭ كەينىدىن ماڭىدىغانلارغۇ شۇ!» دېيىشى تۇرغان گەپ (58).
سۈرە رۇم 59-ئايەت
كَذَلِكَ يَطْبَعُ اللَّهُ عَلَى قُلُوبِ الَّذِينَ لَا يَعْلَمُونَ
(ھەقىقەتنى) بىلمەيدىغانلارنىڭ دىللىرىنى ئاللاھ مۇشۇنداق پېچەتلەيدۇ (59).
سۈرە رۇم 60-ئايەت
فَاصْبِرْ إِنَّ وَعْدَ اللَّهِ حَقٌّ وَلَا يَسْتَخِفَّنَّكَ الَّذِينَ لَا يُوقِنُونَ
شۇڭا چىداملىق بولغىن، ئاللاھنىڭ ۋەدىسى بەرھەق(يەنى رېئاللىققا ئايلىنىدۇ). (ئاخىرەتكە) ئىشەنمەيدىغانلار سېنى يەڭگىلتەك قىلىپ قويمىسۇن[3] (60).
Flag Counter