سۈرە نەملە
سۈرە نەملە 1-ئايەت
طس
تا، سىن. بۇلار، قۇرئاننىڭ ۋە (مەزمۇنى) روشەن كىتابنىڭ ئايەتلىرى (1)
سۈرە نەملە 2-ئايەت
هُدًى وَبُشْرَى لِلْمُؤْمِنِينَ
نامازنى تەلەپكە لايىق ئادا قىلىدىغان، زاكات بېرىدىغان ۋە ئاخىرەتكە جەزمەن ئىشىنىدىغان مۆمىنلەر ئۈچۈن يېتەكچى ۋە خۇش خەۋەر (2 - 3).
سۈرە نەملە 3-ئايەت
الَّذِينَ يُقِيمُونَ الصَّلَاةَ وَيُؤْتُونَ الزَّكَاةَ وَهُم بِالْآخِرَةِ هُمْ يُوقِنُونَ
نامازنى تەلەپكە لايىق ئادا قىلىدىغان، زاكات بېرىدىغان ۋە ئاخىرەتكە جەزمەن ئىشىنىدىغان مۆمىنلەر ئۈچۈن يېتەكچى ۋە خۇش خەۋەر (2 - 3).
سۈرە نەملە 4-ئايەت
إِنَّ الَّذِينَ لَا يُؤْمِنُونَ بِالْآخِرَةِ زَيَّنَّا لَهُمْ أَعْمَالَهُمْ فَهُمْ يَعْمَهُونَ
ئاخىرەتكە ئىشەنمەيدىغانلارغا ئۆزلىرىنىڭ ئىش - ھەرىكەتلىرىنى ھەقىقەتەن چىرايلىق كۆرسەتتۇق، شۇڭا ئۇلار تېڭىرقاپ يۈرۈشىدۇ (4).
سۈرە نەملە 5-ئايەت
أُولَئِكَ الَّذِينَ لَهُمْ سُوءُ الْعَذَابِ وَهُمْ فِي الْآخِرَةِ هُمُ الْأَخْسَرُونَ
يامان ئازاب - ئوقۇبەتكە دۇچار بولىدىغان ۋە ئاخىرەتتە ئەڭ كۆپ زىيان تارتىدىغانلار دەل ئاشۇلار (5).
سۈرە نەملە 6-ئايەت
وَإِنَّكَ لَتُلَقَّى الْقُرْآنَ مِن لَّدُنْ حَكِيمٍ عَلِيمٍ
(ئى مۇھەممەت!) ساڭا بۇ قۇرئان ھېكمەت بىلەن ئىش قىلغۇچى، بىلگۈچى (ئاللاھ) تەرىپىدىن چۈشۈرۈلۈۋاتىدۇ (6).
سۈرە نەملە 7-ئايەت
إِذْ قَالَ مُوسَى لِأَهْلِهِ إِنِّي آنَسْتُ نَارًا سَآتِيكُم مِّنْهَا بِخَبَرٍ أَوْ آتِيكُم بِشِهَابٍ قَبَسٍ لَّعَلَّكُمْ تَصْطَلُونَ
ئەينى چاغدا مۇسا (چۆلدە يولدىن ئادىشىپ) ئائىلىسىگە: «مەن (يىراقتا) بىر ئوت كۆرگەندەك قىلىمەن، ئوتنىڭ يېنىغا بېرىپ (يول توغرۇلۇق) بىرەر خەۋەر ئۇقۇپ كېلەي ياكى سىلەرنىڭ ئىسسىنىشىڭلار ئۈچۈن چوغ ئېلىپ كېلەي» دېگەنىدى (7).
سۈرە نەملە 8-ئايەت
فَلَمَّا جَاءَهَا نُودِيَ أَن بُورِكَ مَن فِي النَّارِ وَمَنْ حَوْلَهَا وَسُبْحَانَ اللَّهِ رَبِّ الْعَالَمِينَ
مۇسا ئوتنىڭ يېنىغا كەلگەندە مۇنداق نىدا ئاڭلاندى: «ئوتنىڭ يېنىدىكى كىشى ۋە ئۇنىڭ ئەتراپىدىكىلەر مۇبارەك قىلىندى. ئالەملەرنىڭ رەببى ئاللاھ (ھەرقانداق شېرىك ۋە نۇقساندىن) پاك (8).
سۈرە نەملە 9-ئايەت
يَا مُوسَى إِنَّهُ أَنَا اللَّهُ الْعَزِيزُ الْحَكِيمُ
ئى مۇسا! غالىپ ۋە ھېكمەت بىلەن ئىش قىلغۇچى ئاللاھ مانا مەن بولىمەن (9).
سۈرە نەملە 10-ئايەت
وَأَلْقِ عَصَاكَ فَلَمَّا رَآهَا تَهْتَزُّ كَأَنَّهَا جَانٌّ وَلَّى مُدْبِرًا وَلَمْ يُعَقِّبْ يَا مُوسَى لَا تَخَفْ إِنِّي لَا يَخَافُ لَدَيَّ الْمُرْسَلُونَ
سەن ھاساڭنى تاشلىغىن!». مۇسا (يەرگە تاشلانغان) ھاسىسىنىڭ گويا يىلاندەك ھەرىكەتلىنىۋاتقانلىقىنى كۆرگەندە، ئارقىسىغا بۇرۇلۇپ چېكىندى، (قورققىنىدىن) كەينىگە قارىيالمىدى . (ئاللاھ ئېيتتى) «ئى مۇسا، قورقمىغىن! مېنىڭ ھۇزۇرۇمدا ئەلچىلەر ئەلۋەتتە قورقمايدۇ (10).
سۈرە نەملە 11-ئايەت
إِلَّا مَن ظَلَمَ ثُمَّ بَدَّلَ حُسْنًا بَعْدَ سُوءٍ فَإِنِّي غَفُورٌ رَّحِيمٌ
لېكىن كىمكى ئۆزىگە ئۇۋال قىلىپ سېلىپ، كېيىن (توۋا قىلىپ) يامان قىلمىشىنى ياخشىغا ئ‍ۆزگەرتسە، (بىلسۇنكى، مەن ئۇنىڭغا) ناھايىتى ئەپۇچان ۋە ئىنتايىن رەھىمدىلدۇرمەن (11).
سۈرە نەملە 12-ئايەت
وَأَدْخِلْ يَدَكَ فِي جَيْبِكَ تَخْرُجْ بَيْضَاءَ مِنْ غَيْرِ سُوءٍ فِي تِسْعِ آيَاتٍ إِلَى فِرْعَوْنَ وَقَوْمِهِ إِنَّهُمْ كَانُوا قَوْمًا فَاسِقِينَ
قولۇڭنى قوينۇڭغا سالغىن، ئۇ ھېچقانداق ئەيىبسىز، ئاپئاق بولۇپ چىقىدۇ . بۇ، ساڭا پىرئەۋن ۋە ئۇنىڭ خەلقىگە كۆرسىتىشىڭ ئۈچۈن بەرگەن توققۇز (مۆجىزىۋى) پاكىتنىڭ بىرى. ئۇلار راستتىنلا يولدىن چىققان (پاسىق) بىر خەلق ئىدى» (12).
سۈرە نەملە 13-ئايەت
فَلَمَّا جَاءَتْهُمْ آيَاتُنَا مُبْصِرَةً قَالُوا هَذَا سِحْرٌ مُّبِينٌ
ئۇلارغا بىزنىڭ (مۆجىزىۋى) پاكىتلىرىمىز ئوچۇق يېتىپ كەلگەن چاغدا، ئۇلار: «بۇ ئوچۇقلا سېھىردۇر!» دېيىشتى (13).
سۈرە نەملە 14-ئايەت
وَجَحَدُوا بِهَا وَاسْتَيْقَنَتْهَا أَنفُسُهُمْ ظُلْمًا وَعُلُوًّا فَانظُرْ كَيْفَ كَانَ عَاقِبَةُ الْمُفْسِدِينَ
ئۇلار ئۇ (مۆجىزىۋى) پاكىتلارنى كۆڭلىدە ئېتراپ قىلغان بولسىمۇ، ناھەقچىلىق قىلىش ۋە تەكەببۇرلۇق يۈزىسىدىن رەت قىلىشتى. بۇزغۇنچىلارنىڭ ئاقىۋىتىنىڭ قانداق بولىدىغانلىقىغا نەزەر سالغىن (14).
سۈرە نەملە 15-ئايەت
وَلَقَدْ آتَيْنَا دَاوُدَ وَسُلَيْمَانَ عِلْمًا وَقَالَا الْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذِي فَضَّلَنَا عَلَى كَثِيرٍ مِّنْ عِبَادِهِ الْمُؤْمِنِينَ
بىز داۋۇتقا ۋە سۇلايمانغا ئىلىم ئاتا قىلغانىدۇق، ئۇلار (مىننەتدارلىق بىلدۈرۈپ): «پۈتكۈل مەدھىيە بىزنى كۆپلىگەن مۆمىن بەندىلىرىدىن ئۈستۈن قىلغان ئاللاھقا مەنسۇپ» دېگەنىدى (15).
سۈرە نەملە 16-ئايەت
وَوَرِثَ سُلَيْمَانُ دَاوُدَ وَقَالَ يَا أَيُّهَا النَّاسُ عُلِّمْنَا مَنطِقَ الطَّيْرِ وَأُوتِينَا مِن كُلِّ شَيْءٍ إِنَّ هَذَا لَهُوَ الْفَضْلُ الْمُبِينُ
سۇلايمان داۋۇتقا ۋارىسلىق قىلدى. ئۇ: «ئى خالايىق! بىزگە قۇشلارنىڭ مەنتىقىسى[1] ئۆگىتىلدى، ھەممە نەرسىدىن بېرىلدى، بۇ ئەلۋەتتە (ئاللاھنىڭ) روشەن پەزل - ئىلتىپاتى» دېدى (16).
سۈرە نەملە 17-ئايەت
وَحُشِرَ لِسُلَيْمَانَ جُنُودُهُ مِنَ الْجِنِّ وَالْإِنسِ وَالطَّيْرِ فَهُمْ يُوزَعُونَ
(بىر كۈنى) سۇلايماننىڭ جىنلاردىن، ئىنسانلاردىن ۋە قۇشلاردىن بولغان قوشۇنلىرى توپلاندى. ئۇلارنىڭ يۈرۈشى رەتلىك ئورۇنلاشتۇرۇلغان ئىدى (17).
سۈرە نەملە 18-ئايەت
حَتَّى إِذَا أَتَوْا عَلَى وَادِ النَّمْلِ قَالَتْ نَمْلَةٌ يَا أَيُّهَا النَّمْلُ ادْخُلُوا مَسَاكِنَكُمْ لَا يَحْطِمَنَّكُمْ سُلَيْمَانُ وَجُنُودُهُ وَهُمْ لَا يَشْعُرُونَ
ناھايەت ئۇلار چۈمۈلىلەر ۋادىسىغا يېتىپ كېلىۋىدى، بىر چىشى چۈمۈلە (ھەمراھلىرىغا): «ئى چۈمۈلىلەر! (دەرھال) ئۇۋىلىرىڭلارغا كىرىپ كېتىڭلار. سۇلايمان ۋە ئۇنىڭ قوشۇنى ئۇقماستىن سىلەرنى يانجىۋەتمىسۇن» دېدى (18).
سۈرە نەملە 19-ئايەت
فَتَبَسَّمَ ضَاحِكًا مِّن قَوْلِهَا وَقَالَ رَبِّ أَوْزِعْنِي أَنْ أَشْكُرَ نِعْمَتَكَ الَّتِي أَنْعَمْتَ عَلَيَّ وَعَلَى وَالِدَيَّ وَأَنْ أَعْمَلَ صَالِحًا تَرْضَاهُ وَأَدْخِلْنِي بِرَحْمَتِكَ فِي عِبَادِكَ الصَّالِحِينَ
سۇلايمان چۈمۈلىنىڭ گېپىدىن تەبەسسۇم قىلىپ كۈلدى ۋە (ئاللاھقا مىننەتدارلىق بىلدۈرۈپ): «رەببىم! سەن مېنى، ماڭا ۋە ئاتا - ئانامغا بەرگەن نېمىتىڭگە لايىقىدا مىننەتدارلىق بىلدۈرۈشكە ۋە سەن خۇرسەن بولىدىغان ياخشى ئىشلارنى قىلىشقا مۇۋەپپەق قىلغايسەن، ئۆز رەھىم - شەپقىتىڭ بىلەن مېنى ياخشى بەندىلىرىڭ قاتارىغا داخىل ئەتكەيسەن» دېدى (19).
سۈرە نەملە 20-ئايەت
وَتَفَقَّدَ الطَّيْرَ فَقَالَ مَا لِيَ لَا أَرَى الْهُدْهُدَ أَمْ كَانَ مِنَ الْغَائِبِينَ
ئۇ قۇشلارنى كۆزدىن كەچۈرگەندىن كېيىن ئېيتتى: «ماڭا نېمە بولدى؟ ھۆپۈپنى كۆرمەيمەنغۇ؟ يا ئۇ يوقاپ كەتتىمۇ؟[2] (20)
سۈرە نەملە 21-ئايەت
لَأُعَذِّبَنَّهُ عَذَابًا شَدِيدًا أَوْ لَأَذْبَحَنَّهُ أَوْ لَيَأْتِيَنِّي بِسُلْطَانٍ مُّبِينٍ
ئۇ (يوقاپ كەتكەنلىكىنى ئاقلايدىغان) پۇختا دەلىل ئەكىلەلمىگەن تەقدىردە، ئۇنى چوقۇم قاتتىق جازالايمەن ياكى بېشىنى ئالىمەن» (21).
سۈرە نەملە 22-ئايەت
فَمَكَثَ غَيْرَ بَعِيدٍ فَقَالَ أَحَطتُ بِمَا لَمْ تُحِطْ بِهِ وَجِئْتُكَ مِن سَبَأٍ بِنَبَأٍ يَقِينٍ
ئۇزاق ئۆتمەي ھۆپۈپ كەلدى. ئۇ (سۇلايمانغا مۇنداق) دېدى: «مەن سەن ۋاقىپ بولمىغان بىر ئىشنى بىلىپ (كەلدىم)، ساڭا مەن سەبەدىن ئىشەنچلىك بىر خەۋەر ئېلىپ كەلدىم (22).
سۈرە نەملە 23-ئايەت
إِنِّي وَجَدتُّ امْرَأَةً تَمْلِكُهُمْ وَأُوتِيَتْ مِن كُلِّ شَيْءٍ وَلَهَا عَرْشٌ عَظِيمٌ
مەن ھەقىقەتەن ئۇلارغا (يەنى سەبە ئاھالىسىگە) بىر ئايال(يەنى بىلقىس)نىڭ پادىشاھلىق قىلىۋاتقانلىقىنى بايقىدىم. ئۇنىڭغا (ئۆزىگە ۋە سەلتەنەتىگە كېرەكلىك) ھەممە نەرسە بېرىلىپتۇ، ئۇ كاتتا تەختكە ئىگە ئىكەن (23).
سۈرە نەملە 24-ئايەت
وَجَدتُّهَا وَقَوْمَهَا يَسْجُدُونَ لِلشَّمْسِ مِن دُونِ اللَّهِ وَزَيَّنَ لَهُمُ الشَّيْطَانُ أَعْمَالَهُمْ فَصَدَّهُمْ عَنِ السَّبِيلِ فَهُمْ لَا يَهْتَدُونَ
ئۇ ۋە ئۇنىڭ خەلقى ئاللاھنى قويۇپ قۇياشقا چوقۇنىدىكەن. شەيتان ئۇلارغا قىلمىشلىرىنى چىرايلىق كۆرسىتىپ، توغرا يولدىن توسۇپتۇ. شۇڭا ئۇلار توغرا يولنى تاپالمايۋېتىپتۇ (24).
سۈرە نەملە 25-ئايەت
أَلَّا يَسْجُدُوا لِلَّهِ الَّذِي يُخْرِجُ الْخَبْءَ فِي السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ وَيَعْلَمُ مَا تُخْفُونَ وَمَا تُعْلِنُونَ
ئۇلار ئاسمانلاردىكى ۋە زېمىندىكى سىرلارنى ئاشكارىلىغۇچى، سىلەرنىڭ يوشۇرۇن ۋە ئاشكارا قىلغان ئىش- ھەرىكەتلىرىڭلارنى بىلىپ تۇرغۇچى ئاللاھقا سەجدە قىلىشى كېرەك ئىدى (25).
سۈرە نەملە 26-ئايەت
اللَّهُ لَا إِلَهَ إِلَّا هُوَ رَبُّ الْعَرْشِ الْعَظِيمِ
ئاللاھتىن باشقا ھېچ ئىلاھ - تەڭرى يوقتۇر، ئاللاھ ئەرشنىڭ-مۇتلەق ھۆكۈمرانلىق ماقامىنىڭ رەببىدۇر (26).
سۈرە نەملە 27-ئايەت
قَالَ سَنَنظُرُ أَصَدَقْتَ أَمْ كُنتَ مِنَ الْكَاذِبِينَ
سۇلايمان ئېيتتى: «سەن راست دەۋاتامسەن، يالغانمۇ؟ قاراپ باقىمىز (27).
سۈرە نەملە 28-ئايەت
اذْهَب بِّكِتَابِي هَذَا فَأَلْقِهْ إِلَيْهِمْ ثُمَّ تَوَلَّ عَنْهُمْ فَانظُرْ مَاذَا يَرْجِعُونَ
بۇ خېتىمنى ئېلىپ بېرىپ ئۇلارغا تاشلىغىن، ئاندىن ئۇلاردىن نېرىراق (جايدا يوشۇرۇنۇپ) تۇر، ئۇلارنىڭ قانداق جاۋاپ قايتۇرىدىغانلىقىغا قارىغىن» (28).
سۈرە نەملە 29-ئايەت
قَالَتْ يَا أَيُّهَا الْمَلَأُ إِنِّي أُلْقِيَ إِلَيَّ كِتَابٌ كَرِيمٌ
(سۇلەيماننىڭ خېتىنى تاپشۇرۇپ ئالغان) سەبە مەلىكىسى ئېيتتى: «ئى سەردارلار! ماڭا بەكمۇ قىممەتلىك بىر مەكتۇپ تاشلاندى. ئۇنىڭدا: <ناھايىتى شەپقەتلىك ۋە رەھمىدىل ئاللاھنىڭ ئىسمى بىلەن (29 - 30) .
سۈرە نەملە 30-ئايەت
إِنَّهُ مِن سُلَيْمَانَ وَإِنَّهُ بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيمِ
(سۇلەيماننىڭ خېتىنى تاپشۇرۇپ ئالغان) سەبە مەلىكىسى ئېيتتى: «ئى سەردارلار! ماڭا بەكمۇ قىممەتلىك بىر مەكتۇپ تاشلاندى. ئۇنىڭدا: <ناھايىتى شەپقەتلىك ۋە رەھمىدىل ئاللاھنىڭ ئىسمى بىلەن (29 - 30) .
سۈرە نەملە 31-ئايەت
أَلَّا تَعْلُوا عَلَيَّ وَأْتُونِي مُسْلِمِينَ
سىلەر مېنىڭ ئالدىمغا ھاكاۋۇرلۇق قىلماي، تەسلىم بولۇپ كېلىڭلار> دېيىلىپتۇ» (31).
سۈرە نەملە 32-ئايەت
قَالَتْ يَا أَيُّهَا الْمَلَأُ أَفْتُونِي فِي أَمْرِي مَا كُنتُ قَاطِعَةً أَمْرًا حَتَّى تَشْهَدُونِ
ئۇ (يەنە) «سەردارلىرىم! مېنىڭ (بۇ) ئىشىمغا مەسلىھەت بېرىڭلار، سىلەرنى قاتناشتۇرماي تۇرۇپ ھېچ ئىشنى بېكىتكىنىم يوق» دېدى (32).
سۈرە نەملە 33-ئايەت
قَالُوا نَحْنُ أُولُو قُوَّةٍ وَأُولُو بَأْسٍ شَدِيدٍ وَالْأَمْرُ إِلَيْكِ فَانظُرِي مَاذَا تَأْمُرِينَ
ئۇلار ئېيتتى: «بىز كۈچلۈك ۋە جەڭگىۋارمىز، بۇيرۇق سېنىڭ قولۇڭدا، بىزنى نېمىگە بۇيرۇيدىغانلىقىڭنى ئۆزۈڭ قارار قىلغايسەن» (33).
سۈرە نەملە 34-ئايەت
قَالَتْ إِنَّ الْمُلُوكَ إِذَا دَخَلُوا قَرْيَةً أَفْسَدُوهَا وَجَعَلُوا أَعِزَّةَ أَهْلِهَا أَذِلَّةً وَكَذَلِكَ يَفْعَلُونَ
سەبە مەلىكىسى ئېيتتى: «شۈبھىسىزكى، ھۆكۈمدارلار بىرەر ئەلگە (ھۇجۇم قىلىپ) كىرسە، ئۇنى خاراب قىلىدۇ، ئەلنىڭ مەرتىۋىلىك كىشلىرىنى خورلايدۇ. ئۇلارمۇ شۇنداق قىلىدۇ (34).
سۈرە نەملە 35-ئايەت
وَإِنِّي مُرْسِلَةٌ إِلَيْهِم بِهَدِيَّةٍ فَنَاظِرَةٌ بِمَ يَرْجِعُ الْمُرْسَلُونَ
مەن چوقۇم ئۇلارغا سوۋغات ئەۋەتىمەن، ئاندىن ئەلچىلەرنىڭ نېمە خەۋەر ئېلىپ كېلىدىغانلىقىغا قاراپ باقىمەن (35).
سۈرە نەملە 36-ئايەت
فَلَمَّا جَاءَ سُلَيْمَانَ قَالَ أَتُمِدُّونَنِ بِمَالٍ فَمَا آتَانِيَ اللَّهُ خَيْرٌ مِّمَّا آتَاكُم بَلْ أَنتُم بِهَدِيَّتِكُمْ تَفْرَحُونَ
(سەبە مەلىكىسىنىڭ ئەلچىسى) سۇلايماننىڭ ئالدىغا يېتىپ كەلگەندە، سۇلايمان ئېيتتى: «سىلەر ماڭا مال - مۈلۈك ياردەم قىلماقچىمۇ؟ ئاللاھنىڭ ماڭا بەرگىنى سىلەرنىڭ بېرىدىغىنىڭلاردىن ياخشى. ياق، سىلەر سوۋغىتىڭلار بىلەن كۆرەڭلەپ كېتىسىلەر (36).
سۈرە نەملە 37-ئايەت
ارْجِعْ إِلَيْهِمْ فَلَنَأْتِيَنَّهُم بِجُنُودٍ لَّا قِبَلَ لَهُم بِهَا وَلَنُخْرِجَنَّهُم مِّنْهَا أَذِلَّةً وَهُمْ صَاغِرُونَ
سەن قايتىپ كەتكىن، ئۇلارنىڭ ئۈستىگە ئۇلار تاقابىل تۇرالمايدىغان قوشۇن بىلەن چوقۇم بارىمىز، ئۇلارنى چوقۇم يۇرتىدىن خورلانغان،يەكلەنگەن ھالدا چىقىرىۋېتىمىز» (37).
سۈرە نەملە 38-ئايەت
قَالَ يَا أَيُّهَا الْمَلَأُ أَيُّكُمْ يَأْتِينِي بِعَرْشِهَا قَبْلَ أَن يَأْتُونِي مُسْلِمِينَ
(ئەلچى كەتكەندىن كېيىن) سۇلايمان ئېيتتى: «ئى سەردارلار! ئۇلار مېنىڭ قېشىمغا تەسلىم بولۇپ كېلىشتىن بۇرۇن، قايسىڭلار ئۇنىڭ تەختىنى ئېلىپ كېلىسىلەر؟» (38).
سۈرە نەملە 39-ئايەت
قَالَ عِفْرِيتٌ مِّنَ الْجِنِّ أَنَا آتِيكَ بِهِ قَبْلَ أَن تَقُومَ مِن مَّقَامِكَ وَإِنِّي عَلَيْهِ لَقَوِيٌّ أَمِينٌ
جىنلاردىن كۈچلۈك بىر دىۋە ئېيتتى: «مەن ئۇنى ئورنۇڭدىن تۇرۇپ بولغۇچە يېنىڭغا ئېلىپ كېلىمەن، مەن ئۇنى ئېلىپ كېلىشكە ئەلۋەتتە قادىر ھەم ئىشەنچلىكمەن» (39).
سۈرە نەملە 40-ئايەت
قَالَ الَّذِي عِندَهُ عِلْمٌ مِّنَ الْكِتَابِ أَنَا آتِيكَ بِهِ قَبْلَ أَن يَرْتَدَّ إِلَيْكَ طَرْفُكَ فَلَمَّا رَآهُ مُسْتَقِرًّا عِندَهُ قَالَ هَذَا مِن فَضْلِ رَبِّي لِيَبْلُوَنِي أَأَشْكُرُ أَمْ أَكْفُرُ وَمَن شَكَرَ فَإِنَّمَا يَشْكُرُ لِنَفْسِهِ وَمَن كَفَرَ فَإِنَّ رَبِّي غَنِيٌّ كَرِيمٌ
كىتابتىن ئىلمى بار بىر زات: «مەن ساڭا ئۇنى كۆزۈڭنى يۇمۇپ ئاچقۇچە ئېلىپ كېلىمەن» دېدى. سۇلايمان ئۇ تەختنىڭ ئۆزىنىڭ ئالدىدا تۇرغانلىقىنى كۆرگەندە: «بۇ رەببىمنىڭ مېنى مىننەتدار بولامدۇ ياكى تۇزكورلۇق قىلامدۇ؟ دەپ سىناش ئۈچۈن ماڭا قىلغان پەزل - ئىلتىپاتى. كىمكى مىننەتدار بولىدىكەن، ئۇ ئۆزىنىڭ پايدىسى ئۈچۈن مىننەتدار بولغان بولىدۇ؛ كىمكى تۇزكورلۇق قىلىدىكەن، (بىلسۇنكى) ھەقىقەتەن رەببىم (ھەممىدىن) بىھاجەت ۋە ئىنتايىن سېخىي» دېدى (40) .
سۈرە نەملە 41-ئايەت
قَالَ نَكِّرُوا لَهَا عَرْشَهَا نَنظُرْ أَتَهْتَدِي أَمْ تَكُونُ مِنَ الَّذِينَ لَا يَهْتَدُونَ
سۇلايمان (يەنە سەبە مەلىكىسىنىڭ ئەقلىنى سىنىماقچى بولۇپ): «ئۇنىڭ تەختىنى تونۇيالماس ھالغا كەلتۈرۈۋېتىڭلار، ئۇ (تەختىنى) تونۇيالامدۇ، تونۇيالمامدۇ؟ قاراپ باقايلى» دېدى (41) .
سۈرە نەملە 42-ئايەت
فَلَمَّا جَاءَتْ قِيلَ أَهَكَذَا عَرْشُكِ قَالَتْ كَأَنَّهُ هُوَ وَأُوتِينَا الْعِلْمَ مِن قَبْلِهَا وَكُنَّا مُسْلِمِينَ
(سەبە مەلىكىسى) كەلگەندە ئۇنىڭغا، سېنىڭ تەختىڭ مۇشۇنداقمۇ؟ دېيىلدى . ئۇ: «شۇدەك تۇرىدۇ» دېدى . (سۇلايمان) «بىزگە ئۇنىڭدىن (يەنى سەبە مەلىكىسىدىن) بۇرۇن (ھەقىقەت) ئىلمى بەخش ئېتىلگەنىدى، شۇڭا بىز مۇسۇلمان بولغانىدۇق» دېدى (42) .
سۈرە نەملە 43-ئايەت
وَصَدَّهَا مَا كَانَت تَّعْبُدُ مِن دُونِ اللَّهِ إِنَّهَا كَانَتْ مِن قَوْمٍ كَافِرِينَ
ئاللاھنى قويۇپ چوقۇنغان نەرسىلىرى (سەبە مەلىكىسى)نى (تەۋھىد ئەقىدىسىدىن) توسۇپ قويغان بولۇپ، ئۇ كاپىر قوۋمغا تەۋە ئىدى (43) .
سۈرە نەملە 44-ئايەت
قِيلَ لَهَا ادْخُلِي الصَّرْحَ فَلَمَّا رَأَتْهُ حَسِبَتْهُ لُجَّةً وَكَشَفَتْ عَن سَاقَيْهَا قَالَ إِنَّهُ صَرْحٌ مُّمَرَّدٌ مِّن قَوَارِيرَ قَالَتْ رَبِّ إِنِّي ظَلَمْتُ نَفْسِي وَأَسْلَمْتُ مَعَ سُلَيْمَانَ لِلَّهِ رَبِّ الْعَالَمِينَ
(سەبە مەلىكىسىگە): «قەسىرگە مەرھەمەت» دېيىلدى، ئۇ قەسىرنى كۆرگەندە، ئۇنى چوڭقۇر سۇ دەپ ئويلاپ (ئېتىكىنى كۆتۈرۈپ) ئىككى پاچىقىنى ئاچتى. سۇلايمان-«بۇ تېگى خىرۇستال بىلەن بېزەلگەن قەسىر»-دېۋىدى، (سەبە مەلىكىسى) ئېيتتى: «رەببىم! مەن ئۆزۈمگە ئۆزۈم ئۇۋال قىپتىكەنمەن، ئەمدى سۇلايمان بىلەن بىللە ئالەملەرنىڭ رەببى ئاللاھقا تەسلىم بولدۇم» [3] (44).
سۈرە نەملە 45-ئايەت
وَلَقَدْ أَرْسَلْنَا إِلَى ثَمُودَ أَخَاهُمْ صَالِحًا أَنِ اعْبُدُوا اللَّهَ فَإِذَا هُمْ فَرِيقَانِ يَخْتَصِمُونَ
بىز ھەقىقەتەن سەمۇدقا قېرىندىشى سالىھنى ئەلچى قىلىپ ئەۋەتكەنىدۇق. (سالىھ) «ئاللاھقا بەندىچىلىك قىلىڭلار» (دېۋىدى)، ئۇلار شۇ ھامان ئىككى گۇرۇھقا بۆلۈنۈپ جېدەللەشتى[4] (45).
سۈرە نەملە 46-ئايەت
قَالَ يَا قَوْمِ لِمَ تَسْتَعْجِلُونَ بِالسَّيِّئَةِ قَبْلَ الْحَسَنَةِ لَوْلَا تَسْتَغْفِرُونَ اللَّهَ لَعَلَّكُمْ تُرْحَمُونَ
سالىھ: «ئى خەلقىم! سىلەر نېمىشقا ياخشىلىقنى قويۇپ يامانلىقنىڭ كېلىشىنى تىلەيسىلەر؟ ئاللاھتىن كەچۈرۈم سورىساڭلار بولمامدۇ؟ بەلكىم، مېھىر - شەپقەتكە سازاۋەر بولاتتىڭلار» دېۋىدى (46)،
سۈرە نەملە 47-ئايەت
قَالُوا اطَّيَّرْنَا بِكَ وَبِمَن مَّعَكَ قَالَ طَائِرُكُمْ عِندَ اللَّهِ بَلْ أَنتُمْ قَوْمٌ تُفْتَنُونَ
ئۇلار: «بىز سېنىڭ ۋە سەن بىلەن بىللە بولغان كىشلەرنىڭ كاساپىتىگە كەتتۇق» دېيىشتى. سالىھ (ئۇلارغا): «كاساپىتىڭلار ئاللاھنىڭ ئورۇنلاشتۇرىشىغا باغلىق. ياق، سىلەر سىنىلىۋاتقان بىر خەلقسىلەر» دېدى (47).
سۈرە نەملە 48-ئايەت
وَكَانَ فِي الْمَدِينَةِ تِسْعَةُ رَهْطٍ يُفْسِدُونَ فِي الْأَرْضِ وَلَا يُصْلِحُونَ
مەلۇم بىر شەھەردە ۋە مەملىكەتتە بۇزغۇنچىلىق قىلىدىغان، ئىسلاھ- ياخشى ئىش قىلمايدىغان توققۇز كىشلىك بىر گۇرۇھ بار ئىدى (48).
سۈرە نەملە 49-ئايەت
قَالُوا تَقَاسَمُوا بِاللَّهِ لَنُبَيِّتَنَّهُ وَأَهْلَهُ ثُمَّ لَنَقُولَنَّ لِوَلِيِّهِ مَا شَهِدْنَا مَهْلِكَ أَهْلِهِ وَإِنَّا لَصَادِقُونَ
ئۇلار ئۆز-ئارا: «ئاللاھنىڭ نامى بىلەن قەسەم قىلىشايلى، بىر كېچىدە سالىھنى ۋە ئۇنىڭ (ئىمان ئيتقان) تەۋەلىرىنى (ئۆلتۈرۈۋېتەيلى)، ئاندىن ئۇنىڭ (سۈرۈشتىسىنى قىلغان) ئىگىلىرىگە: «ئۇنىڭ تەۋەلىرىنىڭ يوقىتىلىشىغا بىز قاتناشمىدۇق، بىز ھەقىقەتەن راست گەپ قىلىۋاتىمىز دەيلى» دېيىشتى (49).
سۈرە نەملە 50-ئايەت
وَمَكَرُوا مَكْرًا وَمَكَرْنَا مَكْرًا وَهُمْ لَا يَشْعُرُونَ
ئۇلار سۈيقەست پىلانلىغان ئىدى، بىز ئۇلارنىڭ سۈيقەستىنى تۇيدۇرماستىن بىتچىت قىلىۋەتتۇق (50).
سۈرە نەملە 51-ئايەت
فَانظُرْ كَيْفَ كَانَ عَاقِبَةُ مَكْرِهِمْ أَنَّا دَمَّرْنَاهُمْ وَقَوْمَهُمْ أَجْمَعِينَ
ئۇلارنىڭ سۈيقەستىنىڭ ئاقىۋىتىنىڭ قانداق بولغانلىقىغا نەزەر سالغىنكى، ئۇلارنى ۋە (ئۇلارغا ئەگەشكەن) كىشىلەر توپىنى توپيەكۈن ھالاك قىلدۇق (51).
سۈرە نەملە 52-ئايەت
فَتِلْكَ بُيُوتُهُمْ خَاوِيَةً بِمَا ظَلَمُوا إِنَّ فِي ذَلِكَ لَآيَةً لِّقَوْمٍ يَعْلَمُونَ
ئەنە شۇلار ئۇلارنىڭ ئۆز - ئۆزىگە ئۇۋال قىلغانلىقى تۈپەيلى خارابىگە ئايلانغان دىيارىدۇر. شۈبھىسىزكى، بىلىدىغان كىشىلەر توپى ئۈچۈن بۇنىڭدا ساۋاق بار (52) .
سۈرە نەملە 53-ئايەت
وَأَنجَيْنَا الَّذِينَ آمَنُوا وَكَانُوا يَتَّقُونَ
بىز ئىمان ئېيتقان ۋە تەقۋادار - مەسئۇلىيەتچان بولغانلارنى (بالايىئاپەتتىن) قۇتقۇزدۇق (53).
سۈرە نەملە 54-ئايەت
وَلُوطًا إِذْ قَالَ لِقَوْمِهِ أَتَأْتُونَ الْفَاحِشَةَ وَأَنتُمْ تُبْصِرُونَ
ئەينى چاغدا لۇت(نىمۇ قۇتقۇزغانىدۇق) ئۇ خەلقىگە: «سىلەر قاراپ تۇرۇپ قەبىھ ئىشلارنى قىلامسىلەر؟ (54) .
سۈرە نەملە 55-ئايەت
أَئِنَّكُمْ لَتَأْتُونَ الرِّجَالَ شَهْوَةً مِّن دُونِ النِّسَاءِ بَلْ أَنتُمْ قَوْمٌ تَجْهَلُونَ
سىلەر ئاياللارنى تاشلاپ قويۇپ، ئەرلەر بىلەن شەھۋىتىڭلارنى قاندۇرامسىلەر؟ ياق، سىلەر ئۆتۈپ كەتكەن قالاق خەلقسىلەر» دېگەنىدى (55).
سۈرە نەملە 56-ئايەت
فَمَا كَانَ جَوَابَ قَوْمِهِ إِلَّا أَن قَالُوا أَخْرِجُوا آلَ لُوطٍ مِّن قَرْيَتِكُمْ إِنَّهُمْ أُنَاسٌ يَتَطَهَّرُونَ
ئ‍ۇلارنىڭ (لۇتقا بەرگەن) بىردىنبىر جاۋابى: «لۇتنىڭ تەۋەلىرىنى يۇرتۇڭلاردىن ھەيدەپ چىقىرىۋېتىڭلار، چۈنكى ئۇلار ئۆزىنى پاك تۇتۇشقا ھېرىسمەن ئادەملەر» دېيىشتىن ئىبارەت بولدى (56).
سۈرە نەملە 57-ئايەت
فَأَنجَيْنَاهُ وَأَهْلَهُ إِلَّا امْرَأَتَهُ قَدَّرْنَاهَا مِنَ الْغَابِرِينَ
بىز ئۇنى ۋە تەۋەلىرىنى قۇتقۇزدۇق، خوتۇنىنىڭ (ئىمان ئېيتمىغانلىقى سەۋەبلىك ئازاب - ئوقۇبەتكە) قالىدىغانلار قاتارىدىن بولۇشىنى قارارلاشتۇردۇق (57).
سۈرە نەملە 58-ئايەت
وَأَمْطَرْنَا عَلَيْهِم مَّطَرًا فَسَاءَ مَطَرُ الْمُنذَرِينَ
بىز ئۇلارنىڭ ئۈستىگە (تاشتىن) يامغۇر ياغدۇردۇق. ئاگاھلاندۇرۇلغان(ئەمما پىسەنت قىلمىغان)لارغا ياغدۇرۇلغان يامغۇر نېمىدېگەن يامان! (58)
سۈرە نەملە 59-ئايەت
قُلِ الْحَمْدُ لِلَّهِ وَسَلَامٌ عَلَى عِبَادِهِ الَّذِينَ اصْطَفَى آللَّهُ خَيْرٌ أَمَّا يُشْرِكُونَ
ئېيتقىنكى، «پۈتكۈل مەدھىيە ئاللاھقا مەنسۇپ! ئۇنىڭ ئەلچىلىككە تاللىغان بەندىلىرىگە سالام بولسۇن!» (ئۇلار دەپ باقسۇن) ئاللاھ ياخشىمىكەن ياكى ئۇلار شېرىك كەلتۈرگەن (بۇتلاردىن ئىبارەت) نەرسىلىرىمۇ ؟ (59)
سۈرە نەملە 60-ئايەت
أَمَّنْ خَلَقَ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضَ وَأَنزَلَ لَكُم مِّنَ السَّمَاءِ مَاءً فَأَنبَتْنَا بِهِ حَدَائِقَ ذَاتَ بَهْجَةٍ مَّا كَانَ لَكُمْ أَن تُنبِتُوا شَجَرَهَا أَإِلَهٌ مَّعَ اللَّهِ بَلْ هُمْ قَوْمٌ يَعْدِلُونَ
ياكى ئاسمانلارنى ۋە زېمىننى ياراتقان، سىلەرگە ئاسماندىن يامغۇر ياغدۇرۇپ بەرگەن، سىلەر ئۇ يامغۇر بىلەن دەرەخلىرىنى ئۆستۈرۈشكە كۈچۈڭلار يەتمەيدىغان گۈزەل باغ - ۋارانلارنى يېتىشتۈرۈپ بەرگەن زات (يەنى ئاللاھ) ياخشىمۇ؟ ئاللاھ بىلەن بىللە (ئۇ ئىشلارنى) قىلغان بىرەر ئىلاھ بارمۇ؟ ياق، ئۇلار (ھەقىقەتتىن) بۇرۇلۇپ كەتكەن كىشىلەردۇر (60).
سۈرە نەملە 61-ئايەت
أَمَّن جَعَلَ الْأَرْضَ قَرَارًا وَجَعَلَ خِلَالَهَا أَنْهَارًا وَجَعَلَ لَهَا رَوَاسِيَ وَجَعَلَ بَيْنَ الْبَحْرَيْنِ حَاجِزًا أَإِلَهٌ مَّعَ اللَّهِ بَلْ أَكْثَرُهُمْ لَا يَعْلَمُونَ
(ئۇ بۇتلار ياخشىمۇ؟) ياكى زېمىننى يەرلىشىشكە مۇناسىپ قىلغان، ئۇنىڭ ھەرقايسى تەرەپلىرىدە دەريالارنى ئاققۇزغان، ئۇنىڭ ئۈستىدە تەۋرەنمەس تاغلارنى ئورۇنلاشتۇرغان ۋە ئىككى ئوخشىمىغان سۇ (يەنى تاتلىق سۇ بىلەن تۇزلۇق سۇ) بىرىكمىسى ئارىسىدا توسۇق پەيدا قىلغان زات (يەنى ئاللاھ) ياخشىمۇ؟ ئاللاھ بىلەن بىللە (ئۇ ئىشلارنى قىلغان) باشقا بىر ئىلاھ بارمۇ؟ ياق، ئۇلارنىڭ تولىسى (بۇ ھەقىقەتنى) بىلمەيدۇ (61).
سۈرە نەملە 62-ئايەت
أَمَّن يُجِيبُ الْمُضْطَرَّ إِذَا دَعَاهُ وَيَكْشِفُ السُّوءَ وَيَجْعَلُكُمْ خُلَفَاءَ الْأَرْضِ أَإِلَهٌ مَّعَ اللَّهِ قَلِيلًا مَّا تَذَكَّرُونَ
(ئۇ بۇتلار ياخشىمۇ؟) ياكى بېشىغا كۈن چۈشكەن ئادەم يالۋۇرۇپ دۇئا قىلسا، دۇئاسىنى ئىجابەت قىلىپ ئۇنىڭ بېشىغا كەلگەن دىشۋارچىلىقنى كۆتۈرۈۋېتىدىغان ۋە سىلەرنى زېمىندا (ئىلگىرىكىلەرنىڭ) ئورۇنباسارلىرى قىلغان زات(ئاللاھ) ياخشىمۇ؟ ئاللاھ بىلەن بىللە (ئۇ ئىشلارنى قىلىدىغان) باشقا بىرەر ئىلاھ بارمۇ؟ سىلەر تولىمۇ ئاز ساۋاق ئالىسىلەر (62).
سۈرە نەملە 63-ئايەت
أَمَّن يَهْدِيكُمْ فِي ظُلُمَاتِ الْبَرِّ وَالْبَحْرِ وَمَن يُرْسِلُ الرِّيَاحَ بُشْرًا بَيْنَ يَدَيْ رَحْمَتِهِ أَإِلَهٌ مَّعَ اللَّهِ تَعَالَى اللَّهُ عَمَّا يُشْرِكُونَ
(ئۇ بۇتلار ياخشىمۇ) ياكى قۇرۇقلۇقنىڭ ۋە دېڭىزنىڭ قاراڭغۇلۇقلىرىدا سىلەرگە يول كۆرسىتپ بېرىدىغان، شاماللارنى (يامغۇردىن ئىبارەت) رەھمەت - مېھىر - شەپقىتىنىڭ ئالدىدا بىشارەتچى قىلىپ ئەۋەتىدىغان زات (يەنى ئاللاھ) ياخشىمۇ؟ ئاللاھ بىلەن بىللە (ئۇ ئىشلارنى قىلىدىغان) باشقا بىر ئىلاھ بارمۇ؟ ئاللاھ ئۇلار شېرىك كەلتۈرگەن نەرسىلەردىن ھالقىغان ۋە شەنى ئۇلۇغ زات (63).
سۈرە نەملە 64-ئايەت
أَمَّن يَبْدَأُ الْخَلْقَ ثُمَّ يُعِيدُهُ وَمَن يَرْزُقُكُم مِّنَ السَّمَاءِ وَالْأَرْضِ أَإِلَهٌ مَّعَ اللَّهِ قُلْ هَاتُوا بُرْهَانَكُمْ إِن كُنتُمْ صَادِقِينَ
(ئۇ بۇتلار ياخشىمۇ) ياكى مەخلۇقاتنى دەسلەپتە ياراتقان، كېيىن ئۇنى تىرىلدۈرىدىغان، سىلەرگە ئاسماندىن ۋە زېمىندىن رىزىق بېرىدىغان زات (يەنى ئاللاھ) ياخشىمۇ؟ ئاللاھ بىلەن بىللە (ئۇ ئىشلارنى قىلىدىغان) باشقا بىرەر ئىلاھ بارمۇ؟ ئېيتقىنكى، «ئەگەر دېگەنلىرىڭلار راست بولىدىغان بولسا، دەلىلىڭلارنى كەلتۈرۈپ بېقىڭلارچۇ» (64).
سۈرە نەملە 65-ئايەت
قُل لَّا يَعْلَمُ مَن فِي السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ الْغَيْبَ إِلَّا اللَّهُ وَمَا يَشْعُرُونَ أَيَّانَ يُبْعَثُونَ
ئېيتقىنكى، «ئاسمانلاردىكى ۋە زېمىندىكى غەيبنى ئاللاھتىن باشقا ھېچكىم بىلمەيدۇ، ئۇلار (ئۆلگەندىن كېيىن) قاچان تىرىلدۈرۈلىدىغانلىقىنىمۇ ئۇقمايدۇ» (65).
سۈرە نەملە 66-ئايەت
بَلِ ادَّارَكَ عِلْمُهُمْ فِي الْآخِرَةِ بَلْ هُمْ فِي شَكٍّ مِّنْهَا بَلْ هُم مِّنْهَا عَمُونَ
ياق، ئۇلارنىڭ ئاخىرەتكە مۇناسىۋەتلىك تونۇشى يېتەرلىك ئەمەس؛ ياق، ئۇلار ئاخىرەتكە گۇمان بىلەن قارايدۇ؛ ياق، ئۇلار ئاخىرەت ھەققىدە ئەما - كوردۇر (66).
سۈرە نەملە 67-ئايەت
وَقَالَ الَّذِينَ كَفَرُوا أَئِذَا كُنَّا تُرَابًا وَآبَاؤُنَا أَئِنَّا لَمُخْرَجُونَ
كاپىر بولغانلار: «بىز ۋە ئاتا - بوۋىلىرىمىز توپا بولۇپ كەتكەندىن كېيىن راستتىنلا (تىرىلىپ قەبرىدىن) چىقىرىلامدۇق؟ (67)
سۈرە نەملە 68-ئايەت
لَقَدْ وُعِدْنَا هَذَا نَحْنُ وَآبَاؤُنَا مِن قَبْلُ إِنْ هَذَا إِلَّا أَسَاطِيرُ الْأَوَّلِينَ
ھەقىقەتەن، بىز ۋە ئاتا - بوۋىلىرىمىز ئىلگىرى بۇ ھەقتە قورقىتىلغان ئىدۇق. بۇ، بۇرۇنقىلارنىڭ ئەپسانىلىرىدىن باشقا نەرسە ئەمەس» دېيىشتى (68).
سۈرە نەملە 69-ئايەت
قُلْ سِيرُوا فِي الْأَرْضِ فَانظُرُوا كَيْفَ كَانَ عَاقِبَةُ الْمُجْرِمِينَ
زېمىننى كېزىپ، گۇناھقا پاتقانلارنىڭ ئاقىۋىتىنىڭ قانداق بولغانلىقىغا نەزەر تاشلاپ بېقىڭلار» دېگىن (69).
سۈرە نەملە 70-ئايەت
وَلَا تَحْزَنْ عَلَيْهِمْ وَلَا تَكُن فِي ضَيْقٍ مِّمَّا يَمْكُرُونَ
(ئى مۇھەممەت!) سەن ئۇلارغا قايغۇرمىغىن، ئۇلارنىڭ ھىيلە-نەيرەڭلىرىدىن ئىچىڭ پۇشمىسۇن (70).
سۈرە نەملە 71-ئايەت
وَيَقُولُونَ مَتَى هَذَا الْوَعْدُ إِن كُنتُمْ صَادِقِينَ
ئۇلار: «ئەگەر راستچىل بولساڭلار، سىلەر بىزنى قورقۇتقان ئازاب - ئوقۇبەت قاچان يۈز بېرىدۇ؟» دېيىشىدۇ (71).
سۈرە نەملە 72-ئايەت
قُلْ عَسَى أَن يَكُونَ رَدِفَ لَكُم بَعْضُ الَّذِي تَسْتَعْجِلُونَ
«سىلەر ئالدىراپ كەتكەن ئازاب - ئوقۇبەتنىڭ بىر قىسمى سىلەرگە يېقىنلاشقان بولۇشى مۇمكىن» دېگىن (72).
سۈرە نەملە 73-ئايەت
وَإِنَّ رَبَّكَ لَذُو فَضْلٍ عَلَى النَّاسِ وَلَكِنَّ أَكْثَرَهُمْ لَا يَشْكُرُونَ
رەببىڭ ھەقىقەتەن ئىنسانلارغا پەزل - كەرەم ئىگىسى. بىراق، ئۇلارنىڭ تولىسى (ئاللاھقا) مىننەتدارلىق بىلدۈرمەيدۇ (73).
سۈرە نەملە 74-ئايەت
وَإِنَّ رَبَّكَ لَيَعْلَمُ مَا تُكِنُّ صُدُورُهُمْ وَمَا يُعْلِنُونَ
رەببىڭ ھەقىقەتەن ئۇلارنىڭ دىللىرىدا يوشۇرغانلىرىنىمۇ، ئاشكارا قىلغانلىرىنىمۇ ئەلۋەتتە بىلىدۇ (74).
سۈرە نەملە 75-ئايەت
وَمَا مِنْ غَائِبَةٍ فِي السَّمَاءِ وَالْأَرْضِ إِلَّا فِي كِتَابٍ مُّبِينٍ
ئاسمان - زېمىندا (ئاللاھنىڭ ھۇزۇرىدىكى) روشەن پۈتۈكتە ئورۇن ئالمىغان ھېچبىر سىر يوق (75).
سۈرە نەملە 76-ئايەت
إِنَّ هَذَا الْقُرْآنَ يَقُصُّ عَلَى بَنِي إِسْرَائِيلَ أَكْثَرَ الَّذِي هُمْ فِيهِ يَخْتَلِفُونَ
بۇ قۇرئان ھەقىقەتەن ئىسرائىل ئوغۇللىرىغا ئۇلارنىڭ تالاش - تارتىش قىلىشقان تالاي مەسىلىلىرىنى يورۇتۇپ بېرىدۇ (76).
سۈرە نەملە 77-ئايەت
وَإِنَّهُ لَهُدًى وَرَحْمَةٌ لِّلْمُؤْمِنِينَ
شۈبھىسىزكى،ئۇ قۇرئان مۆمىنلەر ئۈچۈن ھەقىقەتەن يېتەكچى ۋە مېھىر - شەپقەتتۇر (77).
سۈرە نەملە 78-ئايەت
إِنَّ رَبَّكَ يَقْضِي بَيْنَهُم بِحُكْمِهِ وَهُوَ الْعَزِيزُ الْعَلِيمُ
شۈبھىسىزكى، رەببىڭ ئۇلارنىڭ ئارىسىدا ئۆز ھۆكمى بىلەن ھۆكۈم چىقىرىدۇ. ئاللاھ غالىب ۋە بىلگۈچى زاتتۇر (78).
سۈرە نەملە 79-ئايەت
فَتَوَكَّلْ عَلَى اللَّهِ إِنَّكَ عَلَى الْحَقِّ الْمُبِينِ
(ئى مۇھەممەت!) ئاللاھقا تايانغىن، شۈبھىسىزكى، سەن روشەن ھەق ئۈستىدەسەن (79).
سۈرە نەملە 80-ئايەت
إِنَّكَ لَا تُسْمِعُ الْمَوْتَى وَلَا تُسْمِعُ الصُّمَّ الدُّعَاءَ إِذَا وَلَّوْا مُدْبِرِينَ
سەن ئۆلۈكلەرگە ئاڭلىتالمايسەن، ئارقىسىنى قىلىپ ئۆزىنى قاچۇرۇۋاتقان گاسلارغىمۇ دەۋىتىڭنى يەتكۈزەلمەيسەن (80).
سۈرە نەملە 81-ئايەت
وَمَا أَنتَ بِهَادِي الْعُمْيِ عَن ضَلَالَتِهِمْ إِن تُسْمِعُ إِلَّا مَن يُؤْمِنُ بِآيَاتِنَا فَهُم مُّسْلِمُونَ
سەن كورلارنى ئازغۇنلۇقىدىن (قايتۇرۇپ) توغرا يولغا ئېلىپ كېلەلمەيسەن، سەن پەقەت ئايەتلىرىمىزگە چىن ئىشىنىپ بويۇن ئەگكەنلەرگىلا ئاڭلىتالايسەن (81).
سۈرە نەملە 82-ئايەت
وَإِذَا وَقَعَ الْقَوْلُ عَلَيْهِمْ أَخْرَجْنَا لَهُمْ دَابَّةً مِّنَ الْأَرْضِ تُكَلِّمُهُمْ أَنَّ النَّاسَ كَانُوا بِآيَاتِنَا لَا يُوقِنُونَ
ئۇ( گاس ۋە كور)لارغا ئالدىنئالا ئېيتىلغان (قىيامەتتىن ئىبارەت) سۆز ئەمەلىيلەشكەن چاغدا، ئۇلارغا زېمىندىن بىر جانلىقنى[5] چىقىرىمىزكى، ئۇ ئۇلارغا خالايىقنىڭ بىزنىڭ ئايەتلىرىمىزگە ھەقىقىي يوسۇندا ئىشەنمەي كەلگەنلىكىنى سۆزلەيدۇ (82 ).
سۈرە نەملە 83-ئايەت
وَيَوْمَ نَحْشُرُ مِن كُلِّ أُمَّةٍ فَوْجًا مِّمَّن يُكَذِّبُ بِآيَاتِنَا فَهُمْ يُوزَعُونَ
ئۇ كۈندە ھەر خەلقنىڭ ئىچىدىن بىزنىڭ ئايەتلىرىمىزنى يالغانغا چىقارغانلاردىن بىر توپ ئادەمنى يىغىمىز، ئۇلارنىڭ ھەممىسى بىردەك (سوت مەيدانىغا) ماڭغۇزۇلىدۇ (83).
سۈرە نەملە 84-ئايەت
حَتَّى إِذَا جَاءُوا قَالَ أَكَذَّبْتُم بِآيَاتِي وَلَمْ تُحِيطُوا بِهَا عِلْمًا أَمَّاذَا كُنتُمْ تَعْمَلُونَ
نىھايەت (سوت مەيدانىغا) كەلگەن چاغدا، ئاللاھ ئۇلارغا: «سىلەر مېنىڭ ئايەتلىرىمنى تولۇق بىلمەي تۇرۇپ يالغانغا چىقاردىڭلارمۇ؟ سىلەر زادى نېمە قىلدىڭلار؟» دەيدۇ (84).
سۈرە نەملە 85-ئايەت
وَوَقَعَ الْقَوْلُ عَلَيْهِم بِمَا ظَلَمُوا فَهُمْ لَا يَنطِقُونَ
ئۇلار زۇلۇم قىلغانلىقى-ئۆزىگە ئۆزى ئۇۋال قىلغانلىقى ئۈچۈن (ئالدىنئالا) ئېيتىلغان (ئازاب- ئوقۇبەت) سۆزى ئۇلارنىڭ بېشىغا چوقۇم كېلىدۇ. شۇڭا، ئۇلار گەپ قىلالماي قالىدۇ (85).
سۈرە نەملە 86-ئايەت
أَلَمْ يَرَوْا أَنَّا جَعَلْنَا اللَّيْلَ لِيَسْكُنُوا فِيهِ وَالنَّهَارَ مُبْصِرًا إِنَّ فِي ذَلِكَ لَآيَاتٍ لِّقَوْمٍ يُؤْمِنُونَ
ئۇلار كېچىنى ئارام ئالىدىغان (ۋاقىت) قىلغانلىقىمىزنى، كۈندۈزنى (تىرىكچىلىك ئۈچۈن) يورۇق قىلغانلىقىمىزنى كۆرمەمدۇ؟ بۇنىڭدا ئىشىنىدىغان كىشىلەر توپى ئۈچۈن (ئاللاھنىڭ قۇدرىتىنى كۆرسىتىدىغان) نۇرغۇن دەلىللەر بار (86).
سۈرە نەملە 87-ئايەت
وَيَوْمَ يُنفَخُ فِي الصُّورِ فَفَزِعَ مَن فِي السَّمَاوَاتِ وَمَن فِي الْأَرْضِ إِلَّا مَن شَاءَ اللَّهُ وَكُلٌّ أَتَوْهُ دَاخِرِينَ
سۇر چېلىنغان كۈندە، ئاسمانلاردىكى ۋە زېمىندىكى ئاللاھ خالىغانلاردىن باشقا ھەممىنى قورقۇنچ باسىدۇ. ھەممە ئاللاھنىڭ ھۇزۇرىغا بېشىنى ساڭگىلاتقان ھالدا كېلىدۇ (87).
سۈرە نەملە 88-ئايەت
وَتَرَى الْجِبَالَ تَحْسَبُهَا جَامِدَةً وَهِيَ تَمُرُّ مَرَّ السَّحَابِ صُنْعَ اللَّهِ الَّذِي أَتْقَنَ كُلَّ شَيْءٍ إِنَّهُ خَبِيرٌ بِمَا تَفْعَلُونَ
تاغلارنى تۇرغۇن[6] ھالەتتە دەپ ئويلايسەن، ھالبۇكى ئۇلار بۇلۇتلاردەك ھەرىكەتلىنىپ تۇرىدۇ. بۇ ھەممە نەرسىنى پۇختا ياراتقان ئاللاھنىڭ ھۈنىرى . ئاللاھ ھەقىقەتەن سىلەرنىڭ قىلىۋاتقان ئىش - ھەرىكىتىڭلاردىن تولۇق خەۋەردار (88).
سۈرە نەملە 89-ئايەت
مَن جَاءَ بِالْحَسَنَةِ فَلَهُ خَيْرٌ مِّنْهَا وَهُم مِّن فَزَعٍ يَوْمَئِذٍ آمِنُونَ
كىمكى ياخشى ئىش بىلەن (ئاللاھنىڭ ھۇزۇرىغا) كەلسە، ياخشىلىقىدىن ئوبدانراق مۇكاپاتقا ئېرىشىدۇ، ئۇ كۈننىڭ قورقۇنچىدىن ئەمىن تاپىدۇ (89).
سۈرە نەملە 90-ئايەت
وَمَن جَاءَ بِالسَّيِّئَةِ فَكُبَّتْ وَجُوهُهُمْ فِي النَّارِ هَلْ تُجْزَوْنَ إِلَّا مَا كُنتُمْ تَعْمَلُونَ
كىمكى يامان ئىش بىلەن (ئاللاھنىڭ ھۇزۇرىغا) كەلسە، دوزاخقا يۈزىچە تاشلىنىدۇ، ئۇلارغا: «سىلەر پەقەت قىلمىشىڭلارغا يارىشا جازالىنىسىلەر» (دېيىلىدۇ) (90).
سۈرە نەملە 91-ئايەت
إِنَّمَا أُمِرْتُ أَنْ أَعْبُدَ رَبَّ هَذِهِ الْبَلْدَةِ الَّذِي حَرَّمَهَا وَلَهُ كُلُّ شَيْءٍ وَأُمِرْتُ أَنْ أَكُونَ مِنَ الْمُسْلِمِينَ
(ئى پەيغەمبەر!) ئېيتقىنكى، «مەن بۇ شەھەرنى ھۆرمەتلىك قىلغان رەبكىلا بەندىچىلىك قىلىشقا بۇيرۇلدۇم، ھەممە نەرسە ئاللاھقا تەۋە، مەن ئۇنىڭغا چىن يۈرەكتىن باش ئەگكەنلەردىن بولۇشقا، قۇرئاننى ئوقۇپ (ئىنسانلارغا يەتكۈزۈشكە) بۇيرۇلدۇم.» كىمكى توغرا يول تۇتىدىكەن، ئۇ ئۆزىنىڭ پايدىسى ئۈچۈن توغرا يول تۇتقان بولىدۇ؛ كىمكى ئازغۇنلۇق يولىنى تۇتىدىكەن، (بۇنداقلارغا) ئېيتقىنكى: «مەن پەقەت ئاگاھلاندۇرغۇچىلاردىن بىرىمەن» (91 - 92).
سۈرە نەملە 92-ئايەت
وَأَنْ أَتْلُوَ الْقُرْآنَ فَمَنِ اهْتَدَى فَإِنَّمَا يَهْتَدِي لِنَفْسِهِ وَمَن ضَلَّ فَقُلْ إِنَّمَا أَنَا مِنَ الْمُنذِرِينَ
(ئى پەيغەمبەر!) ئېيتقىنكى، «مەن بۇ شەھەرنى ھۆرمەتلىك قىلغان رەبكىلا بەندىچىلىك قىلىشقا بۇيرۇلدۇم، ھەممە نەرسە ئاللاھقا تەۋە، مەن ئۇنىڭغا چىن يۈرەكتىن باش ئەگكەنلەردىن بولۇشقا، قۇرئاننى ئوقۇپ (ئىنسانلارغا يەتكۈزۈشكە) بۇيرۇلدۇم.» كىمكى توغرا يول تۇتىدىكەن، ئۇ ئۆزىنىڭ پايدىسى ئۈچۈن توغرا يول تۇتقان بولىدۇ؛ كىمكى ئازغۇنلۇق يولىنى تۇتىدىكەن، (بۇنداقلارغا) ئېيتقىنكى: «مەن پەقەت ئاگاھلاندۇرغۇچىلاردىن بىرىمەن» (91 - 92).
سۈرە نەملە 93-ئايەت
وَقُلِ الْحَمْدُ لِلَّهِ سَيُرِيكُمْ آيَاتِهِ فَتَعْرِفُونَهَا وَمَا رَبُّكَ بِغَافِلٍ عَمَّا تَعْمَلُونَ
ئېيتقىنكى: «پۈتكۈل مەدھىيە ئاللاھقا مەنسۇپ. ئۇ سىلەرگە (كائىناتتىكى قۇدرىتىنىڭ) دەلىللىرىنى كۆرسىتىدۇ، سىلەر ئۇ دەلىللەرنى (تونۇشنىڭ پايدىسى بولمايدىغان چاغدا) تونۇيسىلەر، رەببىڭ قىلىۋاتقان ئىش - ھەرىكىتىڭلاردىن بىخۇد ئەمەس (93).
Flag Counter