سۈرە كەھف
سۈرە كەھف 1-ئايەت
الْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذِي أَنزَلَ عَلَى عَبْدِهِ الْكِتَابَ وَلَمْ يَجْعَل لَّهُ عِوَجَا
بارچە مەدھىيە ئاللاھقا مەنسۇپتۇركى، ئۇ ئۆزى تەرىپىدىن كېلىدىغان قاتتىق ئازاب-ئوقۇبەتتىن ئاگاھلاندۇرۇش، ياخشى ئىشلارنى قىلغان مۆمىنلەرگە مەڭگۈ تۇرىدىغان (يەنى جەننەتتىن ئىبارەت) ياخشى مۇكاپات بېرىدىغانلىقى بىلەن خۇش خەۋەر بېرىش، ئاللاھ بالا قىلىۋالدى دېگەنلەرنى ئاگاھلاندۇرۇش ئۈچۈن، بەندىسى (يەنى مۇھەممەت)كە ئەگرىلىكتىن خالىي كىتابنى چۈشۈردى(1 ـ 4).
سۈرە كەھف 2-ئايەت
قَيِّمًا لِّيُنذِرَ بَأْسًا شَدِيدًا مِّن لَّدُنْهُ وَيُبَشِّرَ الْمُؤْمِنِينَ الَّذِينَ يَعْمَلُونَ الصَّالِحَاتِ أَنَّ لَهُمْ أَجْرًا حَسَنًا
بارچە مەدھىيە ئاللاھقا مەنسۇپتۇركى، ئۇ ئۆزى تەرىپىدىن كېلىدىغان قاتتىق ئازاب-ئوقۇبەتتىن ئاگاھلاندۇرۇش، ياخشى ئىشلارنى قىلغان مۆمىنلەرگە مەڭگۈ تۇرىدىغان (يەنى جەننەتتىن ئىبارەت) ياخشى مۇكاپات بېرىدىغانلىقى بىلەن خۇش خەۋەر بېرىش، ئاللاھ بالا قىلىۋالدى دېگەنلەرنى ئاگاھلاندۇرۇش ئۈچۈن، بەندىسى (يەنى مۇھەممەت)كە ئەگرىلىكتىن خالىي كىتابنى چۈشۈردى(1 ـ 4).
سۈرە كەھف 3-ئايەت
مَّاكِثِينَ فِيهِ أَبَدًا
بارچە مەدھىيە ئاللاھقا مەنسۇپتۇركى، ئۇ ئۆزى تەرىپىدىن كېلىدىغان قاتتىق ئازاب-ئوقۇبەتتىن ئاگاھلاندۇرۇش، ياخشى ئىشلارنى قىلغان مۆمىنلەرگە مەڭگۈ تۇرىدىغان (يەنى جەننەتتىن ئىبارەت) ياخشى مۇكاپات بېرىدىغانلىقى بىلەن خۇش خەۋەر بېرىش، ئاللاھ بالا قىلىۋالدى دېگەنلەرنى ئاگاھلاندۇرۇش ئۈچۈن، بەندىسى (يەنى مۇھەممەت)كە ئەگرىلىكتىن خالىي كىتابنى چۈشۈردى(1 ـ 4).
سۈرە كەھف 4-ئايەت
وَيُنذِرَ الَّذِينَ قَالُوا اتَّخَذَ اللَّهُ وَلَدًا
بارچە مەدھىيە ئاللاھقا مەنسۇپتۇركى، ئۇ ئۆزى تەرىپىدىن كېلىدىغان قاتتىق ئازاب-ئوقۇبەتتىن ئاگاھلاندۇرۇش، ياخشى ئىشلارنى قىلغان مۆمىنلەرگە مەڭگۈ تۇرىدىغان (يەنى جەننەتتىن ئىبارەت) ياخشى مۇكاپات بېرىدىغانلىقى بىلەن خۇش خەۋەر بېرىش، ئاللاھ بالا قىلىۋالدى دېگەنلەرنى ئاگاھلاندۇرۇش ئۈچۈن، بەندىسى (يەنى مۇھەممەت)كە ئەگرىلىكتىن خالىي كىتابنى چۈشۈردى(1 ـ 4).
سۈرە كەھف 5-ئايەت
مَّا لَهُم بِهِ مِنْ عِلْمٍ وَلَا لِآبَائِهِمْ كَبُرَتْ كَلِمَةً تَخْرُجُ مِنْ أَفْوَاهِهِمْ إِن يَقُولُونَ إِلَّا كَذِبًا
ئۇلار ۋە ئۇلارنىڭ ئاتا ـ بوۋىلىرى(ئاللاھنىڭ بالىسى بار دەپ ئويدۇرغان بۇ بوھتانلىرىدا) ھېچقانداق مەلۇماتقا-ئىلمىي ئاساسقا ئىگە ئەمەس، ئۇلارنىڭ ئېغىزىدىن چىققان سۆز نېمىدېگەن قورقۇنچلۇق! ئۇلار پەقەت يالغاننىلا ئېيتىدۇ(5).
سۈرە كەھف 6-ئايەت
فَلَعَلَّكَ بَاخِعٌ نَّفْسَكَ عَلَى آثَارِهِمْ إِن لَّمْ يُؤْمِنُوا بِهَذَا الْحَدِيثِ أَسَفًا
(ئى مۇھەممەت!)ئەگەر ئۇلار بۇ سۆز-قۇرئانغا ئىمان ئېيتمىسا، سەن ئۇلارنىڭ قىلمىشلىرىدىن ئەپسۇسلىنىپ، ئۆزۈڭنى تۈگەشتۈرۈۋالىدىغاندەك تۇرىسەن (6).
سۈرە كەھف 7-ئايەت
إِنَّا جَعَلْنَا مَا عَلَى الْأَرْضِ زِينَةً لَّهَا لِنَبْلُوَهُمْ أَيُّهُمْ أَحْسَنُ عَمَلًا
ئىنسانلارنىڭ قايسىسىنىڭ ئىش-ھەرىكىتى ئەڭ ياخشى ئىكەنلىكىنى سىناش ئۈچۈن، بىز ھەقىقەتەن يەريۈزىدىكى شەيئىلەرنىڭ ھەممىسىنى يەر يۈزىنىڭ زىننىتى قىلدۇق (7).
سۈرە كەھف 8-ئايەت
وَإِنَّا لَجَاعِلُونَ مَا عَلَيْهَا صَعِيدًا جُرُزًا
بىز چوقۇم ( ۋاقتى كەلگەندە) يەر يۈزىدىكى نەرسىلەرنىڭ ھەممىسىنى قۇپقۇرۇق باياۋانغا ئايلاندۇرىمىز (8).
سۈرە كەھف 9-ئايەت
أَمْ حَسِبْتَ أَنَّ أَصْحَابَ الْكَهْفِ وَالرَّقِيمِ كَانُوا مِنْ آيَاتِنَا عَجَبًا
ئەسھابۇلكەھفنى- ( غارغا پاناھلىنىپ) ئىسمى لەۋھەگە پۈتۈلگەنلەرنى[1] بىزنىڭ ( قۇدرىتىمىزنى كۆرسىتىدىغان) ئالامەتلىرىمىز ئىچىدىكى ئەڭ ھەيران قالارلىقى دەپ ھېسابلىدىڭمۇ؟ (9).
سۈرە كەھف 10-ئايەت
إِذْ أَوَى الْفِتْيَةُ إِلَى الْكَهْفِ فَقَالُوا رَبَّنَا آتِنَا مِن لَّدُنكَ رَحْمَةً وَهَيِّئْ لَنَا مِنْ أَمْرِنَا رَشَدًا
ئەينى چاغدا بىر قانچە يىگىت غارغا پاناھلانغاندا(ئاللاھقا يىغا-زار قىلىپ): « ئى رەببىمىز! بىزگە ئۆز دەرگاھىڭدىن مېھىر - شەپقەت بەخش ئەتكەيسەن، بىزگە ئىشىمىزدا چىقىش يولى كۆرسەتكەيسەن! » دېگەنىدى (10).
سۈرە كەھف 11-ئايەت
فَضَرَبْنَا عَلَى آذَانِهِمْ فِي الْكَهْفِ سِنِينَ عَدَدًا
ئۇلارنى بىز غاردا ئۇزۇن يىللار ئۇخلىتىپ قويدۇق (11).
سۈرە كەھف 12-ئايەت
ثُمَّ بَعَثْنَاهُمْ لِنَعْلَمَ أَيُّ الْحِزْبَيْنِ أَحْصَى لِمَا لَبِثُوا أَمَدًا
ئاندىن ئىككى گۇرۇھتىن[2] قايسىسىنىڭ غاردا قانچىلىك ئۇزاق تۇرغانلىقىنى ئىنچىكە ھېسابلايدىغانلىقىنى ئوتتۇرىغا چىقىرىش ئۈچۈن بىز ئۇلارنى ئويغاتتۇق (12).
سۈرە كەھف 13-ئايەت
نَّحْنُ نَقُصُّ عَلَيْكَ نَبَأَهُم بِالْحَقِّ إِنَّهُمْ فِتْيَةٌ آمَنُوا بِرَبِّهِمْ وَزِدْنَاهُمْ هُدًى
ساڭا ئۇلارنىڭ ۋەقەلىكىنى ئەينەن ئېيتىپ بېرىمىز: ئۇلار ھەقىقەتەن رەببىگە ئىمان ئېيتقان يىگىتلەر ئىدى، بىز ئۇلارنىڭ ھىدايىتىنى-توغرا يول تۇتۇش ئېڭىنى كۈچەيتكەن ئىدۇق (13).
سۈرە كەھف 14-ئايەت
وَرَبَطْنَا عَلَى قُلُوبِهِمْ إِذْ قَامُوا فَقَالُوا رَبُّنَا رَبُّ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ لَن نَّدْعُوَ مِن دُونِهِ إِلَهًا لَّقَدْ قُلْنَا إِذًا شَطَطًا
ئۇلار ( كۇپرىغا قارشى ) ئورنىدىن دەس تۇرۇپ ، «بىزنىڭ رەببىمىز ئاسمانلارنىڭ ۋە زېمىننىڭ رەببىدۇر، بىز ئۇنى قويۇپ ھەرگىزمۇ ئۇنىڭدىن باشقىغا ئىلاھ دەپ چوقۇنمايمىز، ئەگەر ئۇنداق قىلساق، ئۇ چاغدا ھەقىقەتتىن يىراقلىشىپ چەكتىن ئاشقان بولىمىز(14)،
سۈرە كەھف 15-ئايەت
هَؤُلَاءِ قَوْمُنَا اتَّخَذُوا مِن دُونِهِ آلِهَةً لَّوْلَا يَأْتُونَ عَلَيْهِم بِسُلْطَانٍ بَيِّنٍ فَمَنْ أَظْلَمُ مِمَّنِ افْتَرَى عَلَى اللَّهِ كَذِبًا
بىزنىڭ بۇ خەلقىمىز ئاللاھتىن باشقا ئىلاھلارنى تىكلىۋالدى، ئۇلار نېمىشقا (ئويدۇرما ئىلاھلىرىنىڭ بەندىچىلىككە لايىق ئىكەنلىكىگە) ئېنىق پاكىت كەلتۈرەلمەيدۇ؟ ئاللاھ توغرىسىدا يالغاننى ئويدۇرۇپ چىقارغان ئادەمدىنمۇ قەبىھ كىم بار؟» دېگەندە، بىز ئۇلارنىڭ دىللىرىدا(بىر-بىرىگە قارىتا)رىشتە ئورناتتۇق (15).
سۈرە كەھف 16-ئايەت
وَإِذِ اعْتَزَلْتُمُوهُمْ وَمَا يَعْبُدُونَ إِلَّا اللَّهَ فَأْوُوا إِلَى الْكَهْفِ يَنشُرْ لَكُمْ رَبُّكُم مِّن رَّحْمَتِهِ وَيُهَيِّئْ لَكُم مِّنْ أَمْرِكُم مِّرْفَقًا
(ئارىسىدىكىلەردىن بىرى ئېيتتى: ئى يىگىتلەر!) سىلەر ئۇلاردىن ۋە ئۇلارنىڭ ئاللاھتىن باشقا چوقۇنغان نەرسىلىرىدىن ئايرىلغان ئىكەنسىلەر، ئۆڭكۈرنى پاناھگاھ قىلىڭلاركى، رەببىڭلار سىلەرگە ئۆز مېھىر-شەپقىتىنى كەڭ قىلىدۇ، ئىشىڭلارنى ئاسانلاشتۇرۇپ بېرىدۇ (16).
سۈرە كەھف 17-ئايەت
وَتَرَى الشَّمْسَ إِذَا طَلَعَت تَّزَاوَرُ عَن كَهْفِهِمْ ذَاتَ الْيَمِينِ وَإِذَا غَرَبَت تَّقْرِضُهُمْ ذَاتَ الشِّمَالِ وَهُمْ فِي فَجْوَةٍ مِّنْهُ ذَلِكَ مِنْ آيَاتِ اللَّهِ مَن يَهْدِ اللَّهُ فَهُوَ الْمُهْتَدِ وَمَن يُضْلِلْ فَلَن تَجِدَ لَهُ وَلِيًّا مُّرْشِدًا
كۈن چىققان چاغدا، كۈننىڭ ئۇلار تۇرغان ئۆڭكۈرنىڭ ئوڭ تەرىپىدىن ئەگىپ ئۆتىدىغانلىقىنى، كۈن پاتىدىغان چاغدا، كۈننىڭ ئۆڭكۈرنىڭ سول تەرىپىدىن قايرىلىپ ئۆتۈپ ( ئۇلارنى ئاپتىپى بىلەن بىئارام قىلمىغانلىقىنى ) كۆرىسەن. ئۇلار بولسا ئۆڭكۈر ئىچىدىكى كەڭرى بىر جايدا تۇراتتى. بۇ(ۋەقە) ئاللاھنىڭ(قۇدرىتىنىڭ) دەلىللىرىدىن بىرىدۇر . ئاللاھ كىمنى توغرا يولغا ئېرىشتۈرىدىكەن، ئۇ ھەقىقىي توغرا يول تاپقۇچىدۇر. ئاللاھ كىمنى ئازغۇنلۇقتا تاشلاپ قويىدىكەن، ئۇ چاغدا سەن ئۇ ئادەم ئۈچۈن ھېچقانداق توغرا يولغا باشلىغۇچى ئىگە تاپالمايسەن (17).
سۈرە كەھف 18-ئايەت
وَتَحْسَبُهُمْ أَيْقَاظًا وَهُمْ رُقُودٌ وَنُقَلِّبُهُمْ ذَاتَ الْيَمِينِ وَذَاتَ الشِّمَالِ وَكَلْبُهُم بَاسِطٌ ذِرَاعَيْهِ بِالْوَصِيدِ لَوِ اطَّلَعْتَ عَلَيْهِمْ لَوَلَّيْتَ مِنْهُمْ فِرَارًا وَلَمُلِئْتَ مِنْهُمْ رُعْبًا
ئۇلارنى ئۇخلاۋاتقىنىدا (كۆرگەن بولساڭ) ئويغاق دەپ ئويلاپ قالاتتىڭ، بىز ئۇلارنى ئوڭ ۋە سول تەرەپكە ئۆرۈپ تۇراتتۇق. ئۇلارنىڭ ئىتى (غار) نىڭ بوسۇغىسىدا ئىككى پۇتىنى سوزۇپ ياتاتتى، ئەگەر ئۇلارنى كۆرىدىغان بولساڭ، ئەلۋەتتە ئۇلاردىن قاتتىق قورقۇپ، چوقۇم ئارقاڭغا بۇرۇلۇپ قاچقان بولاتتىڭ (18).
سۈرە كەھف 19-ئايەت
وَكَذَلِكَ بَعَثْنَاهُمْ لِيَتَسَاءَلُوا بَيْنَهُمْ قَالَ قَائِلٌ مِّنْهُمْ كَمْ لَبِثْتُمْ قَالُوا لَبِثْنَا يَوْمًا أَوْ بَعْضَ يَوْمٍ قَالُوا رَبُّكُمْ أَعْلَمُ بِمَا لَبِثْتُمْ فَابْعَثُوا أَحَدَكُم بِوَرِقِكُمْ هَذِهِ إِلَى الْمَدِينَةِ فَلْيَنظُرْ أَيُّهَا أَزْكَى طَعَامًا فَلْيَأْتِكُم بِرِزْقٍ مِّنْهُ وَلْيَتَلَطَّفْ وَلَا يُشْعِرَنَّ بِكُمْ أَحَدًا
شۇنداق قىلىپ ئۇلارنى ئويغاتتۇق ۋە (ئۇلار بولغان ئەھۋال توغرىسىدا ) ئۆزئارا سوئال سوراشقا باشلىدى. ئۇلارنىڭ ئىچىدىن بىرەيلەن: « ( بۇ غاردا ) مۇشۇ رەۋىشتە قانچە ئۇزۇن تۇردۇڭلار ؟ » دېۋىدى، ئۇلار :« بىر كۈن ياكى بىر كۈندىنمۇ ئاز تۇردۇق » دېيىشتى. ( ئۇ ئەسنادا سۆز ئالغان ) يەنە باشقىلىرى مۇنداق دېدى : « قانچە ئۇزۇن تۇرغانلىقىڭلارنى رەببىڭلار ئوبدان بىلىدۇ . بىرىڭلارنى شۇ كۈمۈش تەڭگىلەر بىلەن شەھەرگە ئەۋەتىڭلار. قاراپ بېقىپ، ئەڭ پاكىز ۋە تەملىك يېمەكلىكلەرنى تاللاپ سىلەرگە بىر ئاز ئېلىپ كەلسۇن. ئۇ قاتتىق ئېھتىياتچان بولسۇن، سىلەرنى ھېچكىمگە تۇيدۇرمىسۇن » (19).
سۈرە كەھف 20-ئايەت
إِنَّهُمْ إِن يَظْهَرُوا عَلَيْكُمْ يَرْجُمُوكُمْ أَوْ يُعِيدُوكُمْ فِي مِلَّتِهِمْ وَلَن تُفْلِحُوا إِذًا أَبَدًا
ئەگەر شەھەردىكىلەر سىلەرنى بايقاپ قالسا، چالما-كېسەككە تۇتىدۇ ياكى سىلەرنى ئۆزلىرىنىڭ دىنىغا قايتۇرۇشقا ئۇرۇنىدۇ، ئۇ چاغدا سىلەر ھەرگىزمۇ مۇراد-مەقسىتىڭلارغا يېتەلمەيسىلەر» (20).
سۈرە كەھف 21-ئايەت
وَكَذَلِكَ أَعْثَرْنَا عَلَيْهِمْ لِيَعْلَمُوا أَنَّ وَعْدَ اللَّهِ حَقٌّ وَأَنَّ السَّاعَةَ لَا رَيْبَ فِيهَا إِذْ يَتَنَازَعُونَ بَيْنَهُمْ أَمْرَهُمْ فَقَالُوا ابْنُوا عَلَيْهِم بُنْيَانًا رَّبُّهُمْ أَعْلَمُ بِهِمْ قَالَ الَّذِينَ غَلَبُوا عَلَى أَمْرِهِمْ لَنَتَّخِذَنَّ عَلَيْهِم مَّسْجِدًا
شۇ ئارقىلىق كىشلەرگە ئاللاھنىڭ ۋەدىسىنىڭ بەرھەق ئىكەنلىكىنى ۋە قىيامەتنىڭ بولىدىغانلىقىدا ھېچقانداق گۇماننىڭ يوقلۇقىنى بىلدۈرۈش ئۈچۈن، ئىنسانلارنى ئۇلارنىڭ ئەھۋالىدىن خەۋەردار قىلدۇق. ئۇ چاغدا ئۇلار ئەسھابۇلكەھفنىڭ ئىشىنى(قانداق بىرتەرەپ قىلىش توغرىسدا) ئۆزئارا دەتالاش قىلىشقان ئىدى، بەزى كىشلەر(ھېچكىمنىڭ كۆرمەسلىكى ئۈچۈن) « ئەسھابۇلكەھفنىڭ ئەتراپىغا بىر تام سېلىڭلار» دېيىشتى، ئەسھابۇلكەھفنىڭ ئەھۋالىنى رەببى ھەممىدىن ئوبدان بىلىدۇ. گېپى ئۆتىدىغانلار : « ئۇ يەرگە چوقۇم ئىبادەتخانا [3] سالايلى » دېدى(21).
سۈرە كەھف 22-ئايەت
سَيَقُولُونَ ثَلَاثَةٌ رَّابِعُهُمْ كَلْبُهُمْ وَيَقُولُونَ خَمْسَةٌ سَادِسُهُمْ كَلْبُهُمْ رَجْمًا بِالْغَيْبِ وَيَقُولُونَ سَبْعَةٌ وَثَامِنُهُمْ كَلْبُهُمْ قُل رَّبِّي أَعْلَمُ بِعِدَّتِهِم مَّا يَعْلَمُهُمْ إِلَّا قَلِيلٌ فَلَا تُمَارِ فِيهِمْ إِلَّا مِرَاءً ظَاهِرًا وَلَا تَسْتَفْتِ فِيهِم مِّنْهُمْ أَحَدًا
(ئەسىرلەر ئۆتكەندىن كېيىن ) قارىسىغا گەپ قىلىدىغان كىشلەر چىقىپ (بەزىسى): ئەسھابۇلكەھف ئۈچ بولۇپ، تۆتىنچىسى ئۇلارنىڭ ئىتىدۇر» دەيدۇ، (يەنە بەزىلەر) « ئۇلار بەش بولۇپ، ئالتىنچىسى ئۇلارنىڭ ئىتىدۇر» دەيدۇ، (يەنە بەزىلەر) « ئۇلار يەتتە بولۇپ، سەككىزىنچىسى ئۇلارنىڭ ئىتىدۇر » دەيدۇ . ئېيتقىنكى ، ئۇلارنىڭ سانىنى رەببىم ئوبدان بىلىدۇ . ئۇلار ھەققىدە ھەقىقىي مەلۇماتقا ئىگە كىشلەرنىڭ سانى تولىمۇ ئازدۇر. شۇڭا ئۇلار توغرىسىدا پەقەت يۈزەكىلا مۇنازىرىلەشكىن، ئۇلارنىڭ ھېچبىرىدىن ئەسھابۇلكەھف قىسسىسىنى سورىمىغىن(22).
سۈرە كەھف 23-ئايەت
وَلَا تَقُولَنَّ لِشَيْءٍ إِنِّي فَاعِلٌ ذَلِكَ غَدًا
سەن بىرەر ئىشنى قىلماقچى بولساڭ، «ئەتە شۇ ئىشنى چوقۇم قىلىمەن» دېمەي (23)،
سۈرە كەھف 24-ئايەت
إِلَّا أَن يَشَاءَ اللَّهُ وَاذْكُر رَّبَّكَ إِذَا نَسِيتَ وَقُلْ عَسَى أَن يَهْدِيَنِ رَبِّي لِأَقْرَبَ مِنْ هَذَا رَشَدًا
پەقەت «ئاللاھ خالىسا-نېسىپ قىلسا( قىلىمەن)» دېگىن؛ ئەگەر ئۇنتۇپ قالغان بولساڭ(ئېسىڭگە كەلگەندە) دەرھال رەببىڭنى ياد ئەتكىن ھەمدە « ئۈمىدكى، رەببىم مېنى بۇنىڭدىنمۇ يېقىن بىر مۇۋەپپەقىيەتكە ئېرىشتۈرگۈسى! » دېگىن (24).
سۈرە كەھف 25-ئايەت
وَلَبِثُوا فِي كَهْفِهِمْ ثَلَاثَ مِائَةٍ سِنِينَ وَازْدَادُوا تِسْعًا
(بەزىلەر) ئۇلارنىڭ غاردا ئۈچيۈز يىل تۇرغانلىقىنى ئىلگىرى سۈرسە، (يەنە بەزىلەر) بۇنىڭغا توققۇز يىلنى ئىلاۋە قىلىشتى (25).
سۈرە كەھف 26-ئايەت
قُلِ اللَّهُ أَعْلَمُ بِمَا لَبِثُوا لَهُ غَيْبُ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ أَبْصِرْ بِهِ وَأَسْمِعْ مَا لَهُم مِّن دُونِهِ مِن وَلِيٍّ وَلَا يُشْرِكُ فِي حُكْمِهِ أَحَدًا
ئېيتقىنكى، « ئۇلارنىڭ تۇرغان ۋاقتىنى ئاللاھ ئوبدان بىلىدۇ. ئاسمانلارنىڭ ۋە زېمىننىڭ غەيبى-يوشۇرۇن(مەلۇماتلىرى) پەقەت ئاللاھنىڭ ئىلكىدىدۇر، ئاللاھنىڭ كۆرىشى نېمىدېگەن مۇكەممەل! ئاللاھنىڭ ئىشتىشى نېمىدېگەن مۇكەممەل ! ئۇلارنىڭ ئاللاھتىن باشقا ھېچقانداق ھامىيسىمۇ يوقتۇر. ئاللاھ ئۆز ھۆكمىگە ھېچكىمنى شېرىك قىلمايدۇ» (26).
سۈرە كەھف 27-ئايەت
وَاتْلُ مَا أُوحِيَ إِلَيْكَ مِن كِتَابِ رَبِّكَ لَا مُبَدِّلَ لِكَلِمَاتِهِ وَلَن تَجِدَ مِن دُونِهِ مُلْتَحَدًا
(ئى مۇھەممەت!) سەن رەببىڭنىڭ كىتابىدىن ئىبارەت ساڭا ۋەھىي قىلىنغاننى ( ئىنسانلارغا ) ئوقۇپ بەرگىن. ئاللاھنىڭ سۆزلىرىنى ھېچكىم ئۆزگەرتەلمەيدۇ، سەن ھەرگىزمۇ ئاللاھتىن باشقا (سېغىنىدىغان) پاناھگاھ تاپالمايسەن (27).
سۈرە كەھف 28-ئايەت
وَاصْبِرْ نَفْسَكَ مَعَ الَّذِينَ يَدْعُونَ رَبَّهُم بِالْغَدَاةِ وَالْعَشِيِّ يُرِيدُونَ وَجْهَهُ وَلَا تَعْدُ عَيْنَاكَ عَنْهُمْ تُرِيدُ زِينَةَ الْحَيَاةِ الدُّنْيَا وَلَا تُطِعْ مَنْ أَغْفَلْنَا قَلْبَهُ عَن ذِكْرِنَا وَاتَّبَعَ هَوَاهُ وَكَانَ أَمْرُهُ فُرُطًا
رەببىڭنىڭ خۇرسەنلىكىنى كۆزلەپ، ئەتىگەن-ئاخشامدا ئۇنىڭغا (تېۋىنىپ) دۇئا قىلىپ تۇرىدىغانلار بىلەن بىللە بولۇشقا چىداملىق بولغىن، دۇنيا ھاياتىنىڭ زىبۇ-زىننىتىنى دەپ ئۇلارنى كۆزگە ئىلماي قالمىغىن، بىز دىلىنى زىكرىمىزدىن غەپلەتتە قالدۇرغان، ئۆزىنىڭ نەپس-خاھىشىغا ئەگەشكەن ۋە ئىشى ئاشقۇنلۇق بولغان ئادەمگە ئىتائەت قىلمىغىن (28).
سۈرە كەھف 29-ئايەت
وَقُلِ الْحَقُّ مِن رَّبِّكُمْ فَمَن شَاءَ فَلْيُؤْمِن وَمَن شَاءَ فَلْيَكْفُرْ إِنَّا أَعْتَدْنَا لِلظَّالِمِينَ نَارًا أَحَاطَ بِهِمْ سُرَادِقُهَا وَإِن يَسْتَغِيثُوا يُغَاثُوا بِمَاءٍ كَالْمُهْلِ يَشْوِي الْوُجُوهَ بِئْسَ الشَّرَابُ وَسَاءَتْ مُرْتَفَقًا
(ئى مۇھەممەت!) «بۇ ھەقىقەت ( يەنى قۇرئان) رەببىڭلار تەرىپىدىن كەلگەندۇر. قېنى، خالىغان ئادەم ئىمان ئېيتسۇن، خالىغان ئادەم كاپىر بولسۇن» دېگىن، بىز ھەقىقەتەن (گۇناھ - مەسىيەتكە بېرىلىش ئارقىلىق ئۆزىگە ئۇۋال قىلغان ) زالىملارغا تۈتۈن پەردىلىرى ئۇلارنى قاتمۇقات ئورۇۋالىدىغان ئوتنى تەييارلىدۇق. ئۇلار تەشنالىقتىن نالە قىلىپ سۇ تەلەپ قىلسا، ئۇلارغا قىزىتىلغان ياغقا ئوخشاش يۈزلەرنى كۆيدۈرۈۋېتىدىغان ناھايىتى قىزىق سۇ بېرىلىدۇ، بۇ نېمىدېگەن ناچار ئىچىملىك! دوزاخ نېمىدېگەن يامان جاي! (29)
سۈرە كەھف 30-ئايەت
إِنَّ الَّذِينَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ إِنَّا لَا نُضِيعُ أَجْرَ مَنْ أَحْسَنَ عَمَلًا
ئىمان ئېيتقان ۋە ياخشى ئىشلارنى قىلغانلارغا كەلسەك، بىز ياخشى ئىش قىلغان- ئىشىنى قېتىرقىنىپ قىلغانلارنىڭ ئەمگىكىنى ھەرگىز زايە قىلىۋەتمەيمىز (30).
سۈرە كەھف 31-ئايەت
أُولَئِكَ لَهُمْ جَنَّاتُ عَدْنٍ تَجْرِي مِن تَحْتِهِمُ الْأَنْهَارُ يُحَلَّوْنَ فِيهَا مِنْ أَسَاوِرَ مِن ذَهَبٍ وَيَلْبَسُونَ ثِيَابًا خُضْرًا مِّن سُندُسٍ وَإِسْتَبْرَقٍ مُّتَّكِئِينَ فِيهَا عَلَى الْأَرَائِكِ نِعْمَ الثَّوَابُ وَحَسُنَتْ مُرْتَفَقًا
ئاستىدىن ئۆستەڭلەر ئېقىپ تۇرىدىغان، مەڭگۈلۈك جەننەتلەر ئەنە شۇنداقلارنىڭ بولىدۇ . ئۇلار جەننەتتە ئالتۇندىن بىلەزۈكلەرنى تاقايدۇ، نېپىز ۋە قېلىن يىپەك شايىدىن ئىشلەنگەن يېشىل كىيىملەرنى كىيىدۇ، تەختلەرگە يۆلىنىپ ئولتۇرىدۇ . بۇ نېمىدېگەن ياخشى مۇكاپات! جەننەت نېمىدېگەن گۈزەل جاي! (31)
سۈرە كەھف 32-ئايەت
وَاضْرِبْ لَهُم مَّثَلًا رَّجُلَيْنِ جَعَلْنَا لِأَحَدِهِمَا جَنَّتَيْنِ مِنْ أَعْنَابٍ وَحَفَفْنَاهُمَا بِنَخْلٍ وَجَعَلْنَا بَيْنَهُمَا زَرْعًا
(ئى مۇھەممەت!)ئۇلارغا مۇنداق ئىككى ئادەمنى مىسال قىلىپ كەلتۈرگىن: ئۇلارنىڭ بىرىگە بىز ئەتراپى خورمىزارلىق، ئوتتۇرىسىدا ئېكىنزارلىق بولغان تاللىق ئىككى باغ ئاتا قىلدۇق (32).
سۈرە كەھف 33-ئايەت
كِلْتَا الْجَنَّتَيْنِ آتَتْ أُكُلَهَا وَلَمْ تَظْلِم مِّنْهُ شَيْئًا وَفَجَّرْنَا خِلَالَهُمَا نَهَرًا
ھەر ئىككىلىسى كەم - كوتسىز، تولۇق مېۋە ( يەنى ھوسۇل ) بېرىدىغان باغلار بولۇپ، ئۇلارنىڭ ئارىسىدىن ئېقىپ تۇرىدىغان ئۆستەڭنى بەرپا قىلدۇق (33).
سۈرە كەھف 34-ئايەت
وَكَانَ لَهُ ثَمَرٌ فَقَالَ لِصَاحِبِهِ وَهُوَ يُحَاوِرُهُ أَنَا أَكْثَرُ مِنكَ مَالًا وَأَعَزُّ نَفَرًا
باغ ئىگىسى نۇرغۇن مەھسۇلاتقا ( يەنى مال - مۈلۈككە ) ئىگە ئىدى، ( بىر كۈنى ) ئۇ ئاغىنىسى بىلەن پاراڭلىشىۋېتىپ ئۇنىڭغا : «مەن سەندىن باي، ئادەملىرىم سېنىڭكىدىن كۆپ» دېدى (34).
سۈرە كەھف 35-ئايەت
وَدَخَلَ جَنَّتَهُ وَهُوَ ظَالِمٌ لِّنَفْسِهِ قَالَ مَا أَظُنُّ أَن تَبِيدَ هَذِهِ أَبَدًا
ئۇ بېغىغا كىرىپ (كۆرەڭلەپ)ئۆزىگە ئۆزى ئۇۋال قىلغان ھالدا مۇنداق دېدى : « بۇ باغ مەڭگۈ يوقالمايدۇ دەپ ئويلايمەن (35).
سۈرە كەھف 36-ئايەت
وَمَا أَظُنُّ السَّاعَةَ قَائِمَةً وَلَئِن رُّدِدتُّ إِلَى رَبِّي لَأَجِدَنَّ خَيْرًا مِّنْهَا مُنقَلَبًا
شۇنىڭدەك قىيامەتمۇ بولمايدۇ دەپ ئويلايمەن، (ناۋادا قىيامەت بولۇپ ) رەببىمنىڭ دەرگاھىغا قايتۇرۇلۇپ قالساممۇ ، چوقۇم بۇ باغدىن ياخشىراقىنى تاپىمەن» (36).
سۈرە كەھف 37-ئايەت
قَالَ لَهُ صَاحِبُهُ وَهُوَ يُحَاوِرُهُ أَكَفَرْتَ بِالَّذِي خَلَقَكَ مِن تُرَابٍ ثُمَّ مِن نُّطْفَةٍ ثُمَّ سَوَّاكَ رَجُلًا
پاراڭلىشىۋاتقان ئاغىنىسى ئېيتتى: « سېنى تۇپراقتىن، ئاندىن بىر تامچە سۇ (يەنى سپېرما ) دىن يارىتىپ، ئاندىن سېنى راۋۇرۇس بىر ئادەم سىياقىغا كەلتۈرگەن ئاللاھقا تۇزكورلۇق قىلامسەن ؟(37)
سۈرە كەھف 38-ئايەت
لَّكِنَّا هُوَ اللَّهُ رَبِّي وَلَا أُشْرِكُ بِرَبِّي أَحَدًا
لېكىن ماڭا كەلسەك، ئاللاھ مېنىڭ رەببىمدۇر، مەن ئۇنىڭغا ھېچكىمنى شېرىك كەلتۈرمەيمەن (38).
سۈرە كەھف 39-ئايەت
وَلَوْلَا إِذْ دَخَلْتَ جَنَّتَكَ قُلْتَ مَا شَاءَ اللَّهُ لَا قُوَّةَ إِلَّا بِاللَّهِ إِن تَرَنِ أَنَا أَقَلَّ مِنكَ مَالًا وَوَلَدًا
سەن بېغىڭغا كىرگەن چېغىڭدا (ئاللاھنىڭ ھاياتتىكى ھەممىگە قول تىقىپ تۇرغانلىقىنى تونۇپ ) : <ئاللاھنىڭ خالىغىنى بولىدۇ، پۈتۈن كۈچ-قۇدرەت ئاللاھنىڭ ئىلكىدە> دېسەڭچۇ؟ سەن كۆرۈۋاتقاندەك، مېنىڭ بايلىقىم ۋە ئەۋلادىم سېنىڭكىدىن ئاز بولسىمۇ (39)،
سۈرە كەھف 40-ئايەت
فَعَسَى رَبِّي أَن يُؤْتِيَنِ خَيْرًا مِّن جَنَّتِكَ وَيُرْسِلَ عَلَيْهَا حُسْبَانًا مِّنَ السَّمَاءِ فَتُصْبِحَ صَعِيدًا زَلَقًا
رەببىم ماڭا سېنىڭ بېغىڭدىن ياخشىراقىنى بەخش ئېتىشى، سېنىڭ بېغىڭغا بولسا ئاسماندىن بىر ئاپەت ئەۋەتىش بىلەن بېغىڭ تۈپتۈز قاقاس يەرگە ئايلىنىپ كېتىشى (40)،
سۈرە كەھف 41-ئايەت
أَوْ يُصْبِحَ مَاؤُهَا غَوْرًا فَلَن تَسْتَطِيعَ لَهُ طَلَبًا
ياكى ئۇنىڭ سۈيى سىڭىپ كېتىپ، ئۇنى ئىزدەپ تېپىش سېنىڭ قولۇڭدىن كەلمەسلىكى مۇمكىن» (41).
سۈرە كەھف 42-ئايەت
وَأُحِيطَ بِثَمَرِهِ فَأَصْبَحَ يُقَلِّبُ كَفَّيْهِ عَلَى مَا أَنفَقَ فِيهَا وَهِيَ خَاوِيَةٌ عَلَى عُرُوشِهَا وَيَقُولُ يَا لَيْتَنِي لَمْ أُشْرِكْ بِرَبِّي أَحَدًا
(ئۇزۇن ئۆتمەي) ئۇ(تۇزكور ئادەم)نىڭ مېۋىلىك بېغى ( ئاپەت بىلەن ) ۋەيران بولدى. ئۇ باغقا سەرپ قىلغان چىقىملىرىغا چىدىماي ئىككى ئالىقىنىنى ئۇۋۇلاپ قالدى ، بېغىنىڭ كەپىسى يەرگە يىقىلغان ئىدى، ئۇ:« ۋاي ئىسىت! رەببىمدىن باشقىغا ئىلاھلىق راۋا كۆرمىگەن بولسامچۇ !» دەپ كەتتى (42).
سۈرە كەھف 43-ئايەت
وَلَمْ تَكُن لَّهُ فِئَةٌ يَنصُرُونَهُ مِن دُونِ اللَّهِ وَمَا كَانَ مُنتَصِرًا
ئۇنىڭغا ئاللاھتىن باشقا ياردەم قىلىدىغان گۇرۇھمۇ تېپىلمىدى، ئۆزىمۇ ئۆزىگە ياردەم قىلالمىدى (43).
سۈرە كەھف 44-ئايەت
هُنَالِكَ الْوَلَايَةُ لِلَّهِ الْحَقِّ هُوَ خَيْرٌ ثَوَابًا وَخَيْرٌ عُقْبًا
بۇنداق ھالەتتە ھەقىقىي مەنىدىكى مەدەتكارلىق ئاللاھقىلا مەنسۇپتۇر . ئاللاھ ئەڭ ياخشى مۇكاپات بەرگۈچىدۇر ۋە ئەڭ ياخشى ئاقىۋەت ئاتا قىلغۇچىدۇر (44).
سۈرە كەھف 45-ئايەت
وَاضْرِبْ لَهُم مَّثَلَ الْحَيَاةِ الدُّنْيَا كَمَاءٍ أَنزَلْنَاهُ مِنَ السَّمَاءِ فَاخْتَلَطَ بِهِ نَبَاتُ الْأَرْضِ فَأَصْبَحَ هَشِيمًا تَذْرُوهُ الرِّيَاحُ وَكَانَ اللَّهُ عَلَى كُلِّ شَيْءٍ مُّقْتَدِرًا
(ئى مۇھەممەت!) ئۇلارغا دۇنيا تىرىكچىلىكى ھەققىدە مۇنداق مىسالنى كەلتۈرگىن: بىز ئاسماندىن يامغۇر ياغدۇرىمىز، شۇ يامغۇر بىلەن زېمىننىڭ ئۆسۈملۈكلىرى بىر-بىرىگە چىرمىشىپ تولۇق ئۆسىدۇ، ئاندىن قۇرۇپ تۆكۈلىدۇ، ئاندىن ئۇنى بوران ئۇچۇرۇپ كېتىدۇ. دۇنيا تىرىكچىلىكى ئەنە شۇنىڭغا ئوخشايدۇ، ئاللاھ ھەممە نەرسىگە كۈچى يەتكۈچىدۇر (45).
سۈرە كەھف 46-ئايەت
الْمَالُ وَالْبَنُونَ زِينَةُ الْحَيَاةِ الدُّنْيَا وَالْبَاقِيَاتُ الصَّالِحَاتُ خَيْرٌ عِندَ رَبِّكَ ثَوَابًا وَخَيْرٌ أَمَلًا
مال-مۈلۈك ۋە پەرزەنتلەر دۇنيا ھاياتىنىڭزىبۇ- زىننىتىدۇر. مەڭگۈ ئۆچمەيدىغان ياخشى ئىشلار بولسا رەببىڭنىڭ نەزىرىدە قىممەت جەھەتتىن تېخىمۇ يۇقىرى، ئۈمىد باغلاشقا تېخىمۇ لايىقتۇر (46).
سۈرە كەھف 47-ئايەت
وَيَوْمَ نُسَيِّرُ الْجِبَالَ وَتَرَى الْأَرْضَ بَارِزَةً وَحَشَرْنَاهُمْ فَلَمْ نُغَادِرْ مِنْهُمْ أَحَدًا
بىز تاغلارنى ماڭدۇرۇۋېتىدىغان كۈندە(يەنى قىيامەتتە)، يەر يۈزىنىڭ تاپتاقىر-بوش بولۇپ قالغانلىقىنى كۆرىسەن، ئىنسانلارنى مەھشەرگاھقا يىغىمىز، ئۇلاردىن ھېچكىمنى قالدۇرۇپ قويمايمىز (47).
سۈرە كەھف 48-ئايەت
وَعُرِضُوا عَلَى رَبِّكَ صَفًّا لَّقَدْ جِئْتُمُونَا كَمَا خَلَقْنَاكُمْ أَوَّلَ مَرَّةٍ بَلْ زَعَمْتُمْ أَلَّن نَّجْعَلَ لَكُم مَّوْعِدًا
ئىنسانلار سەپ-سەپ بولۇپ رەببىنىڭ ھۇزۇرىغا كەلتۈرۈلىدۇ، (شۇ چاغدا كاپىرلارغا دېيىلىدۇ): «مانا سىلەر بىزنىڭ ئالدىمىزغا بىز سىلەرنى دەسلەپتە قانداق ياراتقان بولساق،شۇ ھالەتتە(تەنھا ۋە مال-مۈلۈكسىز) كەلدىڭلار. ئەمەلىيەتتە سىلەر( دۇنيادىكى ۋاقتىڭلاردا ) رەببىمىز بىزنىڭ تىرىلىدىغان ۋاقتىمىزنى بېكىتمەيدۇ، دەپ ئويلىغان ئىدىڭلار» (48).
سۈرە كەھف 49-ئايەت
وَوُضِعَ الْكِتَابُ فَتَرَى الْمُجْرِمِينَ مُشْفِقِينَ مِمَّا فِيهِ وَيَقُولُونَ يَا وَيْلَتَنَا مَالِ هَذَا الْكِتَابِ لَا يُغَادِرُ صَغِيرَةً وَلَا كَبِيرَةً إِلَّا أَحْصَاهَا وَوَجَدُوا مَا عَمِلُوا حَاضِرًا وَلَا يَظْلِمُ رَبُّكَ أَحَدًا
كىشلەرنىڭ ( دۇنيادا قىلغان-ئەتكەنلىرىنىڭ) پۈتۈكى ئالدىغا قويۇلغاندا، گۇناھكارلارنىڭ ئۇنىڭدا يېزىلغانلاردىن قاتتىق قورقۇۋاتقانلىقىنى كۆرىسەن. ئۇلار : « ۋاي ئىسىت! بۇ پۈتۈككە چوڭ-كىچىك ئىشنىڭ ھەممىسى چالا قالماي خاتىرىلىنىپتۇغۇ ؟ » دەيدۇ . قىلغان - ئەتكەنلىرىنىڭ ھەممىسىنىڭ پۈتۈككە خاتىرىلەنگەنلىكىنى كۆرىدۇ . سېنىڭ رەببىڭ ھېچكىمگە ئۇۋال قىلمايدۇ (49).
سۈرە كەھف 50-ئايەت
وَإِذْ قُلْنَا لِلْمَلَائِكَةِ اسْجُدُوا لِآدَمَ فَسَجَدُوا إِلَّا إِبْلِيسَ كَانَ مِنَ الْجِنِّ فَفَسَقَ عَنْ أَمْرِ رَبِّهِ أَفَتَتَّخِذُونَهُ وَذُرِّيَّتَهُ أَوْلِيَاءَ مِن دُونِي وَهُمْ لَكُمْ عَدُوٌّ بِئْسَ لِلظَّالِمِينَ بَدَلًا
ئەينى چاغدا بىز پەرىشتىلەرگە : « ئادەم ئۈچۈن بېشىڭلارنى يەرگە تەگكۈزۈپ تەزىم قىلىڭلار » دېگەن ئىدۇق، ئىبلىستىن باشقا ھەممىسى بېشىنى يەرگە تەگكۈزۈپ تەزىم قىلدى، ئىبلىس جىنلاردىن ئىدى. شۇنىڭ بىلەن ئۇ رەببىنىڭ ئىتائىتىدىن چىقتى. سىلەر مېنى قويۇپ ئىبلىسنى ۋە ئۇنىڭ پۇشتىنى دوست قىلىۋالامسىلەر؟ ھالبۇكى، ئۇلار سىلەرگە دۈشمەندۇر. ئۆزىگە ئۆزى ئۇۋال قىلغۇچىلار ئۈچۈن بۇ(دوست تۇتۇش) نېمىدېگەن ناچار ئالماشتۇرۇشتۇر! (50).
سۈرە كەھف 51-ئايەت
مَّا أَشْهَدتُّهُمْ خَلْقَ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ وَلَا خَلْقَ أَنفُسِهِمْ وَمَا كُنتُ مُتَّخِذَ الْمُضِلِّينَ عَضُدًا
مەن ئۇلارنى ( يەنى ئىبلىس ۋە پۇشتىنى ) ئاسمانلارنىڭ ۋە زېمىننىڭ يارىتىلىشىغىمۇ، ئۇلارنىڭ ئۆزلىرىنىڭ يارىتىلىشىغىمۇ شاھىت قىلغىنىم يوق. ( بۇ ) ئازدۇرغۇچى گۇرۇھنى ياردەمچى قىلىۋالغىنىممۇ يوق (51).
سۈرە كەھف 52-ئايەت
وَيَوْمَ يَقُولُ نَادُوا شُرَكَائِيَ الَّذِينَ زَعَمْتُمْ فَدَعَوْهُمْ فَلَمْ يَسْتَجِيبُوا لَهُمْ وَجَعَلْنَا بَيْنَهُم مَّوْبِقًا
ئۇ كۈندە ئاللاھ ( ئۇلارغا ) ئېيتىدۇ : « سىلەر ( ئەمدى ) مېنىڭ شېرىكلىرىم ئىكەنلىكىنى ئىلگىرى سۈرگەن نەرسەڭلارنى چاقىرىپ بېقىڭلار(يەنى ئازاب - ئوقۇبەتتىن قۇتقۇزالامدىكەن؟) .شۇنىڭ بىلەن ئۇلارنى چاقىرىپ باقىدۇ، بىراق ئۇ نەرسىلەر جاۋاپ بېرەلمەيدۇ، بىز ئۇلارنىڭ ئارىسىغا ھالاكەتلىك بىر توساق پەيدا قىلىمىز (52).
سۈرە كەھف 53-ئايەت
وَرَأَى الْمُجْرِمُونَ النَّارَ فَظَنُّوا أَنَّهُم مُّوَاقِعُوهَا وَلَمْ يَجِدُوا عَنْهَا مَصْرِفًا
گۇناھكارلار دوزاخنى كۆرۈپ ئۇنىڭغا كىرىدىغانلىقىنى جەزملەشتۈرىدۇ . بىراق ئۇنىڭدىن قېچىپ قۇتۇلىدىغان بىرەر يولنى تاپالمايدۇ (53).
سۈرە كەھف 54-ئايەت
وَلَقَدْ صَرَّفْنَا فِي هَذَا الْقُرْآنِ لِلنَّاسِ مِن كُلِّ مَثَلٍ وَكَانَ الْإِنسَانُ أَكْثَرَ شَيْءٍ جَدَلًا
بىز ھەقىقەتەن بۇ قۇرئاندا ئىنسانلار ئۈچۈن ھەرخىل مىساللارنى خىلمۇخىل ئىپادىلەش ئۇسۇلى بىلەن بايان قىلدۇق. ئىنسان بەكمۇ جېدەلخور نەرسىدۇر (54).
سۈرە كەھف 55-ئايەت
وَمَا مَنَعَ النَّاسَ أَن يُؤْمِنُوا إِذْ جَاءَهُمُ الْهُدَى وَيَسْتَغْفِرُوا رَبَّهُمْ إِلَّا أَن تَأْتِيَهُمْ سُنَّةُ الْأَوَّلِينَ أَوْ يَأْتِيَهُمُ الْعَذَابُ قُبُلًا
ئىنسانلارغا يېتەكچى ( يەنى قۇرئان ) كەلگەندىن كېيىن ئۇلارنى ئىمان ئېيتىشتىن ۋە رەببىدىن كەچۈرۈم سوراشتىن توسقان بىردىنبىر نەرسە پەقەت ئۇلارنىڭ ئۆتمۈشتىكى ( گۇناھكار) خەلقلەرنىڭ بېشىغا كەلگەن بالايىئاپەتنىڭ ئۆزلىرىنىڭمۇ بېشىغا كېلىشىنى ياكى ئاخىرەت ئازابىنىڭ نەق ئالدىغا كېلىشىنى كۈتۈشى بولماي باشقا نېمە بولسۇن! (55).
سۈرە كەھف 56-ئايەت
وَمَا نُرْسِلُ الْمُرْسَلِينَ إِلَّا مُبَشِّرِينَ وَمُنذِرِينَ وَيُجَادِلُ الَّذِينَ كَفَرُوا بِالْبَاطِلِ لِيُدْحِضُوا بِهِ الْحَقَّ وَاتَّخَذُوا آيَاتِي وَمَا أُنذِرُوا هُزُوًا
بىز پەيغەمبەرلەرنى (بالايىئاپەت كەلتۈرگۈچى ئەمەس) پەقەتلا خۇش خەۋەر بەرگۈچى ۋە ئاگاھلاندۇرغۇچى قىلىپ ئەۋەتىمىز. كاپىرلار (ھەقىقەتنى) رەزىللىك ۋە يالغانچىلىق ئارقىلىق يوقىتىش ئۈچۈن جېدەل قىلىدۇ. ئۇلار مېنىڭ ئايەتلىرىمنى ۋە ئۇلارغا بېرىلگەن ئاگاھلاندۇرۇشلارنى مەسخىرە قىلىشىدۇ (56).
سۈرە كەھف 57-ئايەت
وَمَنْ أَظْلَمُ مِمَّن ذُكِّرَ بِآيَاتِ رَبِّهِ فَأَعْرَضَ عَنْهَا وَنَسِيَ مَا قَدَّمَتْ يَدَاهُ إِنَّا جَعَلْنَا عَلَى قُلُوبِهِمْ أَكِنَّةً أَن يَفْقَهُوهُ وَفِي آذَانِهِمْ وَقْرًا وَإِن تَدْعُهُمْ إِلَى الْهُدَى فَلَن يَهْتَدُوا إِذًا أَبَدًا
رەببىنىڭ ئايەتلىرى خاتىرىلىتىلگەن تۇرۇپمۇ، ئۇ ئايەتلەردىن يۈز ئۆرۈگەن ۋە ئۆزىنىڭ ئىلگىرى قىلغان گۇناھلىرىنى ئۇنتۇغان كىشىدىنمۇ بەكرەك زالىم ئادەم بارمۇ؟ شۈبھىسىزكى، بىز ئۇلارنىڭ دىللىرىغا قۇرئاننى چۈشىنىشكە توسقۇنلۇق قىلىدىغان پەردىلەرنى تارتتۇق[4]، قۇلاقلىرىنى ئېغىر قىلدۇق، ئەگەر ئۇلارنى توغرا يولغا دەۋەت قىلساڭ، ئۇلار ھەرگىز توغرا يولغا كەلمەيدۇ (57).
سۈرە كەھف 58-ئايەت
وَرَبُّكَ الْغَفُورُ ذُو الرَّحْمَةِ لَوْ يُؤَاخِذُهُم بِمَا كَسَبُوا لَعَجَّلَ لَهُمُ الْعَذَابَ بِل لَّهُم مَّوْعِدٌ لَّن يَجِدُوا مِن دُونِهِ مَوْئِلًا
رەببىڭ بەكمۇ ئەپۇچاندۇر ۋە رەھىم-شەپقەت ئىگىسىدۇر، ناۋادا ئاللاھ ئۇلارنى قىلمىشىغا قاراپ جازالايدىغان بولسا، ئەلۋەتتە، ئۇلارغا ئازاب - ئوقۇبەتنى تېزلەتكەن بولاتتى. لېكىن ئۇلارغا بەلگىلەنگەن بىر ۋاقىت بار، ئۇنىڭدىن قېچىپ پاناھلىنىۋالىدىغان ھېچقانداق جاينى تاپالمايدۇ (58).
سۈرە كەھف 59-ئايەت
وَتِلْكَ الْقُرَى أَهْلَكْنَاهُمْ لَمَّا ظَلَمُوا وَجَعَلْنَا لِمَهْلِكِهِم مَّوْعِدًا
مانا بۇ ئەللەر[5] (ھەقنى ئىنكار قىلىش ئارقىلىق)ئۆزىگە ئۆزى ئۇۋال قىلىۋىدى، ئۇلارنى يوق قىلىپ تاشلىدۇق. ئۇلارنىڭ يوق قىلىنىشى ئۈچۈن مۇئەييەن ۋاقىت بەلگىلىدۇق (59).
سۈرە كەھف 60-ئايەت
وَإِذْ قَالَ مُوسَى لِفَتَاهُ لَا أَبْرَحُ حَتَّى أَبْلُغَ مَجْمَعَ الْبَحْرَيْنِ أَوْ أَمْضِيَ حُقُبًا
ئەينى چاغدا مۇسا ياش خادىمى(يۇشا ئىبنى نۇن)غا:« ئىككى دېڭىزنىڭ قوشۇلىدىغان جايىغا يەتمىگۈچە مېڭىشتىن توختىمايمەن ياكى ( مەنزىلگە يېتىش ئۈچۈن ) يىللاپ مېڭىۋېرىمەن » دېگەنىدى (60).
سۈرە كەھف 61-ئايەت
فَلَمَّا بَلَغَا مَجْمَعَ بَيْنِهِمَا نَسِيَا حُوتَهُمَا فَاتَّخَذَ سَبِيلَهُ فِي الْبَحْرِ سَرَبًا
ئۇ ئىككەيلەن ئىككى دېڭىزنىڭ قۇشۇلىدىغان جايىغا يېتىپ بارغاندا بېلىقنى ئۇنتۇپ قالدى، شۇنىڭ بىلەن بېلىق دېڭىزغا يول ئېلىپ كىرىپ كەتتى (61).
سۈرە كەھف 62-ئايەت
فَلَمَّا جَاوَزَا قَالَ لِفَتَاهُ آتِنَا غَدَاءَنَا لَقَدْ لَقِينَا مِن سَفَرِنَا هَذَا نَصَبًا
ئۇلار ئۇ جايدىن ئۆتۈپ بولغاندا، مۇسا ياش خادىمىغا: « ناشتىلىقىمىزنى ئېلىپ كەلگىن، بۇ سەپىرىمىزدە ھەقىقەتەن چارچاپ كەتتۇق» دېدى (62).
سۈرە كەھف 63-ئايەت
قَالَ أَرَأَيْتَ إِذْ أَوَيْنَا إِلَى الصَّخْرَةِ فَإِنِّي نَسِيتُ الْحُوتَ وَمَا أَنسَانِيهُ إِلَّا الشَّيْطَانُ أَنْ أَذْكُرَهُ وَاتَّخَذَ سَبِيلَهُ فِي الْبَحْرِ عَجَبًا
ياش خادىم:« ما ئىشنى كۆرمەمسىز؟ بىز قورام تاشنىڭ يېنىدا ئارام ئېلىۋاتقاندا مەن بېلىقنى ئۇنتۇپ قاپتىمەن. ئۇنىڭ ( ئاجايىپ ۋەقەسىنى ) سىزگە ئېيتىشنى ماڭا ئۇنتۇلدۇرغىنى شەيتاندىن باشقىسى ئەمەس. بېلىق ھەيران قالارلىق رەۋىشتە دېڭىزغا كىرىپ كەتكەنىدى » دېدى (63).
سۈرە كەھف 64-ئايەت
قَالَ ذَلِكَ مَا كُنَّا نَبْغِ فَارْتَدَّا عَلَى آثَارِهِمَا قَصَصًا
مۇسا:« بىزنىڭ ئىزدەيدىغان يېرىمىز دەل ئاشۇ يەر ئىدى» دېدى-دە ، ئىككىسى دەرھال كەلگەن ئىزى بويىچە كەينىگە ياندى (64).
سۈرە كەھف 65-ئايەت
فَوَجَدَا عَبْدًا مِّنْ عِبَادِنَا آتَيْنَاهُ رَحْمَةً مِّنْ عِندِنَا وَعَلَّمْنَاهُ مِن لَّدُنَّا عِلْمًا
ئاندىن ئۇ ئىككىسى بىزنىڭ بەندىلىرىمىزدىن كاتتا مەرھەمىتىمىزگە ئېرىشكەن ۋە بىز ئالاھىدە ئىلىم بەخش ئەتكەن (دانىشمەن) بىر بەندىنى[6] ئۇچراتتى (65).
سۈرە كەھف 66-ئايەت
قَالَ لَهُ مُوسَى هَلْ أَتَّبِعُكَ عَلَى أَن تُعَلِّمَنِ مِمَّا عُلِّمْتَ رُشْدًا
مۇسا ئۇنىڭغا : « ئاللاھ ساڭا ئۆگەتكەن توغرىغا ئۇلاشتۇرىدىغان ئىلىمدىن ماڭا تەلىم بېرىشىڭ ئۈچۈن ساڭا ئەگىشەيمۇ ؟» دېۋىدى (66)،
سۈرە كەھف 67-ئايەت
قَالَ إِنَّكَ لَن تَسْتَطِيعَ مَعِيَ صَبْرًا
ئۇ ئېيتتى : « سەن مەن بىلەن بىللە بولۇشقا بەرداشلىق بېرەلمەيسەن (67).
سۈرە كەھف 68-ئايەت
وَكَيْفَ تَصْبِرُ عَلَى مَا لَمْ تُحِطْ بِهِ خُبْرًا
ماھىيىتىنى تولۇق ئۇقمايدىغان ئىشقا قانداقمۇ بەرداشلىق بېرەلەيسەن؟» (68)
سۈرە كەھف 69-ئايەت
قَالَ سَتَجِدُنِي إِن شَاءَ اللَّهُ صَابِرًا وَلَا أَعْصِي لَكَ أَمْرًا
مۇسا ئېيتتى : « ئىنشائاللاھ، مېنىڭ چىداملىق ئىكەنلىكىمنى ۋە سېنىڭ بۇيرۇقۇڭغا خىلاپلىق قىلمايدىغانلىقىمنى تونۇپ يېتىسەن » (69).
سۈرە كەھف 70-ئايەت
قَالَ فَإِنِ اتَّبَعْتَنِي فَلَا تَسْأَلْنِي عَن شَيْءٍ حَتَّى أُحْدِثَ لَكَ مِنْهُ ذِكْرًا
ئۇ( دانىشمەن ) ئېيتتى : «ئەگەر سەن ماڭا ئەگەشسەڭ، ( قىلىدىغان ) ئىشلىرىم توغرىسىدا ئۆزۈم ساڭا چۈشەنچە بەرمىگۈچە مەندىن ھېچنىمىنى سورىمىغىن» (70).
سۈرە كەھف 71-ئايەت
فَانطَلَقَا حَتَّى إِذَا رَكِبَا فِي السَّفِينَةِ خَرَقَهَا قَالَ أَخَرَقْتَهَا لِتُغْرِقَ أَهْلَهَا لَقَدْ جِئْتَ شَيْئًا إِمْرًا
شۇنىڭ بىلەن ئۇ ئىككىسى بىرلىكتە مېڭىپ نىھايەت بىر كېمىگە ئولتۇردى . ( قىرغاققا چىقىپ كېمىدىن چۈشىدىغان چاغدا دانىشمەن) كېمىنى تېشىۋەتتى . مۇسا : « كېمىنى كېمىدىكىلەرنى غەرق قىلىۋېتىش ئۈچۈن تېشىۋەتتىڭمۇ ؟ سەن راستتىنلا خەتەرلىك بىر ئىشنى قىلدىڭ » دېدى(71)
سۈرە كەھف 72-ئايەت
قَالَ أَلَمْ أَقُلْ إِنَّكَ لَن تَسْتَطِيعَ مَعِيَ صَبْرًا
ئۇ : «ساڭا ھەقىقەتەن مەن بىلەن بىللە بولۇشقا بەرداشلىق بېرەلمەيسەن دېمىگەنمىدىم » دېدى (72).
سۈرە كەھف 73-ئايەت
قَالَ لَا تُؤَاخِذْنِي بِمَا نَسِيتُ وَلَا تُرْهِقْنِي مِنْ أَمْرِي عُسْرًا
مۇسا ئېيتتى : « ئۇنۇتقانلىقىم ئۈچۈن ماڭا كايىمىغىن، بۇ ئىشىم تۈپەيلى مېنى قىيىن ئەھۋالدا قويمىغىن» (73).
سۈرە كەھف 74-ئايەت
فَانطَلَقَا حَتَّى إِذَا لَقِيَا غُلَامًا فَقَتَلَهُ قَالَ أَقَتَلْتَ نَفْسًا زَكِيَّةً بِغَيْرِ نَفْسٍ لَّقَدْ جِئْتَ شَيْئًا نُّكْرًا
ئۇ ئىككىسى يەنە بىرلىكتە ماڭدى. ئۇلار بىر ئوغۇل بالىنى ئۇچراتتى، ( دانىشمەن كىشى ) ئۇ ( بالىنى ) ئۆلتۈرۈپ قويدى.( مۇسا بۇنى كۆرۈپ ) « سەن بىگۇناھ جانغا زامىن بولدۇڭغۇ ؟ سەن راستتىنلا يامان بىر ئىشنى قىلدىڭ » دېدى (74).
سۈرە كەھف 75-ئايەت
قَالَ أَلَمْ أَقُل لَّكَ إِنَّكَ لَن تَسْتَطِيعَ مَعِيَ صَبْرًا
(دانىشمەن بەندە) ئېيتتى: «ساڭا ھەقىقەتەن مەن بىلەن بىللە بولۇشقا بەرداشلىق بېرەلمەيسەن دېمىگەنمىدىم؟» (75)
سۈرە كەھف 76-ئايەت
قَالَ إِن سَأَلْتُكَ عَن شَيْءٍ بَعْدَهَا فَلَا تُصَاحِبْنِي قَدْ بَلَغْتَ مِن لَّدُنِّي عُذْرًا
مۇسا ئېيتتى: «بۇنىڭدىن كېيىن يەنە سەندىن بىرەر ئىش توغرۇلۇق سوئال سورىسام، سەن مېنى ئۆزۈڭگە ھەمراھ قىلمىغىن، (چۈنكى) سەن مەندىن يەتكۈدەك ئۆزرىخاھلىق ئاڭلىدىڭ» (76).
سۈرە كەھف 77-ئايەت
فَانطَلَقَا حَتَّى إِذَا أَتَيَا أَهْلَ قَرْيَةٍ اسْتَطْعَمَا أَهْلَهَا فَأَبَوْا أَن يُضَيِّفُوهُمَا فَوَجَدَا فِيهَا جِدَارًا يُرِيدُ أَن يَنقَضَّ فَأَقَامَهُ قَالَ لَوْ شِئْتَ لَاتَّخَذْتَ عَلَيْهِ أَجْرًا
شۇنىڭ بىلەن ئۇ ئىككىسى يولغا چۈشتى، نىھايەت بىر يېزىغا يېتىپ كېلىپ، يېزا ئاھالىسىدىن يېمەكلىك سورىۋىدى، يېزا ئاھالىسى ئۇلارنى مېھمان قىلغىلى ئۇنىمىدى. ئۇلار بۇ يېزىدا ئۆرۈلۈپ چۈشەي دەپ قالغان بىر تامنى ئۇچراتتى، ئۇنى (دانىشمەن) ئوڭشاپ قويدى. مۇسا ئېيتتى : «ناۋادا خالىغان بولساڭ، بۇ ئىش ئۈچۈن ئەلۋەتتە ئىش ھەققى ئالغان بولاتتىڭ» (77).
سۈرە كەھف 78-ئايەت
قَالَ هَذَا فِرَاقُ بَيْنِي وَبَيْنِكَ سَأُنَبِّئُكَ بِتَأْوِيلِ مَا لَمْ تَسْتَطِع عَّلَيْهِ صَبْرًا
(دانىشمەن بەندە) ئېيتتى: «بۇ ئىككىمىزنىڭ ئايرىلىدىغان ۋاقتىمىزدۇر، سەن چىداپ بولالمىغان ئىشلارنىڭ ماھىيىتىنى ساڭا چۈشەندۈرۈپ قوياي (78).
سۈرە كەھف 79-ئايەت
أَمَّا السَّفِينَةُ فَكَانَتْ لِمَسَاكِينَ يَعْمَلُونَ فِي الْبَحْرِ فَأَرَدتُّ أَنْ أَعِيبَهَا وَكَانَ وَرَاءَهُم مَّلِكٌ يَأْخُذُ كُلَّ سَفِينَةٍ غَصْبًا
كېمىگە كەلسەك، ئۇ دېڭىزدا ئىشلەيدىغان بىر قانچە كەمبەغەلنىڭ كېمىسى ئىدى، مەن ئۇنى (تېشىپ) ئەيىپناك قىلىپ قويماقچى بولدۇم. چۈنكى ئۇلارنىڭ پېشىدە ھەرقانداق (ساق) كېمىنى ئىگىسىدىن زورلۇق-زومبۇلۇق بىلەن بۇلىۋالىدىغان بىر ھۆكۈمدار بار ئىدى (79).
سۈرە كەھف 80-ئايەت
وَأَمَّا الْغُلَامُ فَكَانَ أَبَوَاهُ مُؤْمِنَيْنِ فَخَشِينَا أَن يُرْهِقَهُمَا طُغْيَانًا وَكُفْرًا
ھېلىقى ئوغۇل بالىغا كەلسەك، ئۇنىڭ ئاتا-ئانىسى مۆمىن ئىدى، ئۇنىڭ (چوڭ بولغاندا) ئازغۇنلۇق بىلەن كۇپرىلىقنى ئاتا-ئانىسىغا تېڭىشىدىن ئەنسىرىدۇق (80).
سۈرە كەھف 81-ئايەت
فَأَرَدْنَا أَن يُبْدِلَهُمَا رَبُّهُمَا خَيْرًا مِّنْهُ زَكَاةً وَأَقْرَبَ رُحْمًا
شۇنىڭ ئۈچۈن بىز رەببىنىڭ ئۇلارغا ئۇ بالىدىنمۇ بەكرەك پاك ۋە كۆيۈمچان بىر پەرزەنت ئاتا قىلىشىنى مەقسەت قىلدۇق (81).
سۈرە كەھف 82-ئايەت
وَأَمَّا الْجِدَارُ فَكَانَ لِغُلَامَيْنِ يَتِيمَيْنِ فِي الْمَدِينَةِ وَكَانَ تَحْتَهُ كَنزٌ لَّهُمَا وَكَانَ أَبُوهُمَا صَالِحًا فَأَرَادَ رَبُّكَ أَن يَبْلُغَا أَشُدَّهُمَا وَيَسْتَخْرِجَا كَنزَهُمَا رَحْمَةً مِّن رَّبِّكَ وَمَا فَعَلْتُهُ عَنْ أَمْرِي ذَلِكَ تَأْوِيلُ مَا لَمْ تَسْطِع عَّلَيْهِ صَبْرًا
تامغا كەلسەك، ئۇ تام يېزىدىكى ئىككى يېتىم بالىنىڭ بولۇپ، تام ئاستىدا ئۇلارنىڭ خەزىنىسى بار ئىدى، ئۇلارنىڭ ئاتىسى ياخشى ئادەم بولغاچقا رەببىڭ ئىچ ئاغرىتىپ، ئۇلارنىڭ چوڭ بولغاندا تام ئاستىدىكى خەزىنىسىنى چىقىرىۋېلىشىنى مەقسەت قىلدى. ئۇ ئىشلارنى مەن ئۆز خاھىشىم بويىچە قىلمىدىم . سەن چىداپ بولالمىغان ئىشلارنىڭ ماھىيىتى ئەنە شۇ» (82).
سۈرە كەھف 83-ئايەت
وَيَسْأَلُونَكَ عَن ذِي الْقَرْنَيْنِ قُلْ سَأَتْلُو عَلَيْكُم مِّنْهُ ذِكْرًا
(ئى مۇھەممەت!) ئۇلار سەندىن زۇلقەرنەين توغرۇلۇق سورىشىدۇ. «مەن سىلەرگە ئۇنىڭغا ئائىت ئەسلىمە ئوقۇپ بېرەي» دېگىن (83).
سۈرە كەھف 84-ئايەت
إِنَّا مَكَّنَّا لَهُ فِي الْأَرْضِ وَآتَيْنَاهُ مِن كُلِّ شَيْءٍ سَبَبًا
ئۇنىڭغا بىز زېمىندا ھەقىقەتەن كۈچ - قۇدرەت ئاتا قىلدۇق، ئۇنىڭغا ھەرنەرسىنىڭ سەۋەبىنى بەخش ئەتتۇق (84).
سۈرە كەھف 85-ئايەت
فَأَتْبَعَ سَبَبًا
زۇلقەرنەين سەۋەبكە ئەگەشتى (85).
سۈرە كەھف 86-ئايەت
حَتَّى إِذَا بَلَغَ مَغْرِبَ الشَّمْسِ وَجَدَهَا تَغْرُبُ فِي عَيْنٍ حَمِئَةٍ وَوَجَدَ عِندَهَا قَوْمًا قُلْنَا يَا ذَا الْقَرْنَيْنِ إِمَّا أَن تُعَذِّبَ وَإِمَّا أَن تَتَّخِذَ فِيهِمْ حُسْنًا
كۈن پېتىش تەرەپكە يېتىپ بارغاندا، كۈننى قارا لايلىق بۇلاققا پېتىپ كېتىۋاتقاندەك ھېس قىلدى، ئۇ بۇلاقنىڭ يېنىدا بىر قوۋمنى ئۇچراتتى، بىز : «ئى زۇلقەرنەين! سەن خالىساڭ ئۇلارنى جازالىغىن، خالىساڭ ئۇلارغا ياخشىلىق قىلغىن» دېدۇق (86).
سۈرە كەھف 87-ئايەت
قَالَ أَمَّا مَن ظَلَمَ فَسَوْفَ نُعَذِّبُهُ ثُمَّ يُرَدُّ إِلَى رَبِّهِ فَيُعَذِّبُهُ عَذَابًا نُّكْرًا
زۇلقەرنەين ئېيتتى: «(ئى رەببىم!) كىمكى ناھەقچىلىق قىلسا بىز ئۇنى جازالايمىز . ئاندىن ئۇ كىشى (ئاخىرى) رەببىنىڭ دەرگاھىغا قايتۇرۇلىدۇ. رەببى ئۇنى (ئاخىرەتتە) كۆرۈلۈپ باقمىغان رەۋىشتە ئازاب–ئوقۇبەت بىلەن جازالايدۇ (87).
سۈرە كەھف 88-ئايەت
وَأَمَّا مَنْ آمَنَ وَعَمِلَ صَالِحًا فَلَهُ جَزَاءً الْحُسْنَى وَسَنَقُولُ لَهُ مِنْ أَمْرِنَا يُسْرًا
كىمكى ئىمان ئېيتسا ۋە ياخشى ئىشلارنى قىلسا، ئۇ ئەڭ ئېسىل مۇكاپاتقا سازاۋەر بولىدۇ. بىز ئۇنى ئاسان ئىشقا بۇيرۇيمىز» (88).
سۈرە كەھف 89-ئايەت
ثُمَّ أَتْبَعَ سَبَبًا
ئاندىن زۇلقەرنەين يەنە(غايىسىگە يەتكۈزىدىغان) بىر سەۋەبكە ئەگىشىپ ماڭدى (89).
سۈرە كەھف 90-ئايەت
حَتَّى إِذَا بَلَغَ مَطْلِعَ الشَّمْسِ وَجَدَهَا تَطْلُعُ عَلَى قَوْمٍ لَّمْ نَجْعَل لَّهُم مِّن دُونِهَا سِتْرًا
نىھايەت ئۇ كۈنچىقىش تەرەپكە يېتىپ بارغاندا، كۈننىڭ شۇنداق بىر قوۋمنىڭ ئۈستىگە چۈشۈۋاتقانلىقىنى كۆردىكى، ئۇ قوۋمگە بىز (كۈننىڭ ھارارىتىدىن) ساقلىنىدىغان (كىيىم، ئۆي - ئىمارەت قاتارلىق) نەرسىلەرنى نېسىپ قىلمىغان ئىدۇق (90).
سۈرە كەھف 91-ئايەت
كَذَلِكَ وَقَدْ أَحَطْنَا بِمَا لَدَيْهِ خُبْرًا
(زۇلقەرنەيننىڭ ئەھۋالى) مۇشۇنداق ئىدى. بىز ئۇنىڭ ئىلكىدىكى ھەرنەرسىدىن تولۇق خەۋەردار ئىدۇق (91).
سۈرە كەھف 92-ئايەت
ثُمَّ أَتْبَعَ سَبَبًا
ئاندىن ئۇ (يەنە) سەۋەبكە ئەگىشىپ ماڭدى (92).
سۈرە كەھف 93-ئايەت
حَتَّى إِذَا بَلَغَ بَيْنَ السَّدَّيْنِ وَجَدَ مِن دُونِهِمَا قَوْمًا لَّا يَكَادُونَ يَفْقَهُونَ قَوْلًا
زۇلقەرنەين ئىككى سېپىل ئارىسىغا يېتىپ بارغاندا، ئۇ يەردە(ئۆز تىلىدىن باشقا) ھېچقانداق تىلنى چۈشەنمەيدىغان بىر قوۋمنى ئۇچراتتى (93).
سۈرە كەھف 94-ئايەت
قَالُوا يَا ذَا الْقَرْنَيْنِ إِنَّ يَأْجُوجَ وَمَأْجُوجَ مُفْسِدُونَ فِي الْأَرْضِ فَهَلْ نَجْعَلُ لَكَ خَرْجًا عَلَى أَن تَجْعَلَ بَيْنَنَا وَبَيْنَهُمْ سَدًّا
ئۇلار: «ئى زۇلقەرنەين! يەجۈج بىلەن مەجۈج مەملىكەتتە ھەقىقەتەن بۇزغۇنچىلىق قىلىۋاتىدۇ، بىز بىلەن ئۇلارنىڭ ئارىسىغا بىر توسما سېلىپ بېرىشىڭ ئۈچۈن، ساڭا تۆلەم تاپشۇرساق بولامدۇ؟» دېۋىدى (94).
سۈرە كەھف 95-ئايەت
قَالَ مَا مَكَّنِّي فِيهِ رَبِّي خَيْرٌ فَأَعِينُونِي بِقُوَّةٍ أَجْعَلْ بَيْنَكُمْ وَبَيْنَهُمْ رَدْمًا
زۇلقەرنەين ئېيتتى: «رەببىم ماڭا بەخش ئەتكەن ئىمكانىيەت سىلەر ماڭا تاپشۇرماقچى بولۇۋاتقان ھەممە نەرسىدىن ياخشىدۇر(يەنى ئۇ ماڭا يېتىپ ئاشىدۇ). سىلەر ماڭا ئەمگەك كۈچى بىلەن ھەمدمدە بولۇڭلار، ئۇلار بىلەن ئاراڭلارغا مۇستەھكەم بىر توسما سېلىپ بىرەي (95).
سۈرە كەھف 96-ئايەت
آتُونِي زُبَرَ الْحَدِيدِ حَتَّى إِذَا سَاوَى بَيْنَ الصَّدَفَيْنِ قَالَ انفُخُوا حَتَّى إِذَا جَعَلَهُ نَارًا قَالَ آتُونِي أُفْرِغْ عَلَيْهِ قِطْرًا
سىلەر ماڭا تۆمۈر پارچىلىرىنى ئەكىلىپ بېرىڭلار». (تۆمۈر پارچىلىرى دۆۋىلىنىپ) ئىككى سېپىلنىڭ ئارىسى تەكشى بولغاندا، زۇلقەرنەين: «كۆرۈكلەر بىلەن پۈۋلەڭلار»دېدى. تۆمۈر پارچىلىرى (قىزىپ) ئوتتەك بولغاندا، ئۇ: « ئېرىتىلگەن مىسنى ماڭا بېرىڭلار، ئۇنىڭ ئۈستىگە تۆكەي» دېدى (96).
سۈرە كەھف 97-ئايەت
فَمَا اسْطَاعُوا أَن يَظْهَرُوهُ وَمَا اسْتَطَاعُوا لَهُ نَقْبًا
شۇنىڭ بىلەن (يەجۈج ـ مەجۈج) ئۇنىڭ ئۈستىگە چىقىشقىمۇ، ئۇنى تېشىشكىمۇ قادىر بولالمىدى (97).
سۈرە كەھف 98-ئايەت
قَالَ هَذَا رَحْمَةٌ مِّن رَّبِّي فَإِذَا جَاءَ وَعْدُ رَبِّي جَعَلَهُ دَكَّاءَ وَكَانَ وَعْدُ رَبِّي حَقًّا
زۇلقەرنەين ئېيتتى: «بۇ (يەنى توسما) رەببىمدىن بىر مېھىر-شەپقەتتۇر، رەببىمنىڭ ۋەدىسى يېتىپ كەلگەندە، رەببىم ئۇنى يەر بىلەن يەكسان قىلىۋېتىدۇ، چۈنكى رەببىمنىڭ ۋەدىسى راستتۇر» (98).
سۈرە كەھف 99-ئايەت
وَتَرَكْنَا بَعْضَهُمْ يَوْمَئِذٍ يَمُوجُ فِي بَعْضٍ وَنُفِخَ فِي الصُّورِ فَجَمَعْنَاهُمْ جَمْعًا
ئۇ( يەنى قىيامەت) كۈندە ئىنسانلارنى(قىستاڭچىلىقتىن) دولقۇنلاردەك بىر-بىرىگە ئۇرۇلۇۋاتقان ھالدا قويۇپ قويىمىز. (ئاخىر) سۈر چېلىنىدۇ. ھەممىسنى بىر يەرگە (يەنى مەھشەرگاھقا ) يىغىمىز (99).
سۈرە كەھف 100-ئايەت
وَعَرَضْنَا جَهَنَّمَ يَوْمَئِذٍ لِّلْكَافِرِينَ عَرْضًا
ئۇ كۈندە( بۇ دۇنيادىكى چېغىدا ھەقىقەتكە تۇزكورلۇق قىلغان) كاپىرلارغا جەھەننەمنى ئاشكارا كۆرسىتىمىز (100).
سۈرە كەھف 101-ئايەت
الَّذِينَ كَانَتْ أَعْيُنُهُمْ فِي غِطَاءٍ عَن ذِكْرِي وَكَانُوا لَا يَسْتَطِيعُونَ سَمْعًا
ئۇلار شۇنداق كىشلەر ئىدىكى، كۆزلىرى مېنىڭ زىكرىم(يەنى قۇرئان)دىن پەردىلەنگەن ئىدى، ئۇلارنىڭ ھەق گەپنى ئاڭلاشقىمۇ تاقىتى يوق ئىدى (101).
سۈرە كەھف 102-ئايەت
أَفَحَسِبَ الَّذِينَ كَفَرُوا أَن يَتَّخِذُوا عِبَادِي مِن دُونِي أَوْلِيَاءَ إِنَّا أَعْتَدْنَا جَهَنَّمَ لِلْكَافِرِينَ نُزُلًا
ئىنكاردا چىڭ تۇرغان بۇ كىشلەر مېنى قويۇپ بەندىلىرىمنى ئۆزلىرىگە ھامىي قىلىۋېلىش ئارقىلىق قۇتۇلۇپ قالىدىغانلىقىنى ئويلاپ قېلىشتىمۇ؟ بىز ھەقىقەتەن جەھەننەمنى كاپىرلار ئۈچۈن مەنزىلگاھ قىلىپ تەييارلىدۇق (102).
سۈرە كەھف 103-ئايەت
قُلْ هَلْ نُنَبِّئُكُم بِالْأَخْسَرِينَ أَعْمَالًا
(ئى مۇھەممەت!) ئېيتقىنكى، «سىلەرگە ئەمەللىرى جەھەتتىن ئەڭ كۆپ زىيان تارتىدىغانلارنى ئېيتىپ بېرەيلىمۇ؟ (103)
سۈرە كەھف 104-ئايەت
الَّذِينَ ضَلَّ سَعْيُهُمْ فِي الْحَيَاةِ الدُّنْيَا وَهُمْ يَحْسَبُونَ أَنَّهُمْ يُحْسِنُونَ صُنْعًا
ئۇلار بولسا دۇنيا ھاياتىدىكى تىرىشچانلىقى يوققا چىققان، ئەمما ئۆزلىرىچە ئوبدان ئىش قىلدۇق دەپ ئويلايدىغان ئادەملەردۇر (104).
سۈرە كەھف 105-ئايەت
أُولَئِكَ الَّذِينَ كَفَرُوا بِآيَاتِ رَبِّهِمْ وَلِقَائِهِ فَحَبِطَتْ أَعْمَالُهُمْ فَلَا نُقِيمُ لَهُمْ يَوْمَ الْقِيَامَةِ وَزْنًا
ئەنە شۇلار رەببىنىڭ ئايەتلىرىنى ۋە ئۇنىڭغا يولۇقۇشنى ئىنكار قىلغان، نەتىجىدە قىلغان ئەمگەكلىرى بىكار بولۇپ كەتكەن كىشلەردۇر.» قىيامەت كۈنى ئۇلارنى قىلچە ئېتىبارغا ئالمايمىز (105).
سۈرە كەھف 106-ئايەت
ذَلِكَ جَزَاؤُهُمْ جَهَنَّمُ بِمَا كَفَرُوا وَاتَّخَذُوا آيَاتِي وَرُسُلِي هُزُوًا
كاپىر بولغانلىقى ۋە مېنىڭ ئايەتلىرىمنى ھەم ئەلچىلىرىمنى مەسخىرە قىلغانلىقى ئۈچۈن، ئۇلارنىڭ جازاسى جەھەننەمدۇر (106).
سۈرە كەھف 107-ئايەت
إِنَّ الَّذِينَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ كَانَتْ لَهُمْ جَنَّاتُ الْفِرْدَوْسِ نُزُلًا
شۈبھىسىزكى، ئىمان ئېيتقان ۋە ياخشى ئىشلارنى قىلغانلارنىڭ مەنزىلگاھى فىردەۋس جەننەتلىرى بولىدۇ (107).
سۈرە كەھف 108-ئايەت
خَالِدِينَ فِيهَا لَا يَبْغُونَ عَنْهَا حِوَلًا
ئۇلار فىردەۋس جەننەتلىرىدە مەڭگۈ قالىدۇ، ئۇنىڭدىن ئايرىلىشنى خالىمايدۇ (108).
سۈرە كەھف 109-ئايەت
قُل لَّوْ كَانَ الْبَحْرُ مِدَادًا لِّكَلِمَاتِ رَبِّي لَنَفِدَ الْبَحْرُ قَبْلَ أَن تَنفَدَ كَلِمَاتُ رَبِّي وَلَوْ جِئْنَا بِمِثْلِهِ مَدَدًا
ئېيتقىنكى، «رەببىمنىڭ سۆزلىرىنى يېزىش ئۈچۈن، ناۋادا دېڭىز (سۈيى) سىياھ بولغان، بىز يەنە شۇنچىلىك دېڭىز سۈيىنى سىياھ قىلىپ كەلتۈرگەن تەقدىردىمۇ، رەببىمنىڭ سۆزى تۈگىمەي تۇرۇپ، دېڭىز (سۈيى) چوقۇم تۈگەپ كەتكەن بولاتتى[7] (109).
سۈرە كەھف 110-ئايەت
قُلْ إِنَّمَا أَنَا بَشَرٌ مِّثْلُكُمْ يُوحَى إِلَيَّ أَنَّمَا إِلَهُكُمْ إِلَهٌ وَاحِدٌ فَمَن كَانَ يَرْجُو لِقَاءَ رَبِّهِ فَلْيَعْمَلْ عَمَلًا صَالِحًا وَلَا يُشْرِكْ بِعِبَادَةِ رَبِّهِ أَحَدًا
(ئى مۇھەممەت!) ئېيتقىنكى: «مەن پەقەت سىلەرگە ئوخشاشلا بىر ئىنسانمەن، ماڭا <سىلەرنىڭ ئىلاھىڭلار بىرلا ئىلاھتۇر> دەپ ۋەھىي قىلىنىدۇ، كىمكى رەببىگە يولۇقۇشنى ئۈمىد قىلىدىكەن ، ياخشى ئىش قىلسۇن. رەببىگە قىلىدىغان بەندىچىلىككە ھېچكىمنى شېرىك قىلمىسۇن» (110).
Flag Counter